«Έχουμε χάσει τη δημιουργικότητά μας. Συγκεντρώνουμε απλώς στοιχεία για τους επιτηρητές, την εφορία και τους εισαγγελείς. Φυσικά, οι έλεγχοι έχουν τα θετικά τους, αλλά όταν ασχολείσαι μόνο με αυτό, δεν λειτουργείς ως τράπεζα…», προειδοποιούσε το 2016 ο Δημήτρης Μαντζούνης, τότε CEO της Alpha Bank, περιγράφοντας την παρακμή του τραπεζικού τομέα!
Γράφουν οι: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ, οικονομολόγος ΜΑ, φοροτέχνης, λογιστής Α’, διευθύνων σύμβουλος της FAO Economics A.E., ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΝΔΡΙΩΤΗΣ, δικηγόρος και ειδικός φοροτεχνικός σύμβουλος
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, στο επίκεντρο των φορολογικών ελέγχων βρίσκονται φυσικά πρόσωπα που δήλωσαν εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ πέρυσι, αλλά είχαν καταναλωτικές δαπάνες που κυμάνθηκαν από 50.000 έως 200.000 ευρώ!
Κατά τη διάρκεια της υποβολής φορολογικών δηλώσεων, μια σημαντική πτυχή είναι η συμπλήρωση του κωδικού 049.
Ο κωδικός αυτός «θεωρητικά» αναφέρεται στις προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες που έχουν γίνει μέσω τραπεζικών μέσων για την «παροχή έκπτωσης φόρου».
Ωστόσο, η λανθασμένη (προ)συμπλήρωση αυτού, συχνά χωρίς ευθύνη του φορολογουμένου, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα αργότερα. Ο εν λόγω κωδικός στο έντυπο Ε1 συμπληρώνεται βάσει στοιχείων που οι τράπεζες διαβιβάζουν στην ΑΑΔΕ, χωρίς τη γνώση και τη συναίνεση του φορολογούμενου.
Η διαδικασία αυτή είναι προβληματική για τους εξής λόγους:
1. Οι τράπεζες στέλνουν στην ΑΑΔΕ συγκεντρωτικά ποσά ανά κατηγορία δαπάνης, αντί για λεπτομέρειες όπως ημερομηνία, ποσό και είδος συναλλαγής.
2. Συνήθως, υπάρχουν σημαντικά σφάλματα στις πληροφορίες που στέλνουν οι τράπεζες, ειδικά σε περιπτώσεις φορολογουμένων με επιχειρηματική δραστηριότητα, οδηγώντας σε μια ψευδή φορολογική εικόνα με αρνητικές συνέπειες.
«Φουσκωμένες» δαπάνες
Συνήθως, οι τράπεζες αναφέρουν ως καταναλωτικές δαπάνες ποσά που σχετίζονται με επαγγελματικές ή μεταφορές μεταξύ λογαριασμών. Επομένως, οι δηλωθείσες δαπάνες εμφανίζονται «φουσκωμένες». Δυστυχώς, αυτό δεν προβληματίζει αρκετούς φορολογούμενους κατά την υποβολή της δήλωσής τους!
Οι δαπάνες πολύ μεγαλύτερες από τα δηλωθέντα εισοδήματα συχνά πυροδοτούν ελέγχους, μέσω ανάλυσης ρευστότητας από την εφορία.
Από την εμπειρία μας, οι φορολογικοί έλεγχοι συνήθως βασίζονται σε ποσά που έχουν διαβιβάσει οι τράπεζες, και όχι σε αυτά που έχει συμπληρώσει ο φορολογούμενος.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτά ανακύπτουν συνήθως σχεδόν έξι χρόνια μετά την υποβολή της δήλωσης, την ώρα του φορολογικού ελέγχου.
Τότε, οι συνέπειες των λανθασμένων δηλώσεων και του ελλιπούς τρόπου που οι τράπεζες διαβίβασαν τα στοιχεία γίνονται εμφανείς.
Σε αυτό το στάδιο, η μνήμη είναι θολή και οι τράπεζες μπορεί να μην είναι σε θέση να παρέχουν απαραίτητα στοιχεία εγκαίρως, και τότε αρχίζει η διαδικασία αποδείξεων.
Ο φορολογικός έλεγχος εξετάζει τα δεδομένα όπως έχουν διαβιβαστεί και ζητά από τον φορολογούμενο να αποδείξει ποιες από τις δαπάνες είναι λανθασμένες.
Ο ελεγχόμενος πρέπει να γνωρίζει αναλυτικά τις κινήσεις που έχουν καταγραφεί ως καταναλωτικές δαπάνες, διότι πέντε με έξι χρόνια μετά, οι τράπεζες δεν διατηρούν τα αναλυτικά στοιχεία ή αυτά παρέχονται μόνο με μεγάλη καθυστέρηση.
Υπολογισμοί
Η διαχρονικά εσφαλμένη συμπλήρωση του κωδικού 049 μειώνει το μη αναλώσιμο κεφάλαιο από προηγούμενα έτη που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ένας φορολογούμενος για να καλύψει αρνητικές διαφορές.
Αυτό συμβαίνει διότι η φορολογική διοίκηση αφαιρεί τις σχετικές δαπάνες που υπήρχαν – χωρίς διόρθωση – από τα εκκαθαριστικά των προηγούμενων ετών.
Φορολογούμενοι που δηλώνουν υψηλά εισοδήματα τα προηγούμενα χρόνια, διαπιστώνουν ότι δεν έχουν καταθέσει κανένα «περίσσευμα» από προηγούμενα έτη.
Για την αποφυγή αυτών, συνιστώνται τα εξής:
– Ο φορολογούμενος να εξετάσει προσεκτικά το κωδικό 049 κατά την υποβολή της δήλωσης και να τον συγκρίνει με τα τραπεζικά στοιχεία μέσω web banking.
– Σε περίπτωση διορθώσεων, συνιστάται η διατήρηση αντιγράφου των τραπεζικών στοιχείων για αποδείξεις σε ενδεχόμενο έλεγχο.
Αυτό εξασφαλίζει τη δυνατότητα απόδειξης τόσο κατά τη διάρκεια του ελέγχου όσο και για την ανάπτυξη του πραγματικού διαθέσιμου μη αναλώσιμου κεφαλαίου για επόμενα έτη.
– Προτείνεται οι τράπεζες να διαβιβάζουν στην ΑΑΔΕ αναλυτικά στοιχεία, όχι μόνο συγκεντρωτικά, ώστε να διευκολύνεται ο έλεγχος.
Εναλλακτικά, τα συστήματα web banking θα πρέπει να διατηρούν προσβάσιμα δεδομένα τουλάχιστον για πέντε χρόνια από το τέλος του έτους υποβολής.
Ο φορολογούμενος πρέπει να διορθώσει τον κωδικό 049 πριν από την υποβολή, ώστε να αντικατοπτρίζει τις πραγματικές δαπάνες. Διαφορετικά, μπορεί να παραδεχθεί μια κατάσταση δύσκολα αναστρέψιμη.
Ο φορολογούμενος οφείλει να έχει συμπληρώσει και αποδεχτεί την υποβληθείσα φορολογική δήλωση!
Διαβάστε το δημοσίευμα
