Η 19η Μαΐου 1828 ξημερώνει με ομίχλη πάνω από την Ουάσινγκτον. Στο Καπιτώλιο, οι βουλευτές αντιμετωπίζουν έναν νόμο που κανείς δεν περιμένει να περάσει – και όμως, εγκρίνεται.
Ονόμαζεται «Δασμός του 1828», αλλά σύντομα αποκτά ένα πιο κατάλληλο, σκοτεινό όνομα: ο Δασμός της Αηδίας (Tariff of Abominations). Αυτή η νομοθεσία επιβάλλει φόρο έως και 50% σε εισαγόμενα προϊόντα, προοριζόμενη να προστατεύσει τις αναδυόμενες βιομηχανίες του Βορρά από τον βρετανικό ανταγωνισμό. Στην ουσία, ωστόσο, είναι μια πολιτική παγίδα που ανάβει τη φωτιά της έντονης διαμάχης εντός της Ένωσης.
Ο Βορράς ζητά προστασία. Οι βιομηχανίες του Νιου Χάμσαϊρ και της Πενσιλβάνια δοκιμάζονται από τις φθηνές βρετανικές ύλες, με τους πολιτικούς τους να υποστηρίζουν ότι αν δεν ενισχυθούν άμεσα, η Αμερική δεν θα μπορέσει να σταθεί στα πόδια της. Στον Νότο, ωστόσο, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Οι βαμβακοφυτείες της Νότιας Καρολίνας εξαρτώνται από το βρετανικό εμπόριο. Καθώς οι δασμοί ανεβαίνουν, οι Βρετανοί αγοράζουν λιγότερο αμερικανικό βαμβάκι, με αποτέλεσμα να καταρρέουν οι τιμές.
Η Νότια Καρολίνα βρίσκεται σε αναταραχή.
Οι φυτείες δεν αντέχουν το κόστος των ακριβών ευρωπαϊκών αγαθών ούτε την κυριαρχία των βιομηχανικών προϊόντων του Βορρά. Για τους Νότιους, αυτός ο νόμος είναι όχι μόνο οικονομική πολιτική αλλά και επίθεση κατά της ύπαρξής τους.
Το μανιφέστο και η προεδρική προειδοποίηση
Ο Τζον Κ. Κάλχουν, αντιπρόεδρος και αυθεντικό τέκνο του Νότου, καταθέτει ένα μανιφέστο. Το “South Carolina Exposition and Protest” κυκλοφορεί ανώνυμα, αλλά ο σκοπός είναι σαφής: το ομοσπονδιακό κράτος προϋποθέτει συνεργασία μεταξύ ελεύθερων πολιτειών, και αν ένας νόμος τις βλάπτει, έχουν το δικαίωμα να τον ακυρώσουν. Το δόγμα της ακύρωσης (nullification) γεννιέται μέσα από την οργή.
Η ένταση φτάνει στο αποκορύφωμά της. Ο Άντριου Τζάκσον – ήρωας του Νότου και νέος πρόεδρος, με σκληρές απόψεις – δεν κάνει εκπτώσεις. Προειδοποιεί ότι η άρνηση συμμόρφωσης με τον νόμο θεωρείται προδοσία. Ζητά την έγκριση του Κογκρέσου για τον Νόμο Εξαναγκασμού (Force Bill), δηλώνοντας ότι, αν χρειαστεί, θα στείλει τον στρατό για να επιβάλει τους δασμούς. Η χώρα κινδυνεύει να διαλυθεί.
Ο προσωρινός συμβιβασμός
Και τότε, στην ύστατη στιγμή, έρχεται ο συμβιβασμός. Ο γερουσιαστής Χένρι Κλέι – γνωστός ως «Μεγάλος Διαμεσολαβητής» – προτείνει την Συμβιβαστική Δασμολογική Πράξη του 1833. Οι δασμοί μειώνονται σταδιακά.
Η Νότια Καρολίνα υποχωρεί, αλλά όχι χωρίς τελευταία δήλωση: ακυρώνει τον Νόμο Εξαναγκασμού. Το μήνυμα είναι σαφές: δεν παραδίδεται, αλλά συμβιβάζεται.
Και το χάσμα
Η κρίση τελικά εκλείπει. Ωστόσο, κάτι πιο βαθύ έχει ραγίσει. Το χάσμα Βορρά-Νότου μετατρέπεται σε ιδεολογικό και υπαρξιακό. Η σκιά του εμφυλίου πολέμου αρχίζει να διαφαίνεται στον ορίζοντα.
Ο Δασμός του 1828 καταγράφεται στην ιστορία όχι απλώς ως πολιτική αποτυχία, αλλά ως προειδοποίηση: ένας απλός φόρος που πλήττει το λάθος σημείο μπορεί να φέρει μια αυτοκρατορία στα όρια της καταστροφής.
