Μια νέα απαίτηση του αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, ενδέχεται να δημιουργήσει αναστάτωση στην Αίγυπτο και τον Παναμά: ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ζητάει δωρεάν διέλευση από τα κανάλια του Παναμά και του Σουέζ για όλα τα αμερικανικά πλοία.
«Τα αμερικανικά πλοία, είτε πολεμικά είτε εμπορικά, θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να περνούν από τα κανάλια του Παναμά και του Σουέζ χωρίς χρέωση», ανέφερε ο Τραμπ μέσω του διαδικτυακού του δικτύου Truth Social. «Αυτά τα κανάλια δεν θα υπήρχαν χωρίς τη συμβολή των Ηνωμένων Πολιτειών», υπογράμμισε ο πρόεδρος.
Ο Τραμπ έχει δώσει εντολή στον υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, να επιληφθεί «άμεσα» του ζητήματος.
Πριν από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ είχε επανειλημμένα δηλώσει ότι οι ΗΠΑ σκοπεύουν να επαναλάβουν τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά.
Πρόσφατα, ο Τραμπ κέρδισε μία σημαντική παραχώρηση από τον Παναμά για να ενισχύσει την αμερικανική επιρροή στην πλωτή δίοδο.
Η συμφωνία επιτρέπει στις ΗΠΑ να τοποθετούν στρατεύματα γύρω από το κανάλι. Επιπλέον, οι δύο χώρες έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να συνάψουν συμφωνία για την εγγυημένη ελεύθερη και προνομιακή διέλευση των αμερικανικών πολεμικών πλοίων από τη Διώρυγα του Παναμά.
Ο πρόεδρος του Παναμά, Χοσέ Ραούλ Μουλίνο, είναι συντηρητικός και φιλόδοξος επιχειρηματίας που επιδιώκει στενότερες σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Επιπλέον, η πρόσφατη στροφή της χώρας προς την Κίνα προσθέτει κίνητρα για τις ΗΠΑ να διατηρήσουν μια φιλική σχέση με την Κεντρική Αμερική.
Η Ιστορία της Διώρυγας
Η Διώρυγα, που μειώνει δραστικά τη διαδρομή μεταξύ του Ατλαντικού και του Ειρηνικού, κατασκευάστηκε από τις ΗΠΑ το 1914. Ο Ρούσβελτ είχε δηλώσει ότι η Διώρυγα του Παναμά «είναι ένας από τους άθλους στους οποίους ο λαός της χώρας μπορεί να ανατρέχει με υπερηφάνεια».
Αυτή παρέμεινε υπό τον αμερικανικό έλεγχο μέχρι το τέλος του 20ου αιώνα και παραδόθηκε στον Παναμά το 1999, σύμφωνα με συμφωνία που υπογράφηκε το 1977 από τον τότε πρόεδρο Τζίμι Κάρτερ.
Αποτελεί μια τεχνητή υδάτινη οδό μήκους 82 χιλιομέτρων, με υδατοφράκτες και δεξαμενές, που συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό και αποφεύγει στα πλοία περίπου 11.000 χιλιόμετρα, εξοικονομώντας χρόνο και πόρους.
Περίπου το 40% της κυκλοφορίας εμπορευματοκιβωτίων στις ΗΠΑ διακινείται μέσω αυτού του καναλιού κάθε χρόνο. Οι μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως, οι ΗΠΑ και η Κίνα, είναι οι κύριοι χρήστες της διαδρομής, με το 5% της παγκόσμιας ναυτιλιακής κίνησης να περνά από τη Διώρυγα του Παναμά.
Το Σουέζ
Η Διώρυγα του Σουέζ, που συνδέει τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα, έχει κρίσιμο ρόλο στη θαλάσσια διαδρομή μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Ξεκίνησε την κατασκευή της το 1859 με τη βοήθεια του γάλλου διπλωμάτη και μηχανικού Φερδινάνδου ντε Λεσέψ, και χιλιάδες αιγύπτιοι εργάτες εργάστηκαν σκληρά μέχρι την ολοκλήρωσή της το 1869.
Η Διώρυγα του Σουέζ παραμένει υπό αιγυπτιακό έλεγχο από το 1956 και περίπου το 10% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου διακινούνται μέσω αυτής. Ωστόσο, οι ροές έχουν μειωθεί λόγω επιθέσεων από τους αντάρτες Χούθι σε εμπορικά πλοία στην περιοχή, δείχνοντας «αλληλεγγύη» στους Παλαιστίνιους για τον πόλεμο στη Γάζα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες έχουν παρέμβει στρατιωτικά για να διασφαλίσουν τη ναυτιλία μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Ωστόσο, η κίνηση εμπορικών πλοίων έχει μειωθεί σημαντικά, με τα έσοδα της Αιγύπτου να έχουν υποστεί δραματική πτώση, οδηγώντας τη χώρα σε σοβαρή οικονομική κρίση.
