Ο εφιάλτης άρχισε για Μέση Ανατολή και τιμές ενέργειας

Βαλλιστικοί πύραυλοι χτυπούν κατοικημένες περιοχές, επιθέσεις σε πυρηνικές και ενεργειακές υποδομές, στρατηγικοί θάνατοι, και απειλές για την κλειδώση ενός ζωτικού περάσματος παγκοσμίως. Το Ισραήλ και το Ιράν έχουν συνεχώς παραβιάσει τις κόκκινες γραμμές, με τη Μέση Ανατολή να βρίσκεται στα πρόθυρα ενός γενικευμένου πολέμου.

Η κλιμάκωση ανάμεσα σε Ιράν και Ισραήλ δεν ήρθε ως έκπληξη. Είναι αποτέλεσμα χρόνων σκιώδους πολέμου, με επιθέσεις σε βάσεις, πρεσβείες, επιστήμονες και συμμαχίες.

Η σιωπηλή ένταση τώρα έχει μετατραπεί σε ανοιχτή σύγκρουση με χαρακτηριστικά ολοκληρωτικού πολέμου: συνεχείς βαλλιστικοί πύραυλοι, μαζικοί θάνατοι και – για πρώτη φορά – στοχευμένα πλήγματα σε ενεργειακές υποδομές. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποιεί για ισραηλινούς αεροπόρους πάνω από την Τεχεράνη, ενώ ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεϊ υποστηρίζει ότι οι πύλες της κόλασης έχουν ανοίξει.

Επιθέσεις σε πυρηνικές και ενεργειακές εγκαταστάσεις από το Ισραήλ

Η επιχείρηση «Rising Lion» του ισραηλινού στρατού ξεκίνησε με αιφνιδιαστικά χτυπήματα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, περιλαμβανομένων περιοχών όπως το Ισφαχάν και η Φορντό, και επεκτάθηκε σε μία πρωτοφανή επίθεση στο South Pars, το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο.

Η φωτιά στη φάση 14 του συγκροτήματος Μπουσίρ δεν αποτελεί μόνο χτύπημα για το ιρανικό καθεστώς, αλλά και προειδοποίηση με παγκόσμιες συνέπειες για την κλίμακα της σύγκρουσης. Οι τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να εκτοξευτούν όταν ξαναανοίξουν οι αγορές τη Δευτέρα.

Σύμφωνα με αναλυτές, πρόκειται για «την κατάρριψη ενός άγραφου κανόνα»: στο παρελθόν, οι ενεργειακές υποδομές – τόσο του Ιράν όσο και του Ισραήλ – παρέμεναν εκτός στόχευσης.

Απάντηση από την Τεχεράνη και κίνδυνος διάχυσης

Η απάντηση της Ισλαμικής Δημοκρατίας ήταν άμεση. Με την επιχείρηση «True Promise III», εξαπέλυσε δεκάδες βαλλιστικούς πυραύλους και drones κατά ισραηλινών στρατιωτικών βάσεων, με 8 Ισραηλινούς νεκρούς και δεκάδες αγνοουμένους κάτω από τα ερείπια.

Το Ιράν απειλεί τώρα να πλήξει και βάσεις χωρών που στηρίζουν το Ισραήλ, όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γαλλία. Οι τελευταίοι, αν και έχουν ασκήσει σφοδρή κριτική στην πολιτική Νετανιάχου στη Γάζα, δεν καταδίκασαν τις επιθέσεις κατά του Ιράν.

Ταυτόχρονα, αυξάνονται οι απειλές για τον αποκλεισμό του Στενού του Ορμούζ. Ο Ιρανός βουλευτής Εσμαΐλ Κοσαρί προειδοποίησε ότι η Τεχεράνη δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα αν συνεχιστούν οι ισραηλινές επιθέσεις.

Ορμούζ ως στρατηγικός εκβιασμός

Το Στενό του Ορμούζ είναι ο κρίσιμος κόμβος της παγκόσμιας ενέργειας: περνά από εκεί το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου. Η επακόλουθη κλείσιμό του θα προκαλέσει εκτίναξη των τιμών, παγκόσμια πληθωριστική κρίση και απειλή γενικευμένου πολέμου στον Κόλπο.

Η Ισλαμική Δημοκρατία έχει στο παρελθόν αναφερθεί στο Στενό του Ορμούζ, αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που φαίνεται έτοιμη να το χρησιμοποιήσει ως εργαλείο στρατηγικού εκβιασμού.

Εάν ενεργοποιήσει αυτό το όπλο, οι τιμές του πετρελαίου μπορεί να εκτοξευτούν στα 130 δολάρια το βαρέλι από περίπου 75 δολάρια σήμερα, με τη βενζίνη να καθίσταται «είδος πολυτελείας».

Εμπλοκή της Ουάσιγκτον – έστω και έμμεσα

Αν και οι ΗΠΑ δεν έχουν πραγματοποιήσει επιθέσεις κατά του Ιράν, στηρίζουν ενεργά την άμυνα του Ισραήλ: έχουν προγραμματίσει συστοιχίες Patriot, αμερικανικά πολεμικά πλοία και σύγχρονα συστήματα ανίχνευσης στη περιοχή.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, καθώς προσπαθούσε να κρατήσει μια διπλωματική ισορροπία, αναγκάστηκε να υποστηρίξει τις ισραηλινές επιθέσεις, βλέποντας τις διαπραγματεύσεις με την Τεχεράνη να μην αποδίδουν.

Επιπλέον, το Πεντάγωνο μετακινεί πλοία, κατασκοπευτικά και πιθανώς βομβαρδιστικά στην περιοχή, ενώ το αεροπλανοφόρο USS Nimitz απέρριψε την προγραμματισμένη του επίσκεψη στο Βιετνάμ.

Προοπτικές για το μέλλον

Η στρατιωτική ικανότητα του Ισραήλ είναι ισχυρή, αλλά δεν αρκεί για την εξουδετέρωση των υπόγειων πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Οι βόμβες διάτρησης που απαιτούνται διαθέτουν μόνο οι ΗΠΑ.

Εάν ο Τραμπ αποφασίσει να προχωρήσει μέχρι τέλους, η εμπλοκή των ΗΠΑ μπορεί να είναι καθοριστική. Ωστόσο, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμια σύρραξη.

Αρκετοί αναλυτές εντοπίζουν, από την άλλη πλευρά, ότι αν ο Λευκός Οίκος κρατήσει αποστάσεις και επιτρέψει στο Ιράν να πλήξει στόχους σε Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ ή δεξαμενόπλοια, θα υπάρξει ξανά εκτροπή της σύγκρουσης.

Μείνετε συντονισμένοι για τις τελευταίες εξελίξεις στο liveblog της Ναυτεμπορικής.