Η ενίσχυση της ναυτικής εκπαίδευσης είναι θεμελιώδης για το μέλλον της ελληνικής ναυτιλίας. Η ζήτηση για καλά εκπαιδευμένους Έλληνες αξιωματικούς είναι πιο επιτακτική από ποτέ, ώστε να ανταποκριθούν στις ανάγκες του σύγχρονου και τεχνολογικά αναπτυγμένου ελληνόκτητου στόλου.
Περισσότερες θέσεις σπουδών σε δημόσιες και ιδιωτικές σχολές, αναβαθμισμένες υποδομές και καλύτερα αμειβόμενο διδακτικό προσωπικό θα συμβάλουν στη διαμόρφωση νέων ναυτικών, που μπορεί να γίνουν οι μελλοντικοί πλοιοκτήτες και ηγέτες της ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να απλοποιηθούν οι διαδικασίες που σχετίζονται με την ελληνική σημαία, ώστε να αυξηθεί η ελκυστικότητά της και να διασφαλιστεί η σημαντική της παρουσία στον τομέα της ελληνικής ναυτιλίας.
Αυτά τα μηνύματα απέστειλε από το City του Λονδίνου ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου, Χαράλαμπος Φαφαλιός, στην ετήσια έκθεση του οργανισμού.
Μήνυμα προς ΙΜΟ
Ο κ. Φαφαλιός δεν παρέλειψε να απευθύνει μήνυμα και προς τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ). Αναφερόμενος σε όσα είπε η πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνα Τραυλού, η οποία ζήτησε τη συμμετοχή της ναυτιλίας στις αποφάσεις για αυτήν την ίδια, ο κ. Φαφαλιός τόνισε στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του ΙΜΟ: «Πρέπει να σκεφτούν και το καρότο και όχι μόνο το μαστίγιο» και υπογράμμισε ότι «δεν είναι παραγωγικό να φορολογείται η ναυτιλία χωρίς την ύπαρξη διαθέσιμων καυσίμων μηδενικού άνθρακα».
Ο ελληνικός στόλος
Η κυριαρχία του ελληνικού στόλου στην ποντοπόρο ναυτιλία καθιστά επιτακτική την ανάγκη για πλοία υψηλής αποδοτικότητας, εμπορικής ευελιξίας και πλήρους συμμόρφωσης με τις διεθνείς προδιαγραφές.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ελληνόκτητος στόλος εκπροσωπεί το 60% του στόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιστώντας τον στρατηγικής σημασίας για την Ε.Ε.
Ο κ. Φαφαλιός σημειώνει ότι στον τομέα της ρυθμιστικής πολιτικής είναι κρίσιμη η στήριξη προς τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO). Οι τοπικές ρυθμίσεις, όπως λέει, οδηγούν σε περιορισμένες λύσεις και μπορεί να προκαλέσουν στρεβλώσεις σε διεθνή θέματα. Ο IMO πρέπει να ακολουθήσει μια πρακτική προσέγγιση στην περιβαλλοντική νομοθεσία, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις των έμπειρων παραγόντων της ναυτιλιακής αγοράς.
Μεγάλη πρόκληση
Η απανθρακοποίηση αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις της εποχής μας, μαζί με την ασφάλεια στη θάλασσα. Υπάρχουν διάφοροι δρόμοι για την επίτευξη αυτού του στόχου, με κεντρικότερο την κατασκευή νέων πλοίων υψηλής τεχνολογίας και ενεργειακής απόδοσης, που μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του παγκόσμιου στόλου.
Συγκριτικά με πλοία 25 ετών, τα σύγχρονα πλοία είναι 10-20% μεγαλύτερα σε χωρητικότητα και καταναλώνουν έως και 40% λιγότερα καύσιμα—επιδόσεις που δεν συγκρίνονται με άλλες μεταφορές. Η θαλάσσια μεταφορά παραμένει ο πιο αποδοτικός τρόπος μεταφοράς εμπορευμάτων παγκοσμίως, χωρίς την επιβολή ρυθμιστικών κανόνων αλλά λόγω της συνεχούς αναζήτησης για βελτίωση.
Όμως, απαιτείται συνεργασία: ναυπηγεία, πλοιοκτήτες, κατασκευαστές μηχανών, ναυλωτές, χρηματοδότες, ασφαλιστές και πάροχοι ενέργειας οφείλουν να συμμετέχουν ισότιμα στην προμήθεια «ανθεκτικών στο μέλλον» πλοίων.
Σχετικά με τις νέες νομοθεσίες του IMO, δεν μπορεί η ναυτιλία να φορολογείται χωρίς διαθέσιμα καύσιμα μηδενικού άνθρακα. Οι εναλλακτικές στα χαμηλού θείου καύσιμα δεν είναι πραγματικά «καθαρές» από την πηγή έως την κατανάλωση. Η αμμωνία, για παράδειγμα, παραμένει επικίνδυνη για τα πληρώματα.
Αντί να επιβαρύνονται τα πλοία με φόρους, θα πρέπει να δοθούν ισχυρά κίνητρα στους παρόχους ενέργειας για την ανάπτυξη επαρκών και ασφαλών καυσίμων μηδενικού άνθρακα. Η Επιτροπή MEPC οφείλει να εξετάσει το «καρότο» και όχι μόνο το «μαστίγιο».
Προβλήματα διαφάνειας και ευελιξίας που συνδέονται με τον οργανισμό RightShip δεν συμβάλλουν στη αποδοχή του από τη ναυτιλιακή κοινότητα. Ο ρόλος των κλάσεων, των σημαιών και των Λιμενικών Αρχών εφαρμόζεται με επαγγελματισμό και γνώση της ναυτιλίας εδώ και δεκαετίες.
Μείωση της γραφειοκρατίας
Η Ελλάδα παίζει καίριο ρόλο στην αξία και την ισχύ της ναυτιλίας της. Ο πρόεδρος του Committee τονίζει πως είναι απαραίτητο να καταστήσει τη σημαία της πιο ελκυστική. Αυτό δεν θα επιτευχθεί χωρίς σημαντική μείωση της γραφειοκρατίας. Η διαδικασία εγγραφής και αποεγγραφής πλοίων στο ελληνικό νηολόγιο είναι χρονοβόρα και αν χρειάζεται να αλλάξει.
Ο τομέας της ναυτικής εκπαίδευσης είναι εξίσου κρίσιμος. Ο κ. Φαφαλιός αναφέρει ότι η ελληνική ναυτιλία απαιτεί περισσότερους εκπαιδευμένους αξιωματικούς και πλήρωμα για να υποστηρίξει τον αυξανόμενο και εξελιγμένο στόλο της. Αυτό απαιτεί περισσότερες θέσεις σε δημόσιες και ιδιωτικές σχολές, ποιοτικό διδακτικό προσωπικό και σύγχρονες υποδομές. Οι σημερινοί ναυτικοί είναι οι αυριανοί πλοιοκτήτες και διευθύνοντες σύμβουλοι.
Διεθνές κέντρο
Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στον ρόλο της ως διεθνές κέντρο διαχείρισης πλοίων και να μην υποστεί τη μεταβίβαση αυτής της λειτουργίας σε άλλα κράτη.
Η συνεργασία μεταξύ της ναυτιλιακής κοινότητας και του υπουργείου Ναυτιλίας υπήρξε ένας από τους κύριους πυλώνες της ελληνικής ναυτιλιακής επιτυχίας τα τελευταία πενήντα χρόνια.
Αναγνωρίζοντας την πρόοδο στον ψηφιακό μετασχηματισμό και τη μείωση της γραφειοκρατίας, καλούμε το υπουργείο Ναυτιλίας να προχωρήσει άμεσα στην απλοποίηση των διαδικασιών για τα πλοία με ελληνική σημαία. Διαφορετικά, το νηολόγιο κινδυνεύει να χάσει τη σημασία του για την ελληνόκτητη ναυτιλία, υπογραμμίζει το Committee, καταλήγοντας:
Χρειάζονται πράξεις, όχι απλά υποσχέσεις. Η διατήρηση της ισχυρής αυτής σχέσης είναι προϋπόθεση για έναν ζωντανό και παγκόσμια ανταγωνιστικό ναυτιλιακό τομέα—το οποίο πρέπει να παραμείνει καίρια προτεραιότητα.
