Ο κουμπαράς των ληξιπρόθεσμων χρεών προς τον ΕΦΚΑ συνεχίζει να αυξάνεται, φτάνοντας στα 49,7 δισ. ευρώ τον περασμένο Μάρτιο.
Εάν προσθέσουμε τα 110,6 δισ. ευρώ που αντιπροσωπεύουν τις οφειλές προς την εφορία, το συνολικό χρέος προς δημόσιους φορείς ανέρχεται σε 160 δισ. ευρώ, ή 67% του ΑΕΠ.
Υπάρχει περίπτωση να αποπληρωθούν αυτές οι οφειλές; Η απάντηση είναι αρνητική. Οι περισσότερες από αυτές είναι παλιές, άνω των 10-15 ετών, και είναι δύσκολη η εύρεση των οφειλετών (φυσικών ή νομικών προσώπων). Έτσι, ο ΕΦΚΑ και η εφορία αναγκάζονται σταδιακά να αρχειοθετούν χρέη που θεωρούν ότι δεν θα εισπραχθούν ποτέ και να εστιάζουν στα «φρέσκα» χρέη. Η ΑΑΔΕ έχει ήδη «παρκάρι» οφειλές ύψους 26 δισ. ευρώ και φέτος θα προσθέσει άλλα 10 δισ. ευρώ, ενώ ο ΕΦΚΑ εκτιμά ότι τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ είναι χαμένα.
Πώς διογκώθηκαν τα χρέη; Η απάντηση είναι απλή. Οι οφειλέτες, λόγω της κρίσης, δεν είχαν τη δυνατότητα να τα εξοφλήσουν έγκαιρα, με αποτέλεσμα να αυξηθούν λόγω των προσαυξήσεων.
Το κράτος δεν παρείχε έγκαιρη βοήθεια, καθώς η πάγια ρύθμιση δεν τους διευκόλυνε, και τα χρέη συσσωρεύτηκαν, με αποτέλεσμα να καθίστανται μη διαχειρίσιμα, ακόμα και με τις ρυθμίσεις των 100 και 120 δόσεων που ακολούθησαν.
Σήμερα, η κατάσταση επαναλαμβάνεται. Υπάρχει μόνο η πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, η οποία, όπως σημειώνουν φορείς της αγοράς, δεν επαρκεί και είναι εύκολα χαμένη, καθώς απαιτείται ταυτόχρονα η πληρωμή των δόσεων και η τακτοποίηση τρεχουσών υποχρεώσεων.
Οι κυβερνήσεις αποφεύγουν να εισαχθούν νέες ρυθμίσεις με περισσότερες δόσεις, φοβούμενες ότι θα ευνοηθούν οι «στρατηγικοί κακοπληρωτές», ένας όρος που δημιουργήθηκε κατά την περίοδο της τρόικας. Ωστόσο, αυτοί δεν προγραμματίζουν να πληρώσουν. Έχουν λάβει μέτρα για να προστατευτούν από τις κατασχέσεις του ΚΕΑΟ και της εφορίας και δεν ανησυχούσαν όλα τα προηγούμενα χρόνια. Γιατί να ανησυχήσουν τώρα;
Η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να αποφευχθεί η ενθάρρυνση της δημιουργίας χρεών από φορολογούμενους που επιθυμούν να πληρώσουν, αλλά δεν έχουν τη δυνατότητα.
