Ανησυχητική εικόνα για την πρόσβαση των ασθενών στην Ελλάδα σε νέα φάρμακα αποτυπώνεται στη μελέτη Patients W.A.I.T. Indicator. Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόνο 1 στα 5 καινοτόμα φάρμακα είναι πλήρως διαθέσιμα στη χώρα.
Η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία στην καινοτομία, με τους ασθενείς να έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε νέα φάρμακα, σχεδόν τελευταίοι στην Ευρώπη. Από τη μελέτη Patients W.A.I.T. Indicator (EFPIA-IQVIA) 2024 προκύπτει ότι μόλις 75 από τα 173 νέα φάρμακα που εγκρίθηκαν από τον ΕΜΑ μεταξύ 2020 και 2023 είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα, σε σύγκριση με 79 από τα 167 την περίοδο 2019-2022. Από τα 173 φάρμακα, μόνο το 25% είναι προσβάσιμα στους Έλληνες ασθενείς, το 18% διατίθεται με περιορισμούς (μέσω ΣΗΠ και ΙΦΕΤ), το 2% αποκλειστικά ιδιωτικά και το 55% παραμένει εντελώς μη διαθέσιμο. Ο μέσος χρόνος που απαιτείται για την πρόσβαση στα 75 αυτά φάρμακα ανέρχεται σε 654 ημέρες, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 578 ημέρες, δείχνοντας επιδείνωση κατά 67 ημέρες σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο (2019-2022), όταν ο χρόνος ήταν 587 ημέρες.
Η διαθεσιμότητα των ογκολογικών προϊόντων έχει τη μεγαλύτερη πτώση, φτάνοντας στο 59% από 71% το 2023, ενώ ο χρόνος που απαιτείται για την πρόσβαση έχει αυξηθεί σε 657 ημέρες από 568 το 2023. Παρομοίως, στα ορφανά φάρμακα, η διαθεσιμότητα έχει μειωθεί σε 36% από 41% το 2023, με τον χρόνο διάθεσής τους να αυξάνεται σε 704 ημέρες από 530 ημέρες το 2023.
Οι βασικοί λόγοι για την καθυστέρηση και μη διαθεσιμότητα περιλαμβάνουν τις υποχρεωτικές επιστροφές που καταβάλουν οι εταιρείες, την υποχρηματοδότηση από την πολιτεία και τον κανόνα 5/11, που απαιτεί από κάθε φάρμακο να αποζημιώνεται σε 5 από 11 συγκεκριμένες ευρωπαϊκές χώρες προτού υποβληθεί αίτημα αποζημίωσης. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια του 9th Health Innovation Conference, ο υπουργός Υγείας δήλωσε ότι θα εγκαταλειφθεί ο κανόνας 5/11, αναφέροντας ότι σχεδιάστηκε για να δυσκολεύει τη διαδικασία επιδοτήσεων για νέες θεραπείες στη χώρα.
