Πλήθος ξένων εργαζομένων έχει φτάσει στο Ισραήλ για την υλοποίηση ενός αμφιλεγόμενου σχεδίου υποστηριζόμενου από τις ΗΠΑ, που στοχεύει στην παροχή βοήθειας στη Γάζα, ενδεχόμενο που μπορεί να οδηγήσει στην απομάκρυνση του ΟΗΕ από τη διαχείριση της ανθρωπιστικής κρίσης.
Αυτή την εβδομάδα, το Ισραήλ επέτρεψε την είσοδο σε πάνω από 90 φορτηγά στον παλαιστινιακό θύλακα, μετά από διεθνείς αντιδράσεις για τον σχεδόν τρίμηνο αποκλεισμό. Ωστόσο, χαρακτήρισε την επανέναρξη των αποστολών βοήθειας ως προσωρινή «γέφυρα» προς έναν νέο μηχανισμό που προτείνει η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ.
Σύμφωνα με το σχέδιο, το νέο σύστημα αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή μέχρι το τέλος του μήνα, καταλήγοντας να είναι η μοναδική οδός για την εισαγωγή τροφίμων και φαρμάκων στη Γάζα κατά τη διάρκεια πολέμου.
Ο GHF και τα κέντρα διανομής
Όπως αναφέρουν οι Financial Times, το σχέδιο περιλαμβάνει την οργάνωση Gaza Humanitarian Foundation – GHF, που έχει έδρα στην Ελβετία και θα μεταφέρει τη βοήθεια σε κέντρα διανομής φυλασσόμενα από τον ισραηλινό στρατό και ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας.
Εάν ο ΟΗΕ ή άλλοι φορείς επιθυμούν να προσφέρουν βοήθεια, θα πρέπει να χρησιμοποιούν αποκλειστικά αυτά τα σημεία, τα περισσότερα εκ των οποίων βρίσκονται στο νότιο τμήμα της Γάζας, αναγκάζοντας τους Παλαιστίνιους να διανύουν μεγάλες αποστάσεις για να προμηθευτούν τρόφιμα.
Ωστόσο, όπως σημειώνουν οι FT, από την παρουσίαση της πρωτοβουλίας στις αρχές Μαΐου, έχουν προκύψει επανειλημμένα προβλήματα, με insiders να αναφέρουν ότι το σχέδιο είναι πολύ μακριά από το να μπορεί να συμβάλει στην σίτιση των άνω των 2 εκατ. Παλαιστίνιων.
Ο ΟΗΕ, ως κύριος πάροχος βοήθειας στη Γάζα, έχει καταδικάσει τη ρύθμιση αυτή ως «φύλλο συκής» για την εκτόπιση πληθυσμού, ενώ ένα «μέλος του διοικητικού συμβουλίου» σε προσχέδιο του GHF δήλωσε στους Financial Times ότι δεν έχει συμμετάσχει ποτέ στο διοικητικό συμβούλιο.
«Αυτό το όλο θέμα έχει γίνει τοξικό», ανέφερε άτομο που γνωρίζει την κατάσταση.
Θολές οι πηγές χρηματοδότησης
Ο οργανισμός GHF έχει προκαλέσει ανησυχίες λόγω της αδιαφανούς δομής του. Αυτή περιλαμβάνει έναν ελβετικό οργανισμό που ιδρύθηκε πρόσφατα από έναν Αρμένιο χωρίς πείρα στον ανθρωπιστικό τομέα, καθώς και μια αμερικανική οντότητα. Ελάχιστα είναι γνωστά σχετικά με τη χρηματοδότησή του.
Ισραηλινά μέσα ενημέρωσης δημοσίευσαν πρόσφατα φωτογραφίες ξένων ιδιωτικών εργολάβων ασφαλείας με στρατιωτική ένδυση να φτάνουν στη χώρα και να ενημερώνονται πριν από την αποστολή τους για την προστασία των αυτοκινητοπομπών και των κέντρων διανομής.
Οι δύο αμερικανικές εταιρείες που συμμετέχουν, η Safe Reach Solutions και η UG Solutions, είχαν προσληφθεί νωρίτερα φέτος για τη διαχείριση ενός μικρότερου συστήματος ελέγχου στη Γάζα κατά τη διάρκεια μιας σύντομης εκεχειρίας. Καμία από αυτές δε σχολίασε τις αιτήσεις για πληροφορίες.
Ο CEO του GHF, Τζέικ Γουντ, πρώην πεζοναύτης και επικεφαλής της ΜΚΟ Team Rubicon, δήλωσε ότι, αν και το σχέδιο δεν είναι τέλειο, αποτελεί την μόνη λύση που έχει την έγκριση του Ισραήλ. «Δεσμευόμαστε να παραδίδουμε βοήθεια με ανθρωπιστικό και όχι στρατιωτικό τρόπο», ανέφερε εκπρόσωπος του οργανισμού. «Αυτή είναι η στιγμή για να συνεργαστούμε. Κατανοούμε κάποιες από τις ανησυχίες του ΟΗΕ, αλλά αυτός είναι ο τρόπος για να φτάσει η σωτήρια βοήθεια στους Γαζανούς με όρους που αποδέχεται το Ισραήλ».
Το Ίδρυμα Τόνι Μπλερ διέψευσε ότι ο ίδιος ή ο οργανισμός του παρέχουν επίσημες συμβουλές για το σχέδιο αυτό.
Ο ΟΗΕ και άλλες οργανώσεις έχουν μέχρι στιγμής αρνηθεί να συμμετάσχουν, υποστηρίζοντας ότι η δημιουργία περιορισμένων κέντρων διανομής, κυρίως στο νότιο τμήμα της Γάζας, θα αναγκάσει πεινασμένους Παλαιστίνιους να μεταναστεύσουν κοντά στα σύνορα με την Αίγυπτο.
Η αντίληψη του οργανισμού
Ο επικεφαλής ανθρωπιστικής βοήθειας του ΟΗΕ, Τομ Φλέτσερ, δήλωσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας την περασμένη εβδομάδα ότι το σχέδιο του GHF «μετατρέπει την ανθρωπιστική βοήθεια σε εργαλείο πολιτικών και στρατιωτικών στόχων, κάνοντάς την διαπραγματευτικό χαρτί».
Το σχέδιο παραπέμπει σε ιδέες που είχαν εξεταστεί αλλά απορριφθεί από τον ισραηλινό στρατό τους τελευταίους μήνες, περιλαμβάνοντας τη δημιουργία «στείρων» ζωνών χωρίς τη Χαμάς για τη διανομή βοήθειας. Αυτό αντιτίθεται στο μοντέλο της διεθνούς κοινότητας, που βασίζεται σε εκατοντάδες μικρότερα σημεία διανομής σε όλη τη Γάζα.