Γράφει ο Χρήστος Μαζανίτης
Μόλις πρόσφατα έγινε λόγος για την ενδεχόμενη αγορά Eurofighter από την Τουρκία, η οποία θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για την προμήθεια πυραύλων Meteor. Ωστόσο, πληροφορίες από τη Γερμανία αναφέρουν ότι ο Καγκελάριος Όλαφ Σολτς έχει ήδη μπλοκάρει αυτή την αγορά.
Σύμφωνα με γερμανικά μέσα ενημέρωσης, η Γερμανία έχει ασκήσει βέτο στην πώληση Eurofighter Typhoon στην Τουρκία, επικαλούμενη απόρρητες συνομιλίες, κατά τις οποίες η κυβέρνηση του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) και των Πρασίνων αποφάσισε να μπλοκάρει τη συγκεκριμένη πώληση.
Η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt ανέφερε ότι η γερμανική κυβέρνηση θεώρησε την κράτηση και τη σύλληψη του Ekrem İmamoğlu, δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και υποψηφίου του CHP για την προεδρία, ως «επίθεση στη δημοκρατία της Τουρκίας», γεγονός που οδήγησε στην απόφαση να σταματήσει η πώληση.
Κατά την επίσκεψή του στην Κωνσταντινούπολη τον περασμένο Οκτώβριο, ο Καγκελάριος Scholz δήλωσε ότι η Τουρκία, ως μέλος του ΝΑΤΟ που επιθυμεί να ενισχύσει τις ένοπλες δυνάμεις της μέσω γερμανικών αμυντικών συστημάτων, εξετάζει τις επιλογές της.
Από την άλλη πλευρά, ο Ερντογάν φέρεται να ποντάρει στη προσωπική του σχέση με τον Ντόναλντ Τραμπ για να επιτύχει την άρση των κυρώσεων της CAATSA που σχετίζονται με την προμήθεια των S-400, καθώς και για να επιστρέψει στο πρόγραμμα των F-35.
Σύμφωνα με το αμερικανικό site breakingdefense, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν δήλωσε ότι ελπίζει στη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35 και περιέγραψε τις εν εξελίξει διαδικασίες που θα υποστηρίξουν αυτή την κίνηση.
Ένα ποσό ύψους 20 δισεκατομμυρίων ευρώ, που αρχικά είχε προγραμματιστεί για την προμήθεια των 40 νέων F-16 και των κιτ αναβάθμισης 80 άλλων, αποτελεί ισχυρό επιχείρημα για τη διαπραγμάτευση.
Τέσσερις αναλυτές που μίλησαν στο Breaking Defense τόνισαν ότι αυτή η γεωπολιτική στρατηγική θα μπορούσε να αποδώσει, αν και υπάρχουν μεγάλα εμπόδια και διαφορετικές απόψεις σχετικά με τις πιθανότητες επιτυχίας της Τουρκίας.
Ο Αλί Μπακίρ, ειδικός από το Ατλαντικό Συμβούλιο, δήλωσε ότι οι Τούρκοι αξιωματούχοι βλέπουν μια ευκαιρία λόγω της «προσωπικής σχέσης» που έχουν οι Ερντογάν και Τραμπ, πιστεύοντας ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε συνεργασία που θα έχει οφέλη και για τις δύο πλευρές.
«Αν ο Πρόεδρος Τραμπ είναι πρόθυμος να επαναφέρει τις σχέσεις με την Τουρκία, υπάρχουν πιθανοί τρόποι να παρακαμφθούν οι κυρώσεις που απαγορεύουν πολλές αμυντικές εισαγωγές», προσέθεσε ο Μπακίρ. «Φυσικά, πάντως, ορισμένα κράτη, όπως το Ισραήλ, ίσως να προσπαθήσουν να διαταράξουν αυτές τις σχέσεις, και το Κογκρέσο μπορεί να παραμείνει καχύποπτο έναντι της Άγκυρας. Ωστόσο, αν ο Τραμπ στηρίξει μια συμφωνία με την Τουρκία, πιστεύω ότι θα μπορούσε να υπάρξει λύση».
Ο Can Kasapoglu του Hudson Institute συμπλήρωσε ότι το σχέδιο επιστροφής της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35 είναι «πιθανό» αλλά πολύ δύσκολο στην πράξη.
Από την πλευρά του, ο Serhat Süha Çubukçuoğlu από το Trends Research & Advisory στο Άμπου Ντάμπι εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με την επιστροφή των F-35 στην Τουρκία, επισημαίνοντας ότι οι κυρώσεις πρέπει να αρθούν—a process that requires both presidential and legislative actions, making unilateral action by Trump unfeasible.
Οι ειδικοί συμφώνησαν ότι για να έχει η Τουρκία ελπίδες επιστροφής στο πρόγραμμα των F-35, θα πρέπει να επιλύσει δύο σημαντικά προβλήματα: την παρουσία των S-400 στη χώρα και τους περιορισμούς που επιβάλλει ο CAATSA.
«Αν η επιστροφή των S-400 στη Ρωσία δεν είναι εφικτή, μια εναλλακτική είναι η ανάπτυξή τους σε τρίτη χώρα, όπως η Ινδία», πρόσθεσε ο Çubukçuoğlu. «Αλλά και αυτό απαιτεί τη συγκατάθεση της Μόσχας σύμφωνα με τους όρους πώλησης».