Σήμερα είναι Κυριακή, 18 Μαΐου, και σύμφωνα με το εορτολόγιο, γιορτάζουν όσοι έχουν τα ονόματα: Ιουλία, Ιουλιανή, Ιουλίτσα, Γιουλία, Γιούλα, Γιουλίτσα, Τζούλια, Γιούλη, Ιούλιος, Γαλάτεια, Γαλατία, Φαεινός, και Φαεινή.
Κυριακή της Σαμαρείτιδος
Ο Κύριος φτάνει σε μια πόλη της Σαμάρειας, ονόματι Σιχάρ. (Αυτή η πόλη χτίστηκε το 880 π.Χ. από τον Ισραηλίτη βασιλιά Αμβρί και μετέπειτα έγινε γνωστή ως το όρος Σομόρ, που ήταν η ακρόπολή της. Το βόρειο βασίλειο του Ισραήλ υπήρξε κέντρο δραστηριοτήτων μέχρι την καταστροφή του από τους Ασσυρίους το 721 π.Χ.)
Εκεί βρισκόταν η πηγή του Ιακώβ, το πηγάδι που εκείνος είχε ανοίξει. Ο Κύριος, κουρασμένος από το ταξίδι, κάθισε δίπλα στο πηγάδι, καθώς οι μαθητές του είχαν πάει να αγοράσουν τροφές. Μια Σαμαρείτιδα γυναίκα έρχεται να πάρει νερό, και ο Κύριος, ως άνθρωπος, της ζητάει νερό.
Αυτή, αναγνωρίζοντας ότι ήταν Ιουδαίος, εξέφρασε έκπληξη γιατί έβλεπε έναν Ιουδαίο να ζητάει νερό από μια Σαμαρείτισσα. Ο Κύριος της λέει ότι αν γνώριζε την επιδοχή του Θεού και ποιος είναι αυτός που της ζητάει νερό, θα του ζητούσε και εκείνος θα της έδινε ζωντανό νερό. Έτσι γνωρίζει ότι αν είχε κατανοήσει τη σημασία αυτής της προσφοράς, θα αποκτούσε πραγματικά ζωντανό νερό.
Η Σαμαρείτιδα δεν κατανοεί την αξία του ζωντανού νερού και απορεί πώς μπορεί να βρει νερό χωρίς κουβά. Προσπαθεί να συγκρίνει τον Κύριο με τον Ιακώβ, τον οποίο αποκαλεί πατέρα, και εξυμνεί την πηγή του νερού. Όταν όμως ακούει ότι το νερό που θα της δώσει θα γίνει πηγή που θα ρέει προς αιώνια ζωή, εκδηλώνει την επιθυμία της να το αποκτήσει, ώστε να μην ξαναδιψάσει.
Ο Κύριος, θέλοντας να αποκαλυφθεί σταδιακά, της ζητάει να φωνάξει τον άντρα της. Αναγνωρίζει την κατάσταση της, λέγοντας ότι είχε πολλούς άντρες και ότι ο τωρινός της δεν είναι δικός της. Αυτή δεν αισθάνεται προσβεβλημένη, αλλά καταλαβαίνει ότι ο Κύριος είναι προφήτης και του ζητάει διευκρινίσεις σε σημαντικά θέματα.
Η υπομονή και η περιέργεια της γυναίκας είναι αξιοθαύμαστες. Έχει συγκεντρώσει γνώσεις για τη θεόπνευστη Γραφή και ρωτάει πού πρέπει να λατρεύεται ο Θεός, εδώ ή στα Ιεροσόλυμα. Ο Κύριος της απαντάει ότι έρχεται η ώρα που ούτε σε αυτό το βουνό ούτε στα Ιεροσόλυμα θα προσκυνάται ο Πατήρ. Εξηγεί ότι η σωτηρία προέρχεται από τους Ιουδαίους, και ότι η ώρα έχει έρθει για τους αληθινούς προσκυνητές να λατρεύουν το Θεό με πνεύμα και αλήθεια.
Διότι ο Ύψιστος Πατέρας είναι ο Πατέρας της αλήθειας και έχει Πνεύμα αληθείας. Οι προσκυνητές του ενεργούν σύμφωνα με αυτό το Πνεύμα. Ο Κύριος απομακρύνει την τυπολατρία, λέγοντας ότι ο Θεός είναι πνεύμα και όποιοι τον προσκυνούν πρέπει να το κάνουν με πνεύμα και αλήθεια. Διότι ο Θεός ως πνεύμα δεν έχει φυσική μορφή και δεν περιορίζεται από τόπο.
Ο Θεός είναι πανταχού παρών, όχι μόνο στη γη αλλά και πέρα από αυτή, Πατέρας ασώματος και χωρίς περιορισμό στον χρόνο ή τον τόπο.
Αν και οι ψυχές και οι άγγελοι είναι ασώματοι, δεν είναι πανταχού παρόντες, καθώς δεν περιέχουν το σύμπαν.
Η Σαμαρείτιδα, καθώς ακούει τα λόγια του Χριστού, ενθουσιάζεται και αναφέρεται στον αναμενόμενο Μεσσία, τον Χριστό, που θα διδάξει τα πάντα όταν έρθει. Η ετοιμότητά της για πίστη είναι εμφανής. Όταν ο Κύριος της αποκαλύπτεται λέγοντας «Εγώ είμαι ο Χριστός», αυτή γίνεται μια εκλεκτή ευαγγελίστρια και τρέχει να φέρει τους Σαμαρείτες στον Χριστό, ενώ αργότερα, με τη ζωή της, γίνεται Αγία Φωτεινή, σφραγίζοντας την πίστη της με το μαρτύριο.
(Απόσπασμα ομιλίας του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά)
