Η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση βρίσκονται σε σύγκρουση σχετικά με την κατηγορία των αδικημάτων, αν πρόκειται για πλημμελήματα ή κακουργήματα.
Των Γ. ΛΥΚΟΥΡΕΝΤΖΟΥ, Α. ΚΑΝΔΥΛΗ – ΠΗΓΗ: Realnews
Ο Κώστας Καραμανλής θα απαντήσει στις κατηγορίες για ποινικές ευθύνες στο δυστύχημα των Τεμπών, επικαλούμενος τις ενέργειές του ως υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κυρίως όσον αφορά την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα επιβαρυντικά στοιχεία στη δικογραφία περιλαμβάνουν δύο επιστολές που χρονολογούνται από τις 10/9/2021 και 21/09/2021, οι οποίες χαρακτηρίζονται επείγουσες από τον γενικό διευθυντή Μεταφορών Ανδρέα Πολάκη.
Επιπλέον, φαίνεται ότι ο εφέτης ανακριτής αναφέρει πως «στελέχη που κατηγορούνται προσπαθούν να αποποιηθούν τις ευθύνες τους, επικαλούμενα την κατά νόμο εποπτεία των υπουργών».
Στις επιστολές προς τον Κ. Καραμανλή γίνεται σαφής αναφορά στην υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση του ΟΣΕ, προειδοποιώντας ότι η ελλιπής συντήρηση του δικτύου θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και αυξάνει τις πιθανότητες ατυχημάτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη δεύτερη επιστολή, με ημερομηνία 21/9/2021, ζητείται η ενίσχυση του ΟΣΕ με 290 επιπλέον άτομα και η αύξηση της χρηματοδότησης από 45 στα 75 εκατ. ευρώ, καθώς ο προϋπολογισμός παρουσίαζε ελλείμματα.
Προσλήψεις
Ο Κ. Καραμανλής και η πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατίας θα υποστηρίξουν ότι οι ενέργειές τους υλοποιήθηκαν ήδη από το 2019, πριν από τις προειδοποιητικές επιστολές.
Όσον αφορά το προσωπικό, ο πρώην υπουργός αναφέρει ότι, 40 ημέρες μετά τις επιστολές, το υπουργείο ζήτησε εγγράφως την ενίσχυση του ΟΣΕ με 293 άτομα, ζητώντας άμεσες προσλήψεις για 120 από αυτά.
Ακολούθως, με υπουργική απόφαση, εγκρίθηκαν οι προσλήψεις 117 ατόμων, εκ των οποίων οι 90 αφορούσαν ειδικότητες σχετικές με το αντικείμενο. Το καλοκαίρι του 2022, λόγω καθυστερήσεων από τον ΑΣΕΠ, ο Κ. Καραμανλής προσέλαβε 210 άτομα μέσω διαδικασίας εκτός ΑΣΕΠ, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2022 εγκρίθηκαν άλλες 100 προσλήψεις.
Όσον αφορά τις 90 σχετικές θέσεις, αυτές προκηρύχθηκαν τον Δεκέμβριο του 2022, αν και δεν είναι σαφές αν ολοκληρώθηκαν οι προσλήψεις. Ο Κ. Καραμανλής θα επαναλάβει ότι αιτήθηκε την ενίσχυση του ΟΣΕ με 290 άτομα, εκ των οποίων εγκρίθηκαν 210.
Συνολικά, η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι κατά την εν λόγω περίοδο δημιουργήθηκαν 427 θέσεις στον ΟΣΕ (217 μέσω ΑΣΕΠ και 210 με άλλες διαδικασίες).
Αίτημα στο υπουργείο Οικονομικών
Αναφορικά με τη χρηματοδότηση, η πλευρά Καραμανλή αναφέρει ότι την προηγούμενη δεκαετία ο προϋπολογισμός του ΟΣΕ ήταν 45 εκατ. ευρώ. Τον Νοέμβριο του 2022, το υπουργείο Μεταφορών ζήτησε αύξηση της ετήσιας χρηματοδότησης στα 75 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, το αίτημα δεν επίσημα εγκρίθηκε από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα. Μετά το δυστύχημα του Φεβρουαρίου 2023, η χρηματοδότηση αυξήθηκε το καλοκαίρι του 2023, όταν ο Χρ. Σταϊκούρας ανέλαβε το υπουργείο Μεταφορών.
Η αύξηση του προϋπολογισμού έχει επιβεβαιωθεί και από τον Χρ. Σταϊκούρα. Η Νέα Δημοκρατία θα αντεπιτεθεί αναφέροντας ότι εγκρίθηκαν έργα και χρηματοδοτήσεις άνω των 300 εκατ. ευρώ για τον ΟΣΕ την περίοδο 2019-2023.
Αν και οι βουλευτές που έχουν πρόσβαση στη δικογραφία έχουν μελετήσει μόλις ένα μικρό τμήμα της, η αντιπαράθεση γίνεται ήδη για την προσέγγιση που υιοθετούν τα κόμματα σχετικά με τις κατηγορίες.
Η Νέα Δημοκρατία θεωρεί ότι οι κατηγορίες δεν στοιχειοθετούν κακούργημα, αλλά πλημμέλημα, ενώ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ – Νέα Αριστερά μιλούν ήδη για κακουργήματα.
Η αντιπολίτευση υποστηρίζει επίσης ότι ο Κ. Καραμανλής δεν κυβέρνησε την ασφάλεια του σιδηροδρόμου σύμφωνα με τον νόμο του 2019 (4631/19).
Γνωμοδοτικό Συμβούλιο
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο νόμος περί ευθύνης υπουργών επιτρέπει την παραπομπή της πρότασης για προανακριτική σε τριμελές γνωμοδοτικό συμβούλιο, το οποίο έχει την εξουσία να ελέγξει τη βασιμότητα της πρότασης. Δικαίωμα να ζητήσουν κάτι τέτοιο έχουν 30 βουλευτές που θα υπογράψουν την πρόταση.
Αυτή η δυνατότητα δεν έχει ενεργοποιηθεί ποτέ. Το γνωμοδοτικό συμβούλιο συγκροτείται από έναν αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και δύο εισαγγελείς εφετών μέσω δημόσιας κλήρωσης.
Είναι προφανές ότι, παρά το γνωμοδοτικό χαρακτήρα, η γνώμη των προεξοχόντων εισαγγελέων θα είναι δεσμευτική για την Ολομέλεια.
Η μη ενεργοποίηση της διαδικασίας οφείλεται στους κινδύνους που ενέχει. Σε αυτή τη φάση, πιθανότερο είναι να τεθεί αίτημα από την αντιπολίτευση παρά από την πλειοψηφία.
Νομικά Ζητήματα
Η διαβίβαση της δικογραφίας για την τραγωδία των Τεμπών στη Βουλή ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο σχετικά με τις ευθύνες πολιτικών προσώπων. Ποιες κατηγορίες μπορεί να αποδοθούν στους Κ. Καραμανλή και Χρήστο Σπίρτζη, πρώην υπουργούς Μεταφορών; Διατάραξη της ασφάλειας με θανατηφόρα αποτελέσματα ή πλημμέλημα;
Επιπλέον, τίθεται θέμα παραγραφής για τον Κ. Καραμανλή αν δεν προχωρήσει η διαδικασία μέχρι τον Οκτώβριο, ενώ ισχύει και η αλλαγή του Συντάγματος το 2019, που αφορά την παραγραφή για υπουργούς.
Η αντίστροφη μέτρηση για τη διαβίβαση της δικογραφίας ξεκίνησε με τις απολογίες στελεχών του υπουργείου. Όσοι κατηγορούνται για κακούργημα ανέφεραν ότι η πολιτική ηγεσία γνώριζε την κατάσταση.
Σύμφωνα με νομικές πηγές, τα αδικήματα των πρώην υπουργών μπορεί να περιλαμβάνουν διατάραξη και παράβαση καθήκοντος. Η Βουλή ή το Δικαστικό Συμβούλιο του Αρείου Πάγου είναι υπεύθυνα για τις αποφάσεις.
Ο ανακριτής επαναλαμβάνει ότι οι αξιόποινες πράξεις ξεκινούν από την 1/1/2016 μέχρι το δυστύχημα του Φεβρουαρίου 2023.
Η έλλειψη εποπτείας των αρμόδιων φορέων αποτελεί συνεχόμενη πράξη. Υπάρχει πιθανότητα να εμπλέκεται και ο Χρ. Σπίρτζης, καθώς οι πράξεις τους μπορεί να συνεχίζονταν μέχρι το βράδυ του δυστυχήματος.
Ωστόσο, πολλοί αναφέρονται στο γεγονός ότι η «κατ’ εξακολούθηση» πράξη μπορεί να σταμάτησε το 2019.
Προϋποθέσεις Παραγραφής
Για τον Κ. Καραμανλή, οι αξιόποινες πράξεις παραμένουν «ζωντανές». Πολλοί συνταγματολόγοι προειδοποιούν για τις συνέπειες της καθυστέρησης στην κατάθεση του εφαρμοστικού νόμου.
Τα αδικήματα μπορεί να υπαχθούν στην πρώην σύντομη παραγραφή, που ισχύει μέχρι το 2025, γεγονός που σημαίνει πιθανές παραγραφές και για τον Κ. Καραμανλή αν δεν υπάρξει δίωξη μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Ένα σημαντικό ζήτημα που καλείται να λύσει η Βουλή αφορά τους «συμμέτοχους», τα 31 στελέχη του ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ που έχουν απολογηθεί.
Όπως εξηγεί ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης, η πορεία τους είναι κοινή με αυτή των υπουργών από την ποινική δίωξη μέχρι τη δίκη τους. Ακόμα και αν η Βουλή δεν ασκήσει δίωξη, ο αρεοπαγίτης μπορεί να διατάξει τη συμπλήρωση της ανάκρισης με νέους κατηγορούμενους σχετιζόμενους μόνο με τους συμμέτοχους.
Διαβάστε το δημοσίευμα
Διαβάστε το δημοσίευμα