Η αρτηριακή υπέρταση αποτελεί ένα σοβαρό και αυξανόμενο δημόσιο πρόβλημα υγείας. Η αύξηση της επίπτωσής της συνδέεται με τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής καθώς και με τον σύγχρονο τρόπο ζωής (συμπεριλαμβανομένων των συνηθειών όπως το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή και μια ανθυγιεινή διατροφή).
Κάθε χρόνο, η υπέρταση προκαλεί περίπου 11 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους παγκοσμίως και απορροφά το 4,5% των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης.
Υπολογίζεται ότι 1,28 δισεκατομμύρια ενήλικες ηλικίας 30-79 ετών πάσχουν από υπέρταση.
Το 46% των ατόμων με υπέρταση δεν γνωρίζει την κατάσταση αυτή, ενώ λιγότεροι από τους μισούς ενήλικες (42%) διαγιγνώσκονται και λαμβάνουν θεραπεία και μόλις το 21% (ένας στους πέντε) διαχειρίζονται αποτελεσματικά την αρτηριακή τους πίεση.
Αυτά αναφέρει ο Μανώλης Καλλίστρατος, Πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας Αρτηριακής Υπέρτασης της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, εν όψει της Παγκόσμιας Ημέρας Υπέρτασης, στις 17 Μαΐου.
Ορισμός Αρτηριακής Υπέρτασης
Η αρτηριακή υπέρταση ορίζεται με τιμές πίεσης που υπερβαίνουν τα 140mmHg για τη συστολική και/ή 90mmHg για τη διαστολική πίεση. Για τη διάγνωση της υπέρτασης, οι μετρήσεις πρέπει να δείχνουν σταθερά αυξημένες τιμές σε διαδοχικές εξετάσεις.
Πολλοί ασθενείς με υψηλή πίεση δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Ο μόνος τρόπος για να ελέγξετε αν έχετε υπέρταση είναι να μετρήσετε την πίεσή σας. Παράγοντες όπως η μεγαλύτερη ηλικία, η κληρονομικότητα, η παχυσαρκία, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, η υψηλή κατανάλωση αλατιού και η υπερκατανάλωση αλκοόλ αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης.
Ο κύριος στόχος της θεραπείας κατά της υπέρτασης είναι να μειωθεί η πίεση σε επίπεδα κάτω από 140/90mmHg. Η κατάλληλη αγωγή μπορεί να μειώσει τη δράση για αγγειακό εγκεφαλικό κατά 40%, για στεφανιαία νόσο κατά 25%, και για καρδιακή ανεπάρκεια κατά 50%.
Είναι σημαντικό να ενθαρρύνονται οι ασθενείς με υπέρταση να υιοθετήσουν αλλαγές στον τρόπο ζωής και να ακολουθήσουν οδηγίες για υγιεινή διατροφή.
Για τη αποτελεσματική ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία προτείνει διακοπή του καπνίσματος, απώλεια βάρους, περιορισμό της κατανάλωσης αλκοόλ και αλατιού, σωματική άσκηση τουλάχιστον μισή ώρα την ημέρα, αύξηση κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, και μείωση των κορεσμένων λιπαρών.
Πρόγραμμα «Μάιος Μήνας Μέτρησης» (ΜΜΜ) για την Αρτηριακή Πίεση
Το 2017, η Διεθνής Εταιρεία Υπέρτασης εγκαινίασε το Παγκόσμιο Πρόγραμμα ΜΜΜ (May Measurement Month), το οποίο περιλαμβάνει μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης σε περισσότερες από 100 χώρες κάθε Μάιο. Από το 2019 έως το 2024, περισσότερα από 8 εκατομμύρια άτομα συμμετείχαν στα προγράμματα ΜΜΜ.
Κύριο μήνυμα του ΜΜΜ είναι «μετρήστε την πίεσή σας» και στόχος του είναι «όλοι να γνωρίζουν αν έχουν υπέρταση», με σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σημασία της πρώιμης διάγνωσης και της αποτελεσματικής θεραπείας της.
Για να ενισχυθεί η ενημέρωση σχετικά με την υπέρταση στην Ελλάδα, το πρόγραμμα ΜΜΜ διεξήχθη το 2019, 2022, 2023 και 2024 σε 18 αστικά κέντρα, με μετρήσεις πίεσης σε 24.000 ενήλικες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 40% των συμμετεχόντων είχαν υπέρταση, το 25% εξ αυτών ήταν αδιάγνωστοι και λιγότεροι από μισούς είχαν ρυθμισμένη θεραπεία.
Μέτρηση της Πίεσης σε 20 Πόλεις της Χώρας
Το πρόγραμμα ΜΜΜ 2025 θα πραγματοποιηθεί και φέτος στην Ελλάδα, με στόχο τη μέτρηση της πίεσης σε άνω των 10.000 ατόμων σε 33 σημεία μέτρησης σε 20 πόλεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Άργος, Βέροια, Βόλος, Δράμα, Ηράκλειο, Ιωάννινα, Καβάλα, Καλαμάτα, Λάρισα, Μολάοι, Πάτρα, Πτολεμαΐδα, Ρόδος, Σέρρες, Σπάρτη, Τρίπολη, Χανιά). Οι μετρήσεις θα γίνουν σε δημόσιους χώρους με τη χρήση πιστοποιημένων πιεσόμετρων.
Ο συντονιστής του προγράμματος ΜΜΜ στην Ελλάδα είναι ο καθηγητής Παθολογίας & Υπέρτασης Γεώργιος Στεργίου, από το Κέντρο Υπέρτασης STRIDE-7, Γ’ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική, στο Νοσοκομείο Σωτηρία, και πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Υπέρτασης. Το ΜΜΜ στην Ελλάδα διεξάγεται υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Υπέρτασης, με πρόεδρο τον καθηγητή Καρδιολογίας Κωσταντίνο Τσιούφη, διευθυντή της Α’ Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο «Ιπποκράτειο» Νοσοκομείο και πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης.
