Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, απαιτεί από τα 32 κράτη μέλη να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ.
Η πρόταση του 2% που είχε θεσπιστεί πριν 11 χρόνια στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουαλία θεωρείται πλέον παρωχημένη, ιδιαίτερα μετά το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις σχετικά με το Ουκρανικό στην Κωνσταντινούπολη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την εφεδρεία 800 δισεκατομμυρίων ευρώ για τον εκσυγχρονισμό της Ευρώπης, ανησυχώντας για πιθανές επιθέσεις από τη Ρωσία. Οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες έφτασαν τα 2,46 τρισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, με πολλές χώρες να έχουν σχεδόν διπλασιάσει τους αμυντικούς τους προϋπολογισμούς. Οι τάσεις αυτές θυμίζουν τις τελευταίες ημέρες του Ψυχρού Πολέμου.
Ποιες είναι οι συνέπειες; Μήπως βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας γενικευμένης σύρραξης; Πρέπει όλοι να έχουμε στα σπίτια μας «κιτ έκτακτης ανάγκης» με τα απαραίτητα για τις πρώτες 72 ώρες;
Διαρκή προσπάθεια για στρατιωτικά εξοπλιστικά
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μάνφρεντ Βέμπερ, κάλεσε την ΕΕ να προχωρήσει σε μια «οικονομία πολέμου». Χαρακτήρισε την ανάγκη για βάρδιες και Σαββατοκύριακα στις βιομηχανίες όπλων, ενώ ζήτησε τον διορισμό Ευρωπαίου Αρχιστρατήγου για τη διοίκηση των ενισχυμένων εθνικών στρατών.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ιταλικής Leonardo, τρίτης μεγαλύτερης αμυντικής βιομηχανίας στην Ευρώπη, ζητά τη δημιουργία αμυντικών γιγάντων μέσω συγχωνεύσεων και συνεργασιών για να ανταγωνιστούν τις αμερικανικές και κινεζικές εταιρείες, σημειώνοντας ότι βρισκόμαστε «σχεδόν σε μια πολεμική οικονομία».
Σαφής προτεραιότητα
Η μετάβαση σε πολεμική οικονομία αποτελεί προτεραιότητα για τους ηγέτες στην Ευρώπη. Ενδεικτικό είναι πως οι περισσότεροι ηγέτες υπονομεύουν τις ειρηνικές λύσεις στο Ουκρανικό, επισημαίνοντας την δήθεν αλληλεγγύη προς το Κίεβο, ενώ οι ίδιοι οι Ουκρανοί αρχίζουν να απορρίπτουν τη συνέχιση του πολέμου.
Δυστυχώς, οι αμυντικές βιομηχανίες επενδύουν στην ενίσχυση των εγκαταστάσεών τους. Η Rheinmetall, για παράδειγμα, έχει ανακοινώσει πως διπλασιάζει ή ανακατασκευάζει 10 εργοστάσια στην Ευρώπη.
Η παραγωγική ικανότητα της αμυντικής βιομηχανίας οφείλει να επεκταθεί και σε άλλες επιχειρήσεις. Πρόσφατα, η γερμανογαλλική KNDS ανακοίνωσε σχέδιο εξαγοράς εργοστασίου και η Rheinmetall εξετάζει πάρους νέες επενδύσεις.
Η οικονομική αδράνεια της ευρωζώνης προωθεί την πολεμική λύση ως μέσο ανάπτυξης. Το σύστημα βρίσκεται σε κρίση και αναζητά νέους μεθόδους προόδου.
Ένας σίγουρος πελάτης
Οι επενδυτές έχουν ήδη εστιάσει στην «οικονομία πολέμου», όπως αποδεικνύουν οι αυξημένες μετοχικές αποδόσεις των αμυντικών εταιρειών. Οι κυβερνήσεις θα είναι εγγυημένοι πελάτες, με πολυάριθμα κεφάλαια να διατίθενται για αμυντικούς σκοπούς, προεξοφλώντας ότι ο πόλεμος μπορεί να φανεί «ευεργετικός για την οικονομία».
Ωστόσο, τα κονδύλια για την άμυνα πρέπει να βρουν χώρο στους δημόσιους προϋπολογισμούς, μια πρόκληση που θα απαιτήσει δραστικές περικοπές σε κοινωνικές δαπάνες. Μάλιστα, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς απορρίπτει κάθε σκέψη για κοινή έκδοση χρέους στην ΕΕ.
Αυτός είναι ο κόσμος της «πολεμικής οικονομίας», και σίγουρα απέχει από το να είναι ιδανικός.