Μετά από ενδελεχείς διαπραγματεύσεις, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με τις πρώτες ύλες: οι ΗΠΑ θα αποκτούν προνομιακή πρόσβαση σε ουκρανικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων στρατηγικά σημαντικών σπάνιων γαιών.
Δημιουργείται επενδυτικό ταμείο για τη διαχείριση των φυσικών πόρων της Ουκρανίας, στοχεύοντας στη συγκέντρωση κεφαλαίων για την ανοικοδόμηση της χώρας που έχει πληγεί από τον πόλεμο.
Η συμφωνία αυτή έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για τις διαπραγματεύσεις σχετικά με την επίλυση του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο πρόεδρος Τραμπ είχε ασκήσει σημαντική πίεση στην Ουκρανία για τις πρώτες ύλες, βλέποντας τα πιθανά κέρδη από την εξόρυξή τους ως αντάλλαγμα για την οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ στο Κίεβο.
Με την ολοκλήρωση της συμφωνίας, ο Τραμπ επεσήμανε ότι οι ΗΠΑ θα ανακτήσουν περισσότερα από όσα έχουν επενδύσει, και τόνισε ότι η οικονομική παρουσία των ΗΠΑ λειτουργεί και ως εγγύηση ασφάλειας για την Ουκρανία.
Η συμφωνία στέλνει επίσης ένα καθαρό μήνυμα προς τη ρωσική ηγεσία.
Περιλαμβάνει ένα σημαντικό σημείο που δεν μπορεί να είναι ευχάριστο για τη Μόσχα: η στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία υπολογίζεται ως αμερικανική επένδυση στο ταμείο.
Μήπως με αυτή τη συμφωνία ο Τραμπ απομάκρυνε την ΕΕ από την Ουκρανία;
Μια σύγκριση της συμφωνίας για τα ορυκτά πόρους που υπέγραψαν οι ΗΠΑ με το Κίεβο και της συμφωνίας που είχε καταλήξει η ΕΕ με την Ουκρανία το 2021 δείχνει σαφώς ότι οι Αμερικανοί πέτυχαν μια ισχυρή συμφωνία, ενώ η ΕΕ περιορίστηκε σε καλές προθέσεις.
Η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Ουκρανίας του Ιουλίου 2021, υπογεγραμμένη πριν από τη ρωσική εισβολή, είναι ένα μη δεσμευτικό μνημόνιο που εστιάζει στη βιώσιμη ανάπτυξη και την προοδευτική ενσωμάτωση της Ουκρανίας στα ευρωπαϊκά πρότυπα, με γλώσσα που θυμίζει τη συνηθισμένη γραφειοκρατία των Βρυξελλών.
Αντίθετα, η αμερικανική συμφωνία της 30ης Απριλίου 2025 είναι μια συγκεκριμένη νομική πράξη που ιδρύει το «Επενδυτικό Ταμείο Ανάκαμψης ΗΠΑ-Ουκρανίας».
Οι Αμερικανοί θα λαμβάνουν το 50% των μελλοντικών εσόδων από νέα έργα πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Φορολογικός Παράδεισος
Επιπλέον, οι εισφορές και οι επενδύσεις των ΗΠΑ στο ταμείο θα παραμείνουν αφορολόγητες και αδασμολόγητες.
Αυτό θα δημιουργήσει έναν φορολογικό παράδεισο και μια ζώνη ελεύθερων συναλλαγών στην καρδιά της Ευρώπης, κάτι που δεν είναι καθόλου ευχάριστο, ειδικά για τους δημόσιους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών της ΕΕ και την ευρωπαϊκή γεωργική βιομηχανία.
Ενδιαφέρον έχει επίσης η πρόσβαση των αμερικανικών εταιρειών στον γεωργικό τομέα της Ουκρανίας, καθώς μεγάλες εκτάσεις βρίσκονται ήδη υπό αμερικανικό έλεγχο, συμπεριλαμβανομένης της BlackRock.
Αξιοσημείωτο είναι πως η κυριαρχία στα τρόφιμα είναι κομβικής σημασίας στον ανταγωνισμό των ΗΠΑ με την Κίνα.
Η «Μπάνκα» στις ΗΠΑ
Επιπλέον, ένα σχετικά κρυφό σημείο του άρθρου 8 της συμφωνίας αναφέρει ότι οι ΗΠΑ αποκτούν πλέον έμμεσο λόγο στην ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ.
Μέσα σε τέσσερα χρόνια και αφού η ΕΕ έχει επενδύσει σημαντικά για την ενίσχυση του Κίεβο, ο Τραμπ έρχεται και προχωρά σε αυτή τη συμφωνία. Ορισμένοι θα μπορούσαν να πουν ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να γίνει η 51η πολιτεία των ΗΠΑ, με την Ευρώπη πιθανόν να είναι ο μεγάλος χαμένος. Όσον αφορά την Ουκρανία, δεν υπάρχει πρόβλεψη για τη δημοκρατική συμμετοχή των πολιτών στη διαχείριση των «ασημικών» τους. Η Ράντα – η Ουκρανική βουλή, απλώς καλείται να «επικυρώσει» τη συμφωνία, όπως ορίζει άλλωστε και η συμφωνία.
