Ο γνωστός θεατρικός σκηνοθέτης Θέμης Μουμουλίδης συζητά στο enikos.gr με αφορμή την παρουσίαση της “Αντιγόνης” – για τρίτη φορά στην καριέρα του – σχετικά με την πράξη αντίστασης της διαχρονικής ηρωίδας του Σοφοκλή, η οποία θα έπρεπε να αποτελεί πρότυπο για την ανθρωπότητα, τους σύγχρονους Κρέοντες και τους ηθοποιούς με τους οποίους συνεργάζεται.
Νάντια Ρηγάτου
Ο Θέμης Μουμουλίδης είναι μια εμβληματική φιγούρα του θεάτρου, του οποίου το έργο αποδεικνύει την καλλιτεχνική του αξία στην πορεία του.
Με αφορμή την καλοκαιρινή περιοδεία της “Αντιγόνης”, που ξεκινά στις 28 Ιουνίου στο Θέατρο Αρχαίων Κλεωνών στη Νεμέα και θα συνεχιστεί σε ανοικτά θέατρα της Αττικής και της επαρχίας, μαζί με μια ομάδα εξαιρετικών ηθοποιών, όπως η Λένα Παπαληγούρα στον ρόλο της Αντιγόνης και ο Μελέτης Ηλίας στον ρόλο του Κρέοντα, είχαμε μια συζήτηση που ενισχύει το πνεύμα και διευρύνει τη σκέψη.
Γιατί επανέρχεστε στην “Αντιγόνη”; Πώς εκφράζεται η συμπαράσταση στους τηλεοπτικούς ηθοποιούς από εσάς, παρά την απουσία σας από τη σκηνοθεσία της τηλεόρασης; Έδωσε απαντήσεις σε όλα και είναι από τους πιο συναρπαστικούς συνομιλητές.
Γιατί είναι η “Αντιγόνη” του Σοφοκλή επίκαιρη;
Η “Αντιγόνη” θα είναι πάντα επίκαιρη όσο υπάρχουν άνθρωποι. Η ανθρώπινη αδυναμία και η αλαζονεία της εξουσίας παραμένουν διαχρονικές. Σήμερα, βλέπουμε μια ασυνήθιστη αλαζονεία εξουσίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόσωπα όπως ο Τραμπ, ο Μασκ, και ο Νετανιάχου αποτελούν μέρος αυτού του φαινομένου. Η αντίσταση της Αντιγόνης απέναντι στην αλαζονεία και στον κυνισμό του Κρέοντα μας υπενθυμίζει το χρέος μας για αντίσταση. Σήμερα, ο κόσμος είναι γεμάτος Κρέοντες που επιβάλλουν απάνθρωπους νόμους εξυπηρετώντας κυρίως οικονομικά συμφέροντα. Έτσι, το ερώτημα του Σοφοκλή παραμένει επίκαιρο: Αντίσταση ή υποταγή;
Τι διαφορετικό θα δούμε αυτή τη φορά στην “Αντιγόνη”;
Επιστρέφω στην “Αντιγόνη” από την ανάγκη να μιλήσω για την εποχή μας. Η ταχύτητα της τεχνολογίας και η ανυπαρξία κανόνων γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη αλλάζουν την κοινωνία. Οι άνθρωποι δεν έχουν την πολυτέλεια να σκεφτούν ή να νιώσουν, φυλακισμένοι σε επαναλαμβανόμενες υποχρεώσεις. Βιώνουμε μια εποχή όπου οι συγκρούσεις και η βία γίνονται κανονικότητα. Στην παράσταση, οι ανθρώπινες συμπεριφορές και οι κοινωνικές σχέσεις διαταράσσονται, παρουσιάζοντας μια βαθιά πολιτική διάσταση.
Ποιο μήνυμα επιθυμείτε να πάρει ο θεατής από την παράσταση;
Κάθε θεατής ερμηνεύει την παράσταση με την προσωπική του ματιά. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η συμμετοχή και η αντίσταση είναι το μόνο μας όπλο απέναντι στην αυθαιρεσία. Η ελπίδα είναι να σωθεί η ανθρωπότητα πριν να είναι αργά. Σταθείτε τον πολίτη ώστε να αγωνιστεί για τα δικαιώματα του.
Πώς επηρεάζει την θεατρική σας παραγωγή η παρουσία γνωστών ηθοποιών;
Με ενδιαφέρουν οι καλλιτέχνες που βλέπουν το θέατρο ως μια δημιουργική διαδικασία και όχι απλώς ως μέσο προβολής. Οι παραστάσεις μπορούν να είναι εξαιρετικές ακόμη και χωρίς ονόματα, καθώς το κοινό μπορεί να ανακαλύψει νέους και ταλαντούχους συντελεστές. Ιδιαίτερα στην εποχή μας, οι θεατές έχουν την ικανότητα να στηρίξουν το καλό θέατρο.
Έχετε ενδιαφέρον για τη σκηνοθεσία στην τηλεόραση;
Η τηλεόραση απαιτεί διαφορετική προσέγγιση και αφιέρωση, και στις σημερινές συνθήκες δεν με προσελκύει. Ζούμε μια εποχή όπου επιφανειακά κίνητρα συχνά κυριαρχούν.
Η ελληνική περιφέρεια σας ενδιαφέρει. Πώς αυτό επηρεάζει τις επιλογές σας;
Η περιφέρεια έχει σημασία για μένα. Οι περιοδείες είναι μια ηθική υποχρέωση των δημιουργών να απευθύνονται σε κοινά εκτός των αστικών κέντρων, προσφέροντας τέχνη με σεβασμό.
Τι σας εξοργίζει περισσότερο στην Ελλάδα;
Εξοργίζομαι με την αδικία και τους νόμους που διασφαλίζουν τα συμφέροντα των ολίγων, καθώς και με την κοινωνική αναλγησία. Η φτώχεια και οι συνθήκες εργασίας είναι ανησυχητικά προβλήματα.
Ένιωσατε ποτέ ανυπεράσπιστος στην καριέρα σας;
Παλιά, ναι. Είναι απαραίτητο να είμαι ενεργός και να μην αφήνω τον εαυτό μου να παραδοθεί. Οφείλουμε να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας.
ΑΝΤΙΓΟΝΗ
Μια ελεγεία εξέγερσης
Ερμηνεύουν:
Λένα Παπαληγούρα, Μελέτης Ηλίας, Μιχάλης Οικονόμου, Θανάσης Δόβρης, Ιφιγένεια Καραμήτρου, Λίλα Μπακλέση, Αμαλία Νίνου, Γιώργος Νούσης, Βαγγέλης Σαλευρής, Ιώβη Φραγκάτου
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Παραγωγές: Εποχή Τέχνης, 5η Εποχή, Ars Aeterna
Σύντομες πληροφορίες για το έργο:
Μετά τον πόλεμο, οι νεκροί συλλέγονται υπό το σφοδρό φως των προβολέων. Οι μάχες μεταφέρονται στα γυαλισμένα γραφεία των κέντρων αποφάσεων. Η σύγκρουση βαίνει εντονότερη στη σύγχρονη κοινωνία.
Η δική μας Αντιγόνη… Να μην ενδώσει. Έτσι διεκδικεί τον θάνατό της και την ανθρωπινότητά της. Ο Κρέων συμβολίζει την εξουσία που παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η Αντιγόνη είναι παρουσία στη σύγχρονη εποχή, όπου τα πεδία συγκρούσεων αμφισβητούνται. Το ΟΧΙ της είναι η παντοτινή αντίσταση.
