Ο διακεκριμένος αρχαιολόγος Πάνος Βαλαβάνης, γνωστός για την ανακάλυψη του αρχαιότερου σωζόμενου ελληνικού ιππόδρομου στους Δελφούς, απεβίωσε σε ηλικία 71 ετών, αφήνοντας πίσω του μια μεγάλη θλίψη στον κόσμο της αρχαιολογίας.
Γεννημένος στην Αθήνα και προερχόμενος από τον Μεσότοπο της Λέσβου, ο Πάνος Βαλαβάνης ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Κλασική Αρχαιολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε στο Πανεπιστήμιο του Βύρτσμπουργκ στη Γερμανία. Απέκτησε σημαντικές ανασκαφικές εμπειρίες συνεργαζόμενος με καταξιωμένους αρχαιολόγους, όπως οι Βασίλειος Λαμπρινουδάκης και Πέτρος Θέμελης, καθώς και οι Γερμανίδες Έρικα Σίμον και Χάιντε Φρόνινγκ-Κέλερ.
Από το 1980, εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και υπηρέτησε ως καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής από το 2000 μέχρι τη συνταξιοδότησή του.
Πήρε μέρος σε πολλές σημαντικές ανασκαφές, με κυριότερη αυτή στον ελαιώνα της Ιτέας, όπου το 2012 ανακάλυψε τα υπολείμματα του αρχαιότερου σωζόμενου ιπποδρόμου στην Ελλάδα, που χρονολογείται στη β΄ δεκαετία του 6ου αιώνα π.Χ. Αυτός ο ιππόδρομος θεωρείται δεύτερος σε σημασία μετά από εκείνον της αρχαίας Ολυμπίας, όπου διεξάγονταν οι ιππικοί αγώνες των Πυθίων, με συμμετοχή του διάσημου Ηνίοχου.
Ο Πάνος Βαλαβάνης είχε πλούσιο συγγραφικό έργο, εστιάζοντας σε θέματα όπως η αρχαία ελληνική κεραμική και εικονογραφία, η αρχιτεκτονική και η τοπογραφία της αρχαίας Αθήνας, ο αρχαίος αθλητισμός και η αρχαία ελληνική τεχνολογία.
Δήλωση της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη
Σε δήλωσή της για την απώλεια του Πάνου Βαλαβάνη, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ανέφερε:
«Με μεγάλη θλίψη πληροφορήθηκα τον θάνατο του Πάνου Βαλαβάνη, ενός εξαιρετικού επιστήμονα με σημαντική πορεία στην έρευνα και τη διδασκαλία. Ως διακεκριμένος πανεπιστημιακός, εδραίωσε γενιές επιστημόνων στο πεδίο της Κλασικής Αρχαιολογίας, μέσω της μακρόχρονης καριέρας του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ως άνθρωπος του πεδίου, δήλωσε τη σύνδεσή του με σημαντικές ανασκαφές, ιδίως στον ελαιώνα της Ιτέας, όπου ανακάλυψε τα ίχνη του αρχαιότερου σωζόμενου ιπποδρόμου στην Ελλάδα. Αφήνει πίσω του ένα πολύτιμο συγγραφικό έργο, εστιάζοντας κυρίως σε κεραμική, εικονογραφία, αρχιτεκτονική και αρχαία ελληνική τεχνολογία, δημιουργώντας μια ανεκτίμητη παρακαταθήκη.
Η απώλεια του Πάνου Βαλαβάνη σηματοδοτεί το τέλος μιαςιερού φιλίας και συνεργασίας. Ήταν όχι μόνο ένας αφοσιωμένος αρχαιολόγος αλλά και ένας πολύτιμος φίλος, που μοιραζόταν γενναιόδωρα τις γνώσεις και την εμπειρία του.
Στην Έφη, τα παιδιά, τους φίλους και τους πολλούς μαθητές του, εκφράζω ειλικρινή συλλυπητήρια.