Η εξαμηνιαία συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη
Η συνεδρίαση επικεντρώθηκε στην αυξανόμενη πολιτική κρίση, κυρίως στις ενέργειες του Προέδρου της Σερβικής Δημοκρατίας, Μίλοραντ Ντόντικ, οι οποίες προκαλούν ανησυχίες για τη σταθερότητα της χώρας και την τήρηση της Συμφωνίας του Ντέιτον.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος Κρίστιαν Σμιτ ενημέρωσε τα κράτη-μέλη σχετικά με την τελευταία έκθεση του Γραφείου του, που καλύπτει την περίοδο από 16 Οκτωβρίου 2024 έως 15 Απριλίου 2025.
Ο κ. Σμιτ χαρακτήρισε την πολιτική κρίση την πιο σοβαρή από την εποχή της Συμφωνίας του Ντέιτον, αναφέροντας ότι η ηγεσία της Σερβικής Δημοκρατίας, μετά την καταδίκη του Ντόντικ για μη εφαρμογή αποφάσεων του Ύπατου Εκπροσώπου, ενέκρινε νόμους που υποσκάπτουν κρατικούς θεσμούς και κατέθεσε σχέδιο Συντάγματος που υπονοεί προθέσεις de facto απόσχισης.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επεσήμαναν τη δέσμευσή τους στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, καταδικάζοντας τη ρητορική και τις ενέργειες απόσχισης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για τις ενέργειες της Σερβικής Δημοκρατίας, που αντιβαίνουν στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και κάλεσε για σεβασμό της συνταγματικής τάξης.
Το Ηνωμένο Βασίλειο επεσήμανε τη σημασία της Συμφωνίας του Ντέιτον, χαρακτηρίζοντας τις ενέργειες του Ντόντικ άμεση απειλή για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας.
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, τόνισε την ισχυρή δέσμευση της χώρας στη διατήρηση της σταθερότητας και της ασφάλειας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, καθώς και την ενεργή υποστήριξή της στην επιχείρηση της ΕΕ, EUFOR Althea.
Ο κ. Σέκερης υπογράμμισε ότι με πλήρη σεβασμό στις ειρηνευτικές συμφωνίες του Ντέιτον, η κυριαρχία, η εδαφική ακεραιότητα, η συνταγματική τάξη και η πολιτική ανεξαρτησία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης δεν θα αμφισβητηθούν.
Επίσης, ανέφερε ότι η Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης της Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων το 2003 καθόρισε τις βασικές αρχές της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, στηριζόμενη σε κοινές ευρωπαϊκές αξίες.
Η επικεφαλής της Σερβικής Δημοκρατίας, Ζέλικα Τσβιγιάνοβιτς, υπογράμμισε ότι η ισορροπία που καθόρισε η Συμφωνία του Ντέιτον είναι σε κίνδυνο και ανέφερε ότι οι παρεμβάσεις του Σμιτ, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής νομοθεσίας, υπερβαίνουν την εντολή του και δεν έχουν νομική βάση.
Η Μόσχα αμφισβητεί τον διορισμό του Σμιτ
Η Ρωσία αμφισβήτησε τη νομιμότητα του διορισμού του Σμιτ, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας, επομένως δεν είναι νόμιμος Ύπατος Εκπρόσωπος. Επίσης, τον κατηγόρησε για παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας και για υπονόμευση της σταθερότητας.
Σημειώνεται ότι η πλειοψηφία των κρατών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας υποστηρίζει τον Ύπατο Εκπρόσωπο και τη νομιμότητα της εντολής του.
Παρά τη συναίνεση σχετικά με την ανάγκη διατήρησης της ειρήνης και της σταθερότητας στη χώρα, οι διαφωνίες για τη νομιμότητα και τους χειρισμούς του Ύπατου Εκπροσώπου Κρίστιαν Σμιτ στο Συμβούλιο Ασφαλείας παραμένουν έντονες.
Πηγή: ΑΜΠΕ