Το Κονκλάβιο συνεχίζει να εκπλήσσει. Ο Ρόμπερτ Φραγκίσκος Πρέβοστ ανακηρύχθηκε νέος Πάπας της Καθολικής Εκκλησίας με το όνομα Λέων ΙΔ΄. Είναι ο λιγότερο «Αμερικανός» από τους Αμερικανούς καρδινάλιους, ένας διεθνής ιεραπόστολος που υιοθέτησε το όνομα του Λέοντα ΙΓ΄, γνωστού για τις κοινωνικές εγκυκλίους του.
Ο νέος Πάπας είναι ο πρώτος Βορειοαμερικανός που διαφυλάττει την κληρονομιά του Φραγκίσκου, επιλέγοντας ωστόσο το δυτικό στρατόπεδο, την Αμερική, η οποία θεωρείται το σύνορο του Χριστιανισμού.
Ο Πάπας Λέων ΙΔ΄ έχει διατελέσει ιεραπόστολος στη Λατινική Αμερική και ηγήθηκε του Αυγουστινιανού τάγματος για πολλά χρόνια, μέλος του οποίου είναι εδώ και μισό αιώνα.
Παράλληλα, το όνομα Λέων υποδηλώνει την επιθυμία της Εκκλησίας για ανεξαρτησία από τις κοσμικές εξουσίες.
Ο Πάπας των «νέων πραγμάτων»
Ο νέος Πάπας εμπνέεται από το όνομα του Λέοντος ΙΓ’, δημιουργού του Rerum Novarum, που δημοσιεύτηκε στα τέλη του 19ου αιώνα.
Το 1891, ο Πάπας Λέων ΙΓ΄ εξέδωσε την πρώτη εγκύκλιο που αφορούσε το καθολικό δόγμα σε κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα. Το όνομά της, Rerum novarum, σημαίνει «των νέων πραγμάτων» και προσέφερε απάντηση στη βιομηχανική επανάσταση που εξελίσσονταν από τον 18ο αιώνα, καθώς και στις φιλελεύθερες και στη συνέχεια μαρξιστικές οικονομικές θεωρίες.
Ο Λέων ΙΓ΄ πρότεινε έναν «Τρίτο Δρόμο» ανάμεσα σε αυτές τις θεωρίες, προασπίζοντας τα δικαιώματα των εργαζομένων, αλλά αντιτιθέμενος σε κάθε μορφή ταξικής πάλης.
Η εγκύκλιος επιβεβαίωσε τις βασικές οικονομικές αρχές του Χριστιανισμού, υπογραμμίζοντας κυρίως το δικαίωμα στην ιδιοκτησία, συνοδευόμενο από την υποχρέωση να εργάζεται για το κοινό καλό. Προστάτευε επίσης τον δίκαιο μισθό, την φιλανθρωπία προς τους φτωχούς και την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι για τους εργαζομένους.
Η κρατική παρέμβαση επιτρεπόταν, αλλά βάσει της αρχής της επικουρικότητας, δηλαδή να περιορίζεται σε ζητήματα που δεν μπορούσαν να λυθούν από άλλες αρμόδιες αρχές (όπως οικογένειες, ενώσεις, συνδικάτα, τοπικές αρχές).
Σύμφωνα με το Rerum novarum, ορισμένα ζητήματα χρειάζονταν διεθνή προσέγγιση, από τις αρμόδιες οικονομικές και κοινωνικές αρχές.
Από το 1891, διάδοχοι Πάπες έχουν εκδώσει διάφορες ενημερώσεις του Rerum novarum, οι οποίες καταπιάνονται με θέματα όπως το διεθνές χρέος, οι συνέπειες της πτώσης του κομμουνισμού, η διασυνοριακή μετανάστευση και οι οικονομικές κρίσεις.
Παράγοντας ειρήνης
Ο νέος Πάπας προέρχεται από μια υπερδύναμη με σκοπό να καθοδηγήσει την Εκκλησία, επιδιώκοντας να συνεχίσει το έργο του μακαριστού Φραγκίσκου ως απελευθερωτικός και ειρηνευτικός παράγοντας σε έναν ολοένα πιο χαοτικό και ανταγωνιστικό κόσμο.
Μετά τον Φραγκίσκο, αναδύεται μια νέα πρόκληση για την Καθολική Εκκλησία: να διατηρήσει τη συνέχεια με την προηγούμενη παπική παράδοση, να συμφιλιώσει τις διάφορες «ψυχές» του Κονκλαβίου και να επιλέξει έναν Προκαθήμενο που να είναι πιο κοντά στη Ρώμη και την κληρονομιά του Φραγκίσκου, παρά στις σκληρές απόψεις κάποιων καρδιναλίων που ανησυχούσαν περισσότερο τον Φραγκίσκο.
