Η είδηση του θανάτου του πάπα Φραγκίσκου σε ηλικία 88 ετών διαδόθηκε γρήγορα σε ολόκληρο τον κόσμο, προκαλώντας τους Καρδιναλίους από κάθε γωνιά του πλανήτη να κατευθυνθούν προς τη Ρώμη. Στο Βατικανό, θα ξεκινήσει η πολύπλοκη διαδικασία της ταφής του ηγέτη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και η προετοιμασία για την εκλογή του διαδόχου του. Παρά την σύντομη διάρκεια της τελευταίας ημέρας του, αυτή αναδεικνύει το αδιάκοπο όραμά του για μια απλή και προσιτή Εκκλησία.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Πάπας Φραγκίσκος απέρριψε την πολυτέλεια του Αποστολικού Παλατιού, επιλέγοντας ένα ταπεινό διαμέρισμα. Στον θάνατό του, παρέμεινε πιστός στις αρχές του, επιλέγοντας να ταφεί σε ένα ενιαίο ξύλινο φέρετρο, επενδεδυμένο με ψευδάργυρο, αντί για την παραδοσιακή τριπλή συστοιχία φερέτρων από κυπαρίσσι, μόλυβδο και βελανιδιά.
Ωστόσο, η κηδεία ενός Πάπα – ακόμη και ενός αφιερωμένου στην απλότητα – είναι εξαιρετικά περίπλοκη.
Ο ρόλος των Καρδιναλίων
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Φραγκίσκου, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, οι Καρδινάλιοι από όλο τον κόσμο άρχισαν να συγκεντρώνονται στο Βατικανό, προετοιμαζόμενοι να αποχαιρετίσουν τον Ποντίφικα και να δρομολογήσουν την εκλογή του διαδόχου του.
Ο καρδινάλιος Τζιοβάνι Μπατίστα Ρε, κοσμήτορας του Κολλεγίου των Καρδιναλίων, κάλεσε τους Καρδιναλίους να συγκεντρωθούν στη Ρώμη, με την πρώτη τους συνεδρίαση προγραμματισμένη για την Τρίτη στις 9 το πρωί στην αίθουσα της Συνόδου.
Θα καθορίσουν πότε θα μεταφερθεί η σορός του Φραγκίσκου στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου για δημόσιο προσκύνημα πριν από την κηδεία, πιθανόν ήδη από την Τετάρτη.
Η ταφή του Φραγκίσκου
Η ταφή ενός Πάπα συνήθως πραγματοποιείται τέσσερις έως έξι ημέρες μετά τον θάνατό του, και οι τελετές που την συνοδεύουν διαρκούν περίπου εννέα ημέρες.
Η κηδεία του ενδέχεται να τελεστεί το Σάββατο. Η σορός του υπηρέτη της Εκκλησίας μεταφέρθηκε στο παρεκκλήσι του ξενώνα της Αγίας Μάρθας, όπου διέμενε, ενώ το γραφείο και το διαμέρισμά του σφραγίστηκαν.
Η διαδικασία εκλογής του διαδόχου είναι εξίσου περίπλοκη και λαμβάνει χώρα πίσω από κλειστές πόρτες.
Το Κονκλάβιο
Καθένας από τους Καρδιναλίους κάτω των 80 ετών έχει δικαίωμα ψήφου, με 135 άνδρες να καλούνται να πάρουν μια απόφαση που θα επηρεάσει το μέλλον της Εκκλησίας με 1,3 δισεκατομμύρια πιστούς παγκοσμίως.
Η σύνοδος αυτή, γνωστή ως Κονκλάβιο, θα ξεκινήσει αμέσως μετά την ολοκλήρωση των τελετών. Σύμφωνα με την εφημερίδα La Repubblica, η διαδικασία αναμένεται να αρχίσει μεταξύ 5 και 10 Μαΐου.
Πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες από όλο τον κόσμο θα παραβρεθούν στην εξόδιο ακολουθία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με τους οποίους ο Πάπας αντιπαρατέθηκε για τη μεταχείριση των καταπιεσμένων, όπως οι μετανάστες.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είναι ένας από αυτούς που δηλώνει ότι θα παρευρεθεί στην κηδεία.
Μια μοναχική φωνή
Δώδεκα χρόνια μετά την ανάδειξή του στον παπικό θρόνο, η παγκόσμια κατάσταση είχε αλλάξει δραματικά. Οι προοδευτικοί ηγέτες είχαν υποχωρήσει, ενώ οι αυταρχικοί είχαν αναρριχηθεί στην εξουσία, αφήνοντας τον Φραγκίσκο να είναι μια μοναχική φωνή στην εσωτερική των Εκκλησίας, επισημαίνουν οι New York Times.
Οι συντηρητικές δυνάμεις, που ποτέ δεν αποδέχθηκαν τις φιλελεύθερες προσεγγίσεις του Φραγκίσκου, βλέπουν τώρα την ευκαιρία να επαναφέρουν τον συντηρητισμό στην Εκκλησία.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν ο επόμενος ηγέτης της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας θα μπορέσει να αντικατοπτρίσει τον μεταβαλλόμενο κόσμο ή θα προσπαθήσει, όπως και ο Φραγκίσκος, να τον καθοδηγήσει διαφορετικά.
Οι τελευταίες ημέρες του
Καθώς οι Καρδινάλιοι φτάνουν στη Ρώμη για να αποχαιρετήσουν τον Ποντίφικα, οι τελευταίες ημέρες του Φραγκίσκου αποκτούν ιδιαίτερη σημασία.
Παρά την επιβαρυμένη του υγεία, ο Πάπας ποτέ δεν αποσύρθηκε πλήρως από τη δημόσια ζωή. Σχεδόν μέχρι την τελευταία του στιγμή, συνέχιζε να ενεργεί ως αληθινός ποιμένας.
Ο Φραγκίσκος είχε νοσηλευτεί για πάνω από πέντε εβδομάδες λόγω διπλής πνευμονίας και οι γιατροί συστήνουν τουλάχιστον εξάμηνη ανάρρωση, προειδοποιώντας ότι δεν ήταν έτοιμος να υποδεχθεί ομάδες ή να προεδρεύσει σε σημαντικές υποχρεώσεις.
Ωστόσο, παρέμεινε πιστός στη θέλησή του να συμμετέχει. Όπως δήλωσε ο αιδεσιμότατος Eric Garris, ιερέας από το Κλίβελαντ, σχολιάζοντας τη «δυσκολία» του Πάπα στα καθήκοντά του: «Ως ιερέας, θέλεις να είσαι παρών με τον λαό σου. Δεν πιστεύω ότι ήταν αμέλεια, αλλά πράξη ποιμένα».
Μετά την επιστροφή του στο Βατικανό, ο Πάπας προσπαθούσε να διατηρήσει μια περιορισμένη δημόσια παρουσία.
Στις αρχές του μήνα, είχε μια ιδιωτική συνάντηση με τον βασιλιά Κάρολο και τη βασίλισσα Καμίλα, η οποία επιβεβαιώθηκε λίγες ώρες πριν πραγματοποιηθεί.
Κατά τη Μεγάλη Πέμπτη, επισκέφτηκε μια φυλακή στη Ρώμη και συνάντησε περίπου 70 κρατούμενους, όπου, ενώ άλλες χρονιές τους έπλενε τα πόδια, υποσχέθηκε να τους ζητήσει συγγνώμη για την αδυναμία του να το κάνει. Αντ’ αυτού, τους δώρισε ροζάρια και μικρές εκδόσεις των Ευαγγελίων.
Την Κυριακή του Πάσχα, δέχτηκε τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, για μια σύντομη συνάντηση στην κατοικία του, όπου καθόταν σε αναπηρικό αμαξίδιο, και ανταλλάχθηκαν ευχές.
Επιπλέον, πραγματοποίησε μια σύντομη δημόσια εμφάνιση προκειμένου να ευλογήσει τους πιστούς στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου, αποσπώντας χειροκροτήματα και επευφημίες.
Αν και δεν τέλεσε τη Θεία Λειτουργία του Πάσχα, αναθέτοντας την ευθύνη στον καρδινάλιο Angelo Comastri, εμφανίστηκε στο μπαλκόνι της βασιλικής, ζητώντας από τον βοηθό του να διαβάσει το μήνυμά του.
«Αδέλφια και αδελφές, Καλό Πάσχα!» είπε ο Φραγκίσκος, με τη φωνή του πιο δυνατή από ποτέ, συμπληρώνοντας ότι είναι στο πλευρό των χριστιανών που υποφέρουν σε όλο τον κόσμο και τόνισε την ανάγκη για ειρήνη.
Εκφράζοντας την ελπίδα για μια διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία και την σταθερότητα στον Λίβανο και την Συρία, ο Φραγκίσκος υπενθύμισε τη σημασία της θρησκευτικής ελευθερίας και του πραγματικού αφοπλισμού.
Ακόμη και όταν η υγεία του τον άφηνε, ο Φραγκίσκος δεν σταμάτησε ποτέ να εκπληρώνει το λειτούργημά του, γνωρίζοντας ότι η τελευταία του πράξη δεν έπρεπε να είναι η σιωπή αλλά η παρουσία.
Πηγές: New York Times, Washington Post
