Ο Steve Diggle έγινε γνωστός κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, όταν το hedge fund του, Artradis, προσέφερε κέρδη στους επενδυτές ενώ οι αγορές κατέρρεαν, καθιστώντας το το μεγαλύτερο στην Ασία.
Ανέπτυξε την ικανότητά του να επενδύει νωρίς στα πρώτα ασφαλιστήρια κινδύνου (credit-default swaps – CDS) και, όταν ξέσπασε η κρίση, διπλασίασε τα κεφάλαιά του και επέστρεψε 3 δισ. δολάρια στους επενδυτές.
Το 2011, όταν η παγκόσμια ποσοτική χαλάρωση περιόρισε τη μεταβλητότητα, αποφάσισε να κλείσει το fund του. Τώρα, πιστεύει ότι η κατάσταση θυμίζει επικίνδυνα το 2007 και επιστρέφει με το νέο του fund, VAILS (Vulpes AI Long/Short), που ξεκίνησε επίσημα στις 1 Μαΐου από το Λονδίνο.
«Βλέπω την ίδια αυτοϊκανοποίηση και κακή εκτίμηση του ρίσκου όπως τότε», δηλώνει στο MarketWatch. Αυτή τη φορά, η εστίαση του είναι στην ιδιωτική χρηματοδότηση και την private equity, οι οποίες κατά τη γνώμη του είναι «υπερτιμημένες, παρανοημένες, κακώς ρυθμισμένες και πολύ δύσκολες στην αποεπένδυση».
Γιατί η κρίση δεν θα ανακοπεί
Ο Diggle υποστηρίζει ότι, αν και πολλοί προβλέπουν μια επικείμενη κρίση, αυτή δεν μπορεί να αποφευχθεί. Επικαλείται πέντε παράγοντες που καθιστούν τη κατάσταση εκρηκτική.
- Οι κεντρικές τράπεζες δεν έχουν τη δυνατότητα να τυπώνουν χρήματα όπως το 2008 – τα ελλείμματα είναι τεράστια.
- Η Κίνα δεν παρέχει πλέον αποπληθωρισμό – η παγκοσμιοποίηση έχει οπισθοδρομήσει.
- Η γεωπολιτική αβεβαιότητα πλήττει την ασφάλεια των αγορών.
- Η αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά, η οποία αντιπροσωπεύει τα 2/3 του παγκόσμιου συνόλου, είναι υπερτιμημένη.
- Τέλος, οι ΗΠΑ διοικούνται από έναν «απρόβλεπτο και κατά κάποιους, επικίνδυνα παράλογο ηγέτη».
«Δεν είμαι μόνιμα απαισιόδοξος όπως ο Roubini ή ο Albert Edwards», σημειώνει. «Απλώς, πολύ λίγοι επενδυτές είναι προετοιμασμένοι». Το VAILS συνδυάζει θέσεις αγοράς στη μεταβλητότητα με σορτάρισμα σε πιστωτικά συμβόλαια, ακολουθώντας τη λογική του Artradis, αλλά χωρίς arbitrage. Αξιοποιεί επίσης ένα νέο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που «ξεσκαρτάρει» εταιρικά δεδομένα για να εντοπίσει υπερτιμημένες ή επισφαλείς επιχειρήσεις.
Ο στόχος είναι διπλός: να επιβιώσει μέχρι τη διόρθωση – και να προσφέρει αποδόσεις στη συνέχεια. Όπως λέει ο ίδιος: «Το έχω ξανακάνει. Ξέρω πώς γίνεται».
Δεν είναι ο μόνος που προειδοποιεί
Οι προειδοποιήσεις του Diggle δεν είναι η μοναδική φωνή στην αγορά. Όπως έχουμε αναφέρει, η επόμενη μεγάλη κρίση δεν θα προέλθει από subprimes ή από ξαφνικά επιτοκιακά σοκ. Θα προέλθει από το σκοτεινό τοπίο των μη εποπτευόμενων αγορών, την ανεξέλεγκτη μόχλευση, την εμπορευματοποίηση του ρίσκου και την αναμόρφωση του επενδυτικού συστήματος σε μια νέα, crypto-εμπνευσμένη «κανονικότητα».
Σύμφωνα με τη McKinsey, από το 2018 έως το 2023, τα assets σε ιδιωτικές αγορές (private equity, υποδομές, real estate, venture capital και ιδιωτικό χρέος) σχεδόν διπλασιάστηκαν, φθάνοντας πάνω από 13 τρισ. δολάρια. Την ίδια ώρα, οι δημόσιες αγορές συρρικνώνονται, οι εταιρείες παραμένουν ιδιωτικές και η πλειονότητα του παγκόσμιου κεφαλαίου λειτουργεί πλέον μακριά από την εποπτεία.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα σύστημα γεμάτο τυφλά σημεία. Τα private credit funds δανείζουν χωρίς διαφάνεια, με ασαφείς όρους και κακή αντιστοίχιση λήξεων. Ο κίνδυνος δεν έχει εξαλείφθει – απλώς έχει μετατοπισθεί. Καθώς οι ρυθμιστικές αρχές ενθαρρύνουν ακόμα και συνταξιοδοτικά ταμεία να επενδύουν σε «τολμηρά» assets, τόσο περισσότερο το ρίσκο συσσωρεύεται στο θεσμικό σύστημα.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) έχει προειδοποιήσει ήδη ότι η έκρηξη του private credit, σε συνδυασμό με τον ανταγωνισμό από τις τράπεζες, οδηγεί σε εκπτώσεις στην ποιότητα και νέα επίπεδα συστημικού κινδύνου. Σε περίπτωση κρίσης, πολύ λίγοι θα γνωρίζουν πού κρύβονται τα προβλήματα – μέχρι να είναι πολύ αργά.
Την ίδια στιγμή, η Wall Street εξελίσσεται σε παιδική χαρά για traders με υψηλή μόχλευση και crypto επιχειρήσεις. Η κατάρρευση τραπεζών όπως οι SVB και First Republic το 2023 ανέδειξε τη fragility του νέου οικοδομήματος. Η Fed κάλυψε τις ζημιές, αλλά οι αγορές δεν πήραν μαθήματα. Crypto funds και VC κεφάλαια συνέχισαν αδιάλειπτα – στις εκλογές του 2024, κατέθεσαν πάνω από 130 εκατομμύρια δολάρια σε πολιτικές καμπάνιες, ενισχύοντας την επιρροή τους μέσω κάθε θεσμικού μέσου.
Αν προκύψει ύφεση, η διόρθωση στα μη ρευστοποιήσιμα assets μπορεί να είναι βίαιη. Και αυτή τη φορά, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα υπάρξει σωσίβιο. Όπως επισήμανε ο Economist, «η επόμενη κρίση δεν θα προκληθεί από άγνοια, αλλά από αδιαφορία». Κι οι Diggle του κόσμου απλώς παρακολουθούν το φαινόμενο να ξετυλίγεται.
