Από σήμερα ξεκινά δημόσια διαβούλευση για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σχετικά με τη Μεταρρύθμιση του Πλαισίου Δημοσιονομικής Διαχείρισης. Η διαδικασία θα διαρκέσει δύο εβδομάδες, προτού το νομοσχέδιο προχωρήσει στο Κοινοβούλιο για ψήφο.
Το νομοσχέδιο, με τίτλο «Διασφάλιση δημοσιονομικής ισορροπίας: Μεταρρύθμιση πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης – Τροποποίηση ν. 4270/2014 για την ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265 του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2024 για τις απαιτήσεις δημοσιονομικών πλαισίων», σηματοδοτεί μια νέα εποχή στη δημοσιονομική πολιτική, τροποποιώντας τις θεμελιώδεις αρχές του Δημόσιου Λογιστικού και το ισχύον πλαίσιο δημοσιονομικής διαχείρισης.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου:
- Η γενική αρχή δημοσιονομικής διαχείρισης τροποποιείται, ενσωματώνοντας τον κανόνα καθαρών δαπανών, σύμφωνα με το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Οι κρατικές δαπάνες δεν θα επιτρέπεται να αυξάνονται πιο γρήγορα από έναν ορισμένο ρυθμό, όπως αυτός καθορίζεται στο τετραετές Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό-Διαρθρωτικό Σχέδιο, ανεξάρτητα από την πορεία των εσόδων.
- Υποχρεωτική παραμένει η διατήρηση του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ, καθώς και πλεονασματική η δημοσιονομική θέση του πρωτογενούς ισοζυγίου της Γενικής Κυβέρνησης.
- Εισάγονται περιπτώσεις επιτρεπτών αποκλίσεων από τον κανόνα των καθαρών δαπανών.
- Η νέα αρχιτεκτονική στηρίζεται σε ένα Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό-Διαρθρωτικό Σχέδιο, το οποίο θα συντάσσεται κάθε τέσσερα χρόνια και θα καθορίζει τους δεσμευτικούς δημοσιονομικούς στόχους.
- Οι στόχοι του ΜΔΣ θα είναι δεσμευτικοί για τον ετήσιο προϋπολογισμό και τον πολυετή προγραμματισμό.
- Εισάγεται ετήσιος Πολυετής Δημοσιονομικός Προγραμματισμός πριν την κατάθεση του προϋπολογισμού.
- Ενισχύεται ο ρόλος του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου.
Επιπλέον, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει μέτρα οικονομικής στήριξης για τους πολίτες:
- Επιστροφή ενός ενοικίου ετησίως για κύρια και φοιτητική κατοικία.
- Ετήσια οικονομική ενίσχυση 250 ευρώ για συνταξιούχους και άτομα με αναπηρία.
- Παράταση της μείωσης φόρου εισοδήματος για δαπάνες αναβάθμισης κτηρίων μέχρι το 2026.
- Συμπληρωματικός προϋπολογισμός 500 εκατ. ευρώ για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Με το νέο νομοσχέδιο:
- Θεσπίζεται το «Εθνικό Μητρώο Παροχών» για την καταγραφή δημόσιων παροχών.
- Αυξάνεται ετήσια φαρμακευτική δαπάνη κατά 100 εκατ. ευρώ για τα έτη 2026-2030.
- Αλλάζει η αρμοδιότητα για το πρόγραμμα Εθνικό Πρόγραμμα Απλούστευσης Διαδικασιών.
- Εισάγονται ρυθμίσεις για τη βελτίωση των δημοσιονομικών ελέγχων.
- Καλύπτεται το θεσμικό κενό για μετακινήσεις υπαλλήλων με αναπηρία.
- Διευρύνεται το Κίνητρο Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων στο Δημοσιονομικό Συμβούλιο.
10 + 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ποια είναι η βασική αλλαγή;
Οι γενικές αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης τροποποιούνται, ενσωματώνοντας τον κανόνα καθαρών δαπανών.
Ποιες είναι οι κρατικές δαπάνες;
Συμπεριλαμβάνουν συνολικές δαπάνες του κράτους, φορέων γενικής κυβέρνησης, χωρίς τόκους και δαπάνες που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά προγράμματα.
Οι καθαρές πρωτογενείς δαπάνες υπολογίζονται περίπου στα 100 δισ. ευρώ. Ο στόχος για το 2026 είναι αύξηση μέχρι 3,6%.
Αν έχουμε περισσότερα έσοδα, επηρεάζεται ο στόχος δαπανών;
Μόνο αν αυτά προέρχονται από ενεργητικά μέτρα πολιτικής.
Αν πετύχεις μικρότερες δαπάνες;
Μπορείς να χρησιμοποιήσεις το δημοσιονομικό χώρο, αλλά έως 0,3% του ΑΕΠ επιπλέον.
Σε καλή χρονιά, πού πηγαίνουν τα επιπλέον έσοδα;
Θα πρέπει να αποπληρώνονται χρέη ή να αποταμιεύονται.
Σε κακή χρονιά, χρειάζεται εξοικονόμηση;
Όχι, οι δαπάνες μπορούν να αυξάνονται με τα αποταμιευμένα χρήματα.
Αν μια χώρα υπερβεί τον κανόνα δαπανών, υπάρχουν κυρώσεις;
Ναι, εκτός από περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Ισχύει ακόμα ο κανόνας του 3%;
Ναι, το δημοσιονομικό έλλειμμα πρέπει να παραμένει κάτω από το 3% του ΑΕΠ.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο για το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο;
Η ενίσχυση του ρόλου του, καθώς αναβαθμίζεται σε θεσμικό και οργανωτικό επίπεδο.