Πέντε Βασικοί Άξονες για τη Δημιουργία Ασφαλούς και Διαφανούς Μηχανισμού Πληρωμής Αγροτικών Επιδοτήσεων
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, παρουσίασε κατά τη διάρκεια του χθεσινού υπουργικού συμβουλίου σχέδιο για τη δημιουργία ενός ασφαλούς και διαφανούς συστήματος πληρωμής αγροτικών επιδοτήσεων. Ειδικότερα, στόχος της κυβέρνησης είναι οι δηλώσεις Ενιαίας Ενίσχυσης του 2026 να διεκπεραιωθούν από την 4η υποδιοίκηση της ΑΑΔΕ, που θα συσταθεί γι’ αυτό τον σκοπό.
Ο Υπουργός τόνισε τα κρίσιμα ζητήματα στη λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ, όπου υπάρχουν προβλήματα. Ένα από τα βασικά θέματα είναι η έλλειψη ενός αυτόνομου πληροφοριακού συστήματος, που αναγκάζει τον οργανισμό να εξαρτάται από τρίτους για τη διαχείριση αιτήσεων και ελέγχων. Αυτή η αδυναμία περιορίζει την ικανότητα ελέγχου και επιτρέπει την εμφάνιση λαθών και καθυστερήσεων. Επίσης, υπογράμμισε την ανάγκη αύξησης του ανθρώπινου δυναμικού, καθώς οι 600 υπάλληλοι δεν επαρκούν για την υποστήριξη ενός τόσο μεγάλου όγκου αιτήσεων και ελέγχων.
Ένα σημαντικό εκκρεμές ζήτημα είναι η ολοκλήρωση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, που καθορίζουν τις επιλέξιμες εκτάσεις και την ορθολογική χρήση τους. Επιπλέον, προβλήματα έχουν εντοπιστεί και στην κτηνιατρική βάση, όπου τηρείται το ζωικό κεφάλαιο ανά Περιφερειακή Ενότητα.
Ζήτημα αποτελεί και η αδυναμία διασταύρωσης των στοιχείων ιδιοκτησίας με την ΑΑΔΕ, εξαιτίας της μη ολοκλήρωσης του κτηματολογίου και της μη κύρωσης των δασικών χαρτών. Οι χειρόγραφες μισθώσεις, λόγω των υψηλών τιμών ενοικίασης γεωργικής γης και της υποχρέωσης ηλεκτρονικού μισθωτηρίου, δυσχεραίνουν περαιτέρω τη διοικητική διαδικασία.
Επόμενα Βήματα
Ο κ. Τσιάρας επισήμανε την ανάγκη άμεσης προώθησης των εξής:
- Της ολοκλήρωσης των βοσκοτοπικών χαρτών, που βρίσκονται στη διαδικασία διαγωνισμού.
- Της ενίσχυσης του ΟΠΕΚΕΠΕ με 100 νέους υπαλλήλους.
- Της ανάπτυξης ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος, αξιοποιώντας GIS και δορυφορικά δεδομένα, και διασύνδεση με άλλες δημόσιες βάσεις δεδομένων.
- Της εφαρμογής συστήματος ελέγχου και εποπτείας στα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων.
- Της εντατικοποίησης των ελέγχων, τόσο διοικητικών όσο και επιτόπιων.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «Η αποκατάσταση της διαφάνειας στις αγροτικές επιδοτήσεις είναι απαραίτητη, και είμαι πεπεισμένος ότι όλοι στον αγροτικό τομέα θα κατανοήσουν τα οφέλη από αυτή την αλλαγή».
Με Ορίζοντα το 2026
Πηγές από την κυβέρνηση αναφέρουν ότι από 1/1/2026 αναμένεται σημαντική ανάπτυξη του εγχειρήματος. Οι πρώτες ρυθμίσεις θα προστεθούν μέχρι τον Ιούλιο, με τις διαδικασίες να προχωρούν μέχρι το τέλος του χρόνου. Σκοπός είναι η προστασία του υγιούς αγροτικού τομέα.
Το Master Plan του υπουργείου Οικονομικών θα καθοριστεί με περισσότερες λεπτομέρειες μετά την πλήρη ενημέρωση για την ανάπτυξη του μηχανισμού των αγροτικών πληρωμών.
Η κυβέρνηση είναι σε ετοιμότητα για την πιστοποίηση από τις Βρυξέλλες της υπό σύσταση υποδιοίκησης της ΑΑΔΕ, που θα αναλάβει τις αγροτικές πληρωμές.
Και όσον αφορά την τρέχουσα περίοδο, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης διαβεβαίωσε ότι οι πληρωμές θα γίνουν κανονικά, και ότι προγραμματίζεται η υποβολή αιτήσεων ΟΣΔΕ 2025. Παρά κάποιες αναταράξεις, το σύστημα αναμένονταν να «ανοίξει», αλλά εντοπίστηκαν τεχνικά προβλήματα στις τελευταίες φάσεις ελέγχου.
Απαιτήσεις του Αγροτικού Κόσμου
Ο αγροτικός κόσμος ζητάει τη διασφάλιση ομαλής μετάβασης από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, για να μην επαναληφθούν τα προβλήματα του παρελθόντος, όπως αναφέρει ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Παύλος Σατολιάς: «Από το 2017 έχουμε καταγγείλει τα προβλήματα και ζητήσαμε να σταματήσει η εκμετάλλευση του συστήματος από επιτήδειους».
«Δύσκολα ορίζουμε πότε θα ξεκινήσουν οι αιτήσεις, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος για σωστούς ελέγχους», προσθέτει ο Σατολιάς, τονίζοντας την ανάγκη επιστροφής του οργανισμού υπό κρατική διαχείριση και τον περιορισμό της πρόσβασης εταιρειών στα δεδομένα του αγροτικού τομέα.