Το Facebook και το Instagram, με άνω των 3 δισεκατομμυρίων καθημερινών χρηστών, έχουν γίνει σημαντικό σημείο διαδικτυακού εγκλήματος, σύμφωνα με ρυθμιστικές αρχές, τράπεζες, πρώην υπαλλήλους της Meta και εσωτερικά έγγραφα που δημοσίευσε η Wall Street Journal.
Από απάτες με προϊόντα που δεν παραδίδονται ποτέ μέχρι παγίδες με ψεύτικους διαγωνισμούς γνωστών εταιρειών, οι πλατφόρμες της Meta χρησιμοποιούνται από διεθνή εγκληματικά δίκτυα για να ξεγελάσουν ανυποψίαστους χρήστες, ενώ η εταιρεία διστάζει να λάβει μέτρα, φοβούμενη απώλεια διαφημιστικών εσόδων.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Έντγκαρ Γκούζμαν, ο οποίος δέχεται επί δύο σχεδόν χρόνια οργισμένες κλήσεις από πελάτες που πιστεύουν ότι έχουν ανταποκριθεί σε δικές του διαφημίσεις στο Instagram και στο Facebook, τουλάχιστον όπως νομίζουν.
Ο Γκούζμαν είναι ιδιοκτήτης της επιχείρησης “Half-Off Wholesale”, που προσφέρει προϊόντα βελτίωσης κατοικίας και κηπουρικά είδη χονδρικής από μία αποθήκη στην Ατλάντα. Οι διαδικτυακές του αγγελίες περιλαμβάνουν προσφορές με εντυπωσιακές εκπτώσεις, όπως μια παλέτα με ηλεκτρικά εργαλεία προς 29 δολάρια ή κουτιά επιστραφέντων προϊόντων από την Amazon, με δημοπρασία από 1 δολάριο.
Όταν οι πελάτες στέλνουν τα χρήματά τους, τα προϊόντα ποτέ δεν παραδίδονται. Όσοι ζητούν αποζημίωση από τον Γκούζμαν μαθαίνουν ότι έχουν πέσει θύματα απάτης. «Το χειρότερο είναι ότι εμείς πρέπει να τους εξηγήσουμε την κατάσταση — εμείς δεν κάνουμε καν πωλήσεις διαδικτυακά», παρατηρεί ο Γκούζμαν, τονίζοντας ότι οι καταγγελίες αυτές πλήττουν τη φήμη της επιχείρησής του με αρνητικές αξιολογήσεις. «Συνεχίζουμε να αναφέρουμε αυτές τις ψεύτικες σελίδες στη Meta, αλλά δεν συμβαίνει τίποτα».
Η κατάσταση του Γκούζμαν δεν είναι μοναδική.
Στο επίκεντρο της διαδικτυακής απάτης
Η Meta Platforms έχει αναδειχθεί σε θεμέλιο της διαδικτυακής απάτης, σύμφωνα με ρυθμιστικές αρχές, τράπεζες και εσωτερικά έγγραφα της εταιρείας που έχει δει η Wall Street Journal.
Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν τη λειτουργία της υπηρεσίας πληρωμών Zelle, σχεδόν το ήμισυ των περιστατικών απάτης μέσω Zelle στην JPMorgan Chase μεταξύ καλοκαιριού 2023 και 2024 σχετίζονται με δραστηριότητες στις πλατφόρμες της Meta.
Το Zelle είναι πλατφόρμα άμεσων πληρωμών μεταξύ ιδιωτών και ανήκει σε μεγάλες τράπεζες, όπως η JPMorgan και η Wells Fargo. Αντίστοιχα υψηλά ποσοστά απάτης έχουν καταγραφεί και από άλλες τράπεζες που χρησιμοποιούν το Zelle.
Ρυθμιστικές αρχές στη Βρετανία και στην Αυστραλία έχουν πιστοποιήσει παρόμοια επίπεδα απάτης που προέρχονται από τις πλατφόρμες της Meta. Μία εσωτερική ανάλυση της εταιρείας το 2022 διαπίστωσε ότι το 70% των νέων διαφημιστών προωθούσε απάτες ή παράνομα προϊόντα.
Χιλιάδες ψεύτικες διαφημίσεις από διεθνή κυκλώματα
Η αναζήτηση του Γκούζμαν στην βιβλιοθήκη διαφημίσεων της Meta αποκάλυψε περισσότερες από 4.400 διαφορετικές διαφημίσεις που ανέφεραν τη διεύθυνση της επιχείρησής του. Από αυτές, μόνο 15 προέρχονταν από την πραγματική του επιχείρηση.
Οι απατεώνες λειτουργούσαν από χώρες όπως η Κίνα και οι Φιλιππίνες, χρησιμοποιώντας κλεμμένες φωτογραφίες και την διεύθυνση του Half-Off Wholesale για να φαντάζουν νόμιμοι.
Η Meta, με πάνω από 3 δισεκατομμύρια ημερήσιους χρήστες, έχει χρόνια προβλήματα απάτης, αλλά η κατάσταση έχει επιδεινωθεί λόγω της αύξησης των κρυπτονομισμάτων και της εξάπλωσης της τεχνητής νοημοσύνης.
Πρώην και νυν υπάλληλοι της Meta έχουν επισημάνει ότι έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει για το σοβαρό αυτό ζήτημα.
Διστακτικότητα απέναντι σε κερδοφόρους διαφημιστές
Στελέχη της Meta φοβούνται να επιβάλουν περιορισμούς στους διαφημιστές, αν και κάποιοι έχουν ιστορικό επαναλαμβανόμενης απάτης. Ένα εσωτερικό έγγραφο που εξέτασε η Wall Street Journal δείχνει ότι η Meta επιτρέπει σε διαφημιζόμενους να συγκεντρώσουν 8 έως 32 παραβάσεις για οικονομική απάτη πριν αποκλειστούν.
Επιπλέον, το Facebook Marketplace, η πλατφόρμα αγοραπωλησίας, έχει γίνει έδαφος για απατεώνες που εκμεταλλεύονται το μοντέλο απευθείας συναλλαγών.
Απάτες με κουτάβια
Μια πρόσφατη αναζήτηση για “κουτάβια” στο Facebook αποκάλυψε χιλιάδες διαφημίσεις ύποπτες για απάτη, χωρίς καμία σύνδεση με επίσημους εκτροφείς ή οργανισμούς διάσωσης, όπως απαιτεί η πολιτική της πλατφόρμας.
Ενδείξεις όπως κλεμμένες φωτογραφίες και ψευδείς πληροφορίες για τον τόπο πώλησης υποδεικνύουν απάτες. Η JPMorgan Chase έχει επανειλημμένα επισημάνει τα προβλήματα απάτης στη Meta, αλλά πρόσφατα παρατηρείται κάποια βελτίωση.
Η Meta, τόσο η ίδια όσο και το Zelle, έχουν αρχίσει να εκδίδουν προειδοποιήσεις σχετικά με το ρίσκο εξαπάτησης στις συναλλαγές.
Η επίσημη θέση της Meta
Εκπρόσωπος της Meta αναγνωρίζει ότι η εταιρεία αναμετράται με μια “επιδημία απάτης”, η οποία έχει εξελιχθεί σε εύρος και πολυπλοκότητα τα τελευταία χρόνια. Η Meta προσπαθεί να αντεπεξέλθει χρησιμοποιώντας νέα τεχνολογία και συνεργασίες με τράπεζες.
Ωστόσο, η εταιρεία έχει υποστηρίξει σε δικαστικές διαδικασίες ότι δεν έχει νομική υποχρέωση να αντιμετωπίσει το φαινόμενο, επικαλούμενη ότι η φθορά των πολιτικών ελέγχου δεν καθορίζει αναγκαστικά ευθύνη. Ένας εκπρόσωπος δήλωσε ότι η Meta εργάζεται συνεχώς για να περιορίσει τη δόλια δραστηριότητα στην πλατφόρμα της.
