Η έντυπη μορφή βιβλίου παραμένει δυνατή στην Ελλάδα, καθώς το ελληνικό αναγνωστικό κοινό δεν φαίνεται να προτιμά την ηλεκτρονική εκδοχή.
Όσον αφορά την παραγωγή βιβλίων, έχει παραμείνει σταθερή γύρω από τους 11.000 νέους τίτλους την τελευταία διετία (2023-2024), με τη μέση τιμή των βιβλίων να σημειώνει αύξηση αντίστοιχη του πληθωρισμού πέρυσι.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του BookPoint, που αποτελεί τη βιβλιογραφική βάση του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου (ΟΣΔΕΛ), το 2024 σχεδόν το 95% των νέων εκδόσεων είναι έντυπα βιβλία.
Πέρυσι εκδόθηκαν 11.312 νέοι τίτλοι, συγκριτικά με 11.545 το 2023, με την παραγωγή να φαίνεται να έχει σταθεροποιηθεί μετά τις διακυμάνσεις των χρόνων της πανδημίας.
Υπενθυμίζεται ότι το 2020 είχαν εκδοθεί 9.963 νέοι τίτλοι, ενώ τα 2021 και 2022 οι αριθμοί ανήλθαν σε 12.247 και 12.063 αντίστοιχα.
Η πλειονότητα των τίτλων εκδίδεται αποκλειστικά σε έντυπη μορφή, με μόλις το 1% να είναι ψηφιακοί. Αυτό αντικατοπτρίζει την περιορισμένη ζήτηση για e-books και το υψηλό κόστος παραγωγής τους, που δεν καλύπτεται από τα αναμενόμενα έσοδα. Ως αποτέλεσμα, η πρόσβαση για τα άτομα με αναπηρία στις έντυπες εκδόσεις δεν επιλύεται, καθώς αυτές οι digital εκδόσεις προσφέρουν δυνατότητες όπως η αυτόματη μετατροπή κειμένου σε ήχο.
Το βιβλίο ως πρώτη επιλογή
Όπως δείχνει η έρευνα, οι εκδόσεις e-books συνεχίζονται από τις εκδοτικές επιχειρήσεις, κυρίως σε επανεκδόσεις (834 από συνολικά 946 νέες ηλεκτρονικές εκδόσεις το 2024). Παρά την αυξανόμενη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών, η έντυπη μορφή παραμένει η κυριότερη επιλογή για την παραγωγή νέων τίτλων.
Στη διετία 2022-2023, οι νέοι τίτλοι audiobooks ανήλθαν σε 621 και 508 αντίστοιχα, με τις δύο κυριότερες πλατφόρμες να ενισχύουν την παραγωγή τους, προσελκύοντας περισσότερες εκδοτικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, η τάση δείχνει επιβράδυνση, με τους νέους τίτλους να μειώνονται σε 376 πέρυσι, ενώ οι πωλήσεις (downloads και streaming) δείχνουν ότι το ενδιαφέρον από το ελληνικό κοινό διατηρείται.
Προβάδισμα στη λογοτεχνία
Όσον αφορά τα έντυπα βιβλία, το 2024 παρατηρείται αύξηση στην παραγωγή λογοτεχνικών έργων σε σχέση με τα μη λογοτεχνικά, με τη λογοτεχνία να καλύπτει το 37% των νέων εκδόσεων. Ακολουθούν τα παιδικά και εφηβικά βιβλία με 25%, και τα βιβλία θεωρητικών επιστημών με 20%. Στις υπόλοιπες κατηγορίες συμμετοχή κυμαίνεται από 2% έως 5%.
Η παραγωγή νέων τίτλων στις θεωρητικές επιστήμες μειώνεται συνεχώς από το 2019, ενώ τα παιδικά βιβλία παρουσίασαν ρεκόρ το 2024 με 2.769 τίτλους. Στην κατηγορία Λογοτεχνία, εκτός από τα μυθιστορήματα, η ποίηση καταλαμβάνει το 30% των λογοτεχνικών έργων του 2024, με μια μικρή αύξηση στα δοκίμια.
Ενδιαφέρον έχει ότι πέρυσι τα μεταφρασμένα έργα υπερέβησαν το 31% της συνολικής βιβλιοπαραγωγής. Το 2024, η αγγλική γλώσσα παραμένει κυρίαρχη στα μεταφρασμένα έργα, ακολουθεί η γαλλική και η ισπανική, ενώ παρατηρείται αύξηση των περιφερειακών γλωσσών.
Τιμές βιβλίων
Αναφορικά με τις τιμές, το 2024 καταγράφηκε αύξηση 2,73% στη μέση τιμή των βιβλίων, φτάνοντας τα 17,63 ευρώ σε σχέση με 17,16 ευρώ το 2023. Σε σχέση με το 2019, η μέση τιμή έχει αυξηθεί κατά 30% για τα εκπαιδευτικά βιβλία, άνω του 25% για επιστημονικά, παιδικά και τέχνες, ενώ η λογοτεχνία παρουσίασε αύξηση μικρότερη από 10%. Οι τιμές γενικών βιβλίων παρουσίασαν μικρή μείωση.
Στον τομέα των εκδοτικών επιχειρήσεων, 35 εκδότες με συνολικά 4.840 πρώτες εκδόσεις παράγουν το 45,78% της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής. Ανάμεσα στους δέκα κορυφαίους εκδότες είναι οι: Εκδόσεις Πατάκη (322 τίτλοι), Ψυχογιός (305), Μίνωας (298), Μεταίχμιο (275), Διόπτρα (249), Παπαζήση (165), Susaeta (163), Πεδίο (158), 24 γράμματα (153), και Συμπαντικές Διαδρομές (147).
