Σήμερα, Τρίτη 22 Απριλίου 2025, σύμφωνα με το εορτολόγιο, γιορτάζουν όλοι όσοι έχουν το όνομα: Ραφαήλ, Ραφαήλος, Ραφαέλος, Ραφαέλα, Ραφαέλλα, Ραφαήλα, Ραφαηλία.
Άγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη
Οι Άγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη ανήκουν στους Νεοφανείς Αγίους, οι οποίοι μαρτύρησαν σχεδόν αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης. Οι πληροφορίες για τη ζωή τους είναι περιορισμένες. Η πρώτη καταγραφή της ύπαρξής τους έγινε με θαυματουργικό και αποκαλυπτικό τρόπο το 1959 μ.Χ. Κατά τη διάρκεια ανασκαφών στη Θερμή της Λέσβου, βρέθηκε ο τάφος ενός αγνώστου, ο οποίος, μέσω συνεχών οραμάτων, ταυτοποιήθηκε ως του Αγίου Ιερομάρτυρα Ραφαήλ, που μαρτύρησε μαζί με τον Άγιο Νικόλαο και την Αγία Ειρήνη. Ο τάφος του Αγίου Νικολάου ανακαλύφθηκε στις 13 Ιουνίου 1960.
Ο Άγιος Ραφαήλ καταγόταν από τους Μύλους της Ιθάκης και γεννήθηκε το 1410 μ.Χ. Ο κοσμικός του όνομα ήταν Γεώργιος Λάσκαρης ή Λασκαρίδης, και ο πατέρας του ήταν ο Διονύσιος. Πριν γίνει κληρικός, είχε υπηρετήσει στο βυζαντινό στρατό, φτάνοντας σε υψηλό βαθμό. Στα 35 του χρόνια, γνώρισε τον ασκητή γέροντα Ιωάννη, που τον καθοδήγησε σε μια ζωή εν Χριστώ. Μια Χριστούγεννα, ο γέροντας κατέβηκε για να εξομολογήσει και να κοινωνήσει τους στρατιώτες, και μετά τα Θεοφάνεια, ο Γεώργιος τον ακολούθησε.
Μετά την κουρά του σε μοναχό, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και του αποδόθηκε το οφίκιο του αρχιμανδρίτη και του πρωτοσύγκελου. Ο Άγιος Ραφαήλ αποκάλυψε ότι είχε σταλεί από τον Οικουμενικό Πατριάρχη στην Εσπερία, στην πόλη Μορλαί της Γαλλίας, λίγο πριν από την άλωση της Κωνσταντινούπολης, ενώ είχε κηρύξει το Ευαγγέλιο στην Αθήνα, στον λόφο του Φιλοπάππου.
Λίγα χρόνια πριν από την άλωση, γύρω στο 1450 μ.Χ., ο Άγιος βρέθηκε στην περιοχή της Μακεδονίας, όπου και έμεινε.
Στο πλάι του Άγιου Ραφαήλ βρισκόταν τότε ο Άγιος Νικόλαος, ο οποίος εκάρη μοναχός και χειροτονήθηκε διάκονος. Θεωρείται ότι ήταν Θεσσαλονικεύς στην καταγωγή, ενώ αναφέρεται ότι γεννήθηκε στους Ράγους της Μηδίας στη Μικρά Ασία, αλλά μεγάλωσε και ανδρώθηκε στη Θεσσαλονίκη.
Με την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους και την κατάρρευση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, ο Άγιος Ραφαήλ, φοβούμενος διωγμούς κατά των Χριστιανών, αναχώρησε από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και κατέφυγε στη Μυτιλήνη, όπου εγκαταστάθηκε στη παλιά μονή του Γενεσίου της Θεοτόκου, που ήταν χτισμένη κοντά στο χωριό Θέρμη. Εκεί, εξελέγη ηγούμενος της μονής.
Το 1463 μ.Χ., η Λέσβος καταλήφθηκε από τους Τούρκους και κατά την επιδρομή στο μοναστήρι, συνελήφθησαν ο Άγιος Ραφαήλ και ο Άγιος Νικόλαος, στην Μεγάλη Πέμπτη. Υπέστησαν φρικτά βασανιστήρια, και ο Άγιος Ραφαήλ μαρτύρησε με φρικαλέους τρόπους, βιώνοντας ακραία βία πριν τον θάνατό του.
Στις εμφανίσεις του, ο Άγιος Ραφαήλ φαίνεται να συνοδεύεται από πολλούς. Αυτοί είχαν προηγουμένως διαβιώσει στην μονή των Καρυών, όπου ο Άγιος ανέφερε ότι υπήρξαν και ενδοξες γυναίκες της μονής που αγωνίστηκαν υπέρ του Χριστού κατά την επιδρομή πειρατών το 1235 μ.Χ.
Ο Άγιος Νικόλαος πέθανε, αφού υπέστη βασανισμούς, από ανακοπή καρδιάς, δεμένος σε ένα δέντρο.
Μαζί με τους Αγίους, μαρτύρησε και η μόλις 12 χρονών Ειρήνη, κόρη του Βασιλείου, προεστού της Θέρμης. Αυτή υπέστη φρικτές βασανισμούς και μαρτύρησε μπροστά στους γονείς της.
Μαζί με τους Αγίους, μαρτύρησαν ο πατέρας της Αγίας Ειρήνης, Βασίλειος, η σύζυγός του Μαρία, το πεντάχρονο παιδί τους Ραφαήλ, η ανεψιά Ελένη, ο δάσκαλος Θεόδωρος και ο γιατρός Αλέξανδρος, των οποίων τα οστά βρέθηκαν κοντά στους τάφους των Αγίων. Το μαρτύριό τους συνέβη την Τρίτη της Διακαινησίμου, στις 9 Απριλίου 1463.
Με θαυματουργικές ενδείξεις από τους Αγίους Ραφαήλ, Νικόλαο και Ειρήνη, έγινε γνωστή η θέση των λειψάνων τους και καθορίστηκε η τοποθεσία των τάφων τους.
