Τρία χρόνια μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το ΝΑΤΟ επεξεργάζεται τα διδάγματα που έχει αντλήσει και προσαρμόζει τη στρατηγική του. Ο βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ για Επιχειρήσεις παρουσίασε πέντε διδάγματα, υπογραμμίζοντας πώς οι αναδυόμενες τεχνολογίες μπορούν να αλλάξουν τις συνθήκες στο πεδίο της μάχης. Αυτά τα διδάγματα έχουν σημασία και για την Ελλάδα.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Το ΝΑΤΟ αναζητά διδάγματα από τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς εργάζεται για την αναδιαμόρφωση της στρατηγικής του. Ο Τομ Γκόφους, ο οποίος είναι ο βοηθός Γενικός Γραμματέας για Επιχειρήσεις, παρουσίασε πέντε μαθήματα σε πάνελ που πραγματοποιήθηκε στο Συμπόσιο Αεροπορικού Πολέμου των Αεροπορικών Δυνάμεων και Διαστημικών Δυνάμεων στην Aurora του Κολοράντο αυτή την εβδομάδα.
«Εγώ ήμουν στο ΝΑΤΟ μόλις έναν μήνα πριν την εισβολή, οπότε είχα τη δυνατότητα να παρακολουθήσω την κατάσταση από κοντά», ανέφερε ο Γκόφους στο κοινό. «Είναι ένα κρίσιμο ζήτημα», πρόσθεσε.
Ο Γκόφους, πρώην πιλότος F-15 της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, έχει διατελέσει σε πολλές σημαντικές θέσεις, όπως Διευθυντής Πολιτικής στην Επιτροπή Ενόπλων Υπηρεσιών της Γερουσίας και Ανώτερος Στρατιωτικός Σύμβουλος στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Πριν μοιραστεί τα δικά του συμπεράσματα, υπογράμμισε την αξία του δικτύου ακουστικών αισθητήρων που έχει δημιουργήσει η Ουκρανία για την ανίχνευση χαμηλού υψομέτρου drones και πυραύλων κρουζ.
«Η Ουκρανία έχει καλύψει ολόκληρη τη χώρα της από υψόμετρο 1.000 μέτρων και κάτω με ακουστικούς αισθητήρες, με λιγότερο από 50 εκατομμύρια ευρώ (σχεδόν 54 εκατομμύρια δολάρια)», τόνισε ο Γκόφους. «Είναι εκπληκτικό αυτό που καταφέρνουν».
Το σύστημα αυτό εξετάζεται, μεταξύ άλλων, στο νέο εκπαιδευτικό κέντρο του ΝΑΤΟ, γνωστό ως Κοινό Κέντρο Εκπαίδευσης και Εκπαίδευσης Ανάλυσης (JATEC), που μόλις άνοιξε στο Bydgoszcz της Πολωνίας.
«Πρόκειται για τον πρώτο οργανισμό που συνδιοικείται από το ΝΑΤΟ και την Ουκρανία, και αισθανόμαστε ότι δεν έχουμε άλλους συνεργάτες που να διευθύνουν κάτι παρόμοιο», ανέφερε ο Γκόφους.
Τα 5 Μαθήματα
Ο Γκόφους ανέλυσε πέντε διδάγματα από τον πόλεμο.
Μάθημα 1: «Η συλλογική δράση στηρίζεται σε μια κοινή συνείδηση και απαιτεί σοβαρή εργασία για να επιτευχθεί», είπε. «Σε αντίθεση με το 2014, όπου υπήρχε έλλειψη κοινής αντίληψης, η απόκριση το 2022 ήταν εντελώς διαφορετική, κυρίως λόγω της από κοινού νοημοσύνης μεταξύ των συμμάχων, ειδικά των ΗΠΑ».
Μάθημα 2: «Δεν είναι οι ενέργειές μας που προκαλούν τον Πούτιν, αλλά η απραξία μας. Έπρεπε να το είχαμε καταλάβει το 2014», είπε, προχωρώντας στο επόμενο μάθημα.
Μάθημα 3: «Ο Πούτιν είναι ευκαιριαστής και όχι στρατηγός. Αν σπρώξει μια πόρτα και δεν βρει αντίκτυπο, θα μπει μέσα. Το 2014 του έδειξε ότι δεν υπάρχουν σοβαρές συνέπειες για τη χρήση βίας, και αυτό τον οδήγησε στην εισβολή το 2022».
Μάθημα 4: «Βρισκόμαστε σε στρατηγική αντιπαράθεση. Η ειρήνη, η κρίση και η σύγκρουση είναι κομμάτια του μοντέλου μας», υπογράμμισε ο Γκόφους.
Μάθημα 5: «Υπάρχει σοβαρή υποεπένδυση στη διατλαντική μας αμυντική βιομηχανία. Η Ρωσία μπορεί να παράγει προς τα έξω πολλά κρίσιμα πυρομαχικά σε πολύ λιγότερο χρόνο από ότι χρειάζονται οι 32 σύμμαχοι. Αυτό πρέπει να αλλάξει», επισήμανε.
Αμυντική Βιομηχανία
Σύμφωνα με το “The War Zone”, ο Γκόφους επεκτάθηκε στο τελευταίο μάθημα, εξηγώντας ότι η αμυντική βιομηχανία «δεν έχει αναγνωριστεί όσο θα έπρεπε».
«Η Λιθουανία ζητά να αγοράσει AMRAAMS για το NASAMS της και αντιμετωπίζει πενταετή αναμονή. Αντίστοιχα, οι Βούλγαροι θέλουν Javelins και περιμένουν επτά χρόνια», δήλωσε ο Γκόφους. «Αυτό πρέπει να διορθωθεί», συμπλήρωσε.
Είναι σημαντικό να αντλούμε διδάγματα, αλλά η αλλαγή στην στρατηγική της συμμαχίας με 32 κράτη μπορεί να αποδειχθεί πρόκληση, ιδιαίτερα δεδομένων των περίπλοκων σχέσεων που παρατηρούνται διεθνώς. Η Ουκρανία έχει αποδειχθεί ως ένα δοκιμαστικό πεδίο για την ικανότητα της συμμαχίας και της στρατιωτικής σκέψης που τη στηρίζει και είναι σαφές ότι γίνονται σημαντικά βήματα από τους ηγέτες του ΝΑΤΟ.
Η Ελλάδα βρίσκεται επίσης σε κρίσιμο σημείο, με στόχο τον εκσυγχρονισμό των οπλικών συστημάτων και την αύξηση της συμμετοχής της σε προγράμματα συμπαραγωγής και καινοτομίας στη στρατιωτική βιομηχανία της.
Η Ουκρανία έχει επιτύχει να δημιουργήσει το δικό της βιομηχανικό οικοσύστημα παραγωγής drones εν μέσω του πολέμου, αξιοποιώντας παράλληλα την τεχνολογία και την υποστήριξη για τη συντήρηση των δυτικών οπλικών συστημάτων που έχει λάβει.
