Στην Πολωνία, οι ψηφοφόροι θα συμμετάσχουν στις εκλογές για τον επόμενο πρόεδρο στις 1 Ιουνίου, επιλέγοντας ανάμεσα στον δήμαρχο Βαρσοβίας, Ράφαλ Τρασκόφσκι, και τον εθνικιστή ιστορικό, Κάρολ Ναβρότσκι.
Ο Ράφαλ Τρασκόφσκι προήλθε πρώτος στον πρώτο γύρο των εκλογών αυτήν την Κυριακή με μόλις μια μικρή διαφορά. Ως φιλοευρωπαϊστής πολιτικός, υποσχέθηκε πιο φιλελεύθερους νόμους για την άμβλωση και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης του Ινστιτούτου Ipsos, κατέχει το 31,2% των ψήφων, ενώ ο Κάρολ Ναβρότσκι, υποψήφιος του συντηρητικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), ακολουθεί με 29,7%. Εφόσον κανένας από τους δύο δεν πέτυχε την απαιτούμενη απόλυτη πλειοψηφία, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος. Τρίτος κατατάσσεται ο Σλάβομιρ Μεντζέν από το ακροδεξιό Κόμμα Συνομοσπονδίας με 14,8%.
Η εκλογική νίκη του 53χρονου Τρασκόφσκι θα μπορούσε να τερματίσει μια δύσκολη συνεργασία και να δώσει στην κυβέρνηση, που είναι στην εξουσία από το Δεκέμβριο του 2023, την ευχέρεια να υλοποιήσει τις προεκλογικές της δεσμεύσεις.
Στον δεύτερο γύρο, θα αναμετρηθεί με τον Ναβρότσκι, υποψήφιο του PiS, ο οποίος υποστηρίζεται από τον απερχόμενο πρόεδρο, Αντρέι Ντούντα.
Ποιος είναι ο Ράφαλ Τρασκόφσκι
Ως πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, ο Ράφαλ Τρασκόφσκι είχε σημειώσει ήττα με μικρή διαφορά το 2020 απέναντι στον συντηρητικό Αντρέι Ντούντα.
Αν και πολλοί υποψήφιοι υποστηρίζουν την αύξηση της στρατιωτικής ικανότητας, ο Τρασκόφσκι δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα αφιερώσει το 5% του ΑΕΠ στην εθνική ασφάλεια, σε σύγκριση με το 4,7% που έχει οριστεί για φέτος.
Δηλώνοντας τη σημασία της ΕΕ, αντέτεινε στην προτίμηση του Ναβρότσκι για τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ.
Η οικογένεια του Τρασκόφσκι προέρχεται από διανοούμενους της Βαρσοβίας, με τον πατέρα του να είναι πρωτοπόρος της τζαζ στη δεκαετία του 1950, που βρισκόταν σε αντιπαράθεση με το κομμουνιστικό καθεστώς.
Κατά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, εκείνος αποφοιτούσε από το σχολείο και συμμετείχε ως εθελοντής στις πρώτες ελεύθερες εκλογές της Πολωνίας, που σηματοδότησαν το τέλος της κομμουνιστικής εποχής.
Ο Τρασκόφσκι απέκτησε πτυχίο στις διεθνείς σχέσεις από το Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας και ολοκλήρωσε διδακτορικό στις μεταρρυθμίσεις της ΕΕ. Έχει σπουδάσει και στην Οξφόρδη, το Παρίσι και το Κολέγιο της Ευρώπης κοντά στη Βαρσοβία.
Ως δηλωμένος ευρωπαϊστής, μιλάει πολλές γλώσσες και έχει εργαστεί ως δάσκαλος αγγλικών.
Εξελέγη το 2009 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και συμμετείχε στην κυβέρνηση Τουσκ, ενώ αργότερα υπηρέτησε ως υπουργός τεχνολογιών και υφυπουργός Εξωτερικών. Εξελέγη δήμαρχος Βαρσοβίας το 2018 και επανεξελέγη το 2024.
Είναι παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών, ενώ έχει δεσμευτεί να προασπίσει τα δικαιώματα των γυναικών και να νομιμοποιήσει την άμβλωση, που είναι σχεδόν απαγορευμένη στην Πολωνία. Τον Μάρτιο δήλωσε πως επιδιώκει να καταργήσει τον “μεσαιωνικό νόμο” για την απαγόρευση της άμβλωσης.
Ποιος είναι ο Κάρολ Ναβρότσκι
Ο 42χρονος Κάρολ Ναβρότσκι προχώρησε σε προεκλογική καμπάνια με το σύνθημα “Πρώτα η Πολωνία, πρώτα οι Πολωνοί”, εστιάζοντας στην κριτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη μεγάλη κοινότητα Ουκρανών προσφύγων στη χώρα.
Σε προεκλογικό βίντεο υπογράμμισε ότι οι κοινωνικές παροχές “προορίζονται πρωτίστως για τους Πολωνούς” και ότι οι πολίτες της Πολωνίας πρέπει να έχουν προτεραιότητα στην υγειονομική περίθαλψη.
Κατηγόρησε την Ουκρανία ότι δεν δείχνει ευγνωμοσύνη προς τους Πολωνούς και επιτέθηκε στον πρόεδρό της, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αποκαλώντας τον αυθάδη.
Το εθνικιστικό PiS υποστήριξε την υποψηφιότητά του τον Νοέμβριο του 2024.
Ο Ναβρότσκι, θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, είχε συνάντηση μαζί του στο Λευκό Οίκο δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές, γεγονός που προκάλεσε κατηγορίες για αμερικανική παρέμβαση.
Στην προεκλογική του καμπάνια, ζήτησε αυστηρούς ελέγχους στα σύνορα με τη Γερμανία και αποζημιώσεις από το Βερολίνο για το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Λίγες μέρες πριν από τον πρώτο γύρο, η υποψηφιότητά του επλήγη από σκάνδαλο όταν διαπιστώθηκε ότι είχε αποκτήσει δεύτερο διαμέρισμα, παρά τις δηλώσεις του ότι κατέχει μόνο ένα.
Γεννήθηκε στο Γκντανσκ, όπου υπήρξε αθλητής ποδοσφαίρου και πυγμαχίας, πριν αποκτήσει διδακτορικό στην Ιστορία. Διετέλεσε διευθυντής του μουσείου του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου από το 2017 έως το 2021.
Από το 2021, διοικεί το Ινστιτούτο Ιστορικής Μνήμης (IPN), αρμόδιο για τις έρευνες σχετικά με τα εγκλήματα των ναζί και των κομμουνιστών, και είχε καταχωριστεί από τη Ρωσία στους καταζητούμεν τους λόγω της δράσης του κατά της σοβιετικής κληρονομιάς στην Πολωνία.
