Αυξημένος είναι ο κίνδυνος για τη ναυσιπλοΐα στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, καθώς η σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν συνεχίζεται, δημιουργώντας νέες προκλήσεις για τη διεθνή ναυτιλία.
Παρά το ότι η εμπορική κυκλοφορία στη μεταφορά πετρελαίου συνεχίζεται μέσω των στρατηγικά σημαντικών Στενών του Ορμούζ, η ανησυχία για την ασφάλεια των πλοίων είναι έντονη.
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, δήλωσε σε πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξή του ότι η ανάφλεξη της έντασης Ισραήλ – Ιράν επηρεάζει τις τιμές και τις μεταφορές παγκοσμίως, με αυξήσεις των τιμών του πετρελαίου έως και 10% σε λίγες ημέρες, προκαλώντας σοβαρές ανησυχίες σε βιομηχανίες, τρόφιμα και εισιτήρια.
Επίσης, ανέφερε ότι η κυβέρνηση εξετάζει σχέδια για την ασφαλή απομάκρυνση Ελλήνων πολιτών από το Ισραήλ ή το Ιράν, ενώ έχουν ήδη σταλεί τρία ειδικά σήματα με οδηγίες σε ελληνικά και ελληνόκτητα πλοία που πλέουν εντός ή κοντά στα Στενά του Ορμούζ.
Παράλληλα, σημείωσε ότι η επιχειρησιακή ετοιμότητα του Λιμενικού Σώματος είναι αυξημένη, καθώς δεν δείχνει να υπάρχει αποκλιμάκωση στις συγκρούσεις. «Πρωταρχική μας προτεραιότητα είναι η προστασία των ναυτικών μας και των πλοίων μας», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Οι ελληνικές ναυτιλιακές αρχές έχουν ήδη δώσει εντολή για τακτική ενημέρωση των διαδρομών κάθε έξι και δώδεκα ώρες, με έμφαση στην προστασία των Ελλήνων ναυτικών.
Το JMIC
Το κοινό κέντρο ναυτιλιακών πληροφοριών (JMIC), υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, ανέφερε ότι τα Στενά του Ορμούζ παραμένουν ανοιχτά και η εμπορική κυκλοφορία συνεχίζεται ομαλά, προτείνοντας στις εταιρείες να επανεξετάσουν τα σχέδια έκτακτης ανάγκης για τη δρομολόγηση και την ευημερία του πληρώματος, σε περίπτωση σημαντικής κλιμάκωσης της κατάστασης.
Η Kpler, εταιρεία δεδομένων και ανάλυσης, παρακολουθεί τυχόν αλλαγές στην πορεία πλοίων, αν και είναι νωρίς για να εντοπιστούν αποκλίσεις μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ.
Σύμφωνα με τον Jakob Larsen της BIMCO, όλο και περισσότεροι πλοιοκτήτες αποφεύγουν την Ερυθρά Θάλασσα και τον Περσικό Κόλπο, εφαρμόζοντας αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας, επιβραδύνοντας τη ροή μεταφορών.
Το Στενό, από όπου περνά το 30% των παγκόσμιων θαλάσσιων μεταφορών πετρελαίου, δεν έχει κλείσει επίσημα από το 1984, ωστόσο η τρέχουσα κρίση αναβιώνει σενάρια αποκλεισμού.
Αυστηρά πρωτόκολλα
Η BIMCO καλεί τους πλοιοκτήτες να εφαρμόσουν αυστηρότερα πρωτόκολλα ασφαλείας, καθώς σε περίπτωση κλιμάκωσης, είναι πιθανό πλοία που σχετίζονται με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να γίνουν στόχος επιθέσεων.
Αναλυτές σημειώνουν ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα πολλές άλλες ευάλωτες ναυτικές μονάδες υπήρξαν στόχοι επιθέσεων από τους Χούθι, χωρίς να σχετίζονται με ισραηλινά συμφέροντα.
Ο διευθυντής της Control Risks, Cormac McGarry, ανέφερε ότι η πλήρης κλειστή κατάσταση φαίνεται απίθανη, καθώς το Ιράν θα προκαλούσε μια σοβαρή αντίδραση από τα αραβικά κράτη του Κόλπου, το εμπόριο των οποίων θα επηρεαζόταν αρνητικά.
Ωστόσο, οι πρόσφατες πρακτικές για τη θαλάσσια ασφάλεια στην Ερυθρά Θάλασσα αποδεικνύουν ότι οι πλοιοκτήτες είναι επιφυλακτικοί, με αναγκαία εκτροπή φορτηγών πλοίων από τις επιθέσεις των Χούθι, παρά την προσφορά μείωσης 15% στα τέλη μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων από τη Διώρυγα του Σουέζ.
Η κίνηση στη Διώρυγα του Σουέζ έχει μειωθεί κατά 60% σε σχέση με τα επίπεδα πριν από τις επιθέσεις των Χούθι.
Η ναυτιλιακή βιομηχανία αποφεύγει τη Μέση Ανατολή, ακόμη και με τις ελπίδες για εκεχειρία, καθώς οι Χούθι δήλωσαν ότι δεν επιτίθενται σε πλοία. Ωστόσο, οι επιθέσεις του Ισραήλ έχουν καθυστερήσει τις ελπίδες επιστροφής στη φυσιολογική ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα.
Τα containerships
«Η επιστροφή των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στην Ερυθρά Θάλασσα φαίνεται λιγότερο πιθανή. Αυτή η κατάσταση έχει σημαντικές επιπτώσεις στις τιμές των θαλάσσιων μεταφορών εμπορευματοκιβωτίων, 18 μήνες μετά τις επιθέσεις των Χούθι στην περιοχή», δήλωσε ο Peter Sand, επικεφαλής ναυτιλιακός αναλυτής της Xeneta.
Πρόσθεσε ότι η ασφάλιση πλοίων, φορτίου και πληρώματος πιθανόν να αυξηθεί, καθώς οποιαδήποτε διακοπή στη διαδρομή θα απαιτήσει αναγκαστικές αναδρομολογήσεις, κυρίως προς τα λιμάνια της δυτικής Ινδίας, προκαλώντας καθυστερήσεις, συμφόρηση και αυξημένα κόστη μεταφοράς.
Η νέα κλιμάκωση καθιστά ακόμη πιο απίθανη την επιστροφή των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Σύμφωνα με στοιχεία της Xeneta, οι τιμές spot από την Άπω Ανατολή προς τη Βόρεια Ευρώπη έχουν αυξηθεί κατά 62%, ενώ προς την Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ κατά 165% από τον Δεκέμβριο του 2023.
