Η Μέση Ανατολή βιώνει την εποχή Τραμπ. Η νέα αμερικανική πολιτική εμφανίζεται απροκάλυπτα: ένα ακατέργαστο μείγμα realpolitik και επιχειρηματικής διαίσθησης, χωρίς προσχηματισμούς για δημοκρατία ή «αρχές».
Δεν υπάρχουν πλέον στρατηγικά δόγματα ή ακαδημαϊκές αναλύσεις για «πολυπολικότητα» και «σταθερότητα». Μόνο πρόσωπα, συμφωνίες και δύναμη.
Η απόφαση του Τραμπ να συναντήσει τον νέο πρόεδρο της Συρίας, Αχμέντ αλ Σαράα, είναι αποκαλυπτική. Ο Σαράα, δολοφόνος με σχέσεις σε παρακλάδι της Αλ Κάιντα, θεωρούνταν μέχρι πρόσφατα από την Ουάσιγκτον «τρομοκράτης». Τώρα, όμως, ο Τραμπ τον περιγράφει ως «ελκυστικό, σκληρό τύπο με ενδιαφέρον παρελθόν». Αυτή η μεταστροφή είναι εντυπωσιακή αλλά και στρατηγική, ίσως και φυσική για τον Αμερικανό πρόεδρο.
Προηγήθηκε η πλήρης άρση των κυρώσεων κατά της Συρίας, λόγω πιέσεων από τους ηγέτες Ερντογάν και Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Αυτούς τους βλέπει ως ισχυρούς παίκτες που κατανοούν πώς λειτουργεί το παιχνίδι, ανεξάρτητα από τις διεθνείς κριτικές που δέχονται. Η αυταρχική πορεία του Ερντογάν και η παλαιότερη απομόνωση του Σαλμάν δεν τον προβληματίζουν. Αντίθετα, τον γοητεύουν, καθώς βλέπει σε αυτούς το ένστικτο επιβίωσης και την επιθυμία για κυριαρχία που αναγνωρίζει στον εαυτό του.
Η προσωπική χημεία είναι το κύριο εργαλείο εξωτερικής πολιτικής για τον Τραμπ. Δεν τον ενδιαφέρουν οι θεσμικές δομές ή οι κανονισμοί. Δεν έχει εμπιστοσύνη στη γραφειοκρατία, αλλά στο ένστικτό του. Αναζητά εκείνον που «μπορεί να κάνει συμφωνία» και στηρίζεται στους ανθρώπους, όχι σε πλαίσια.
Μένει να φανεί αν αυτή η προσέγγιση θα αποδώσει και στο δύσκολο πεδίο της Ουκρανίας. Η κρίσιμη συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη θα μπορούσε να είναι το πρώτο crash test. Αν οι Πούτιν και Τραμπ καθίσουν στο ίδιο τραπέζι, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν θα έχουν κάτι νέο να πουν πέρα από όσα ήδη έχουν ειπωθεί με όπλα.
