Οι ταξιδιώτες συνειδητοποιούν ολοένα και περισσότερο τη σημασία του τρόπου που ταξιδεύουν – όχι μόνο για τον πλανήτη, αλλά και για τους ανθρώπους που ζουν στους δημοφιλείς προορισμούς.
Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της έκθεσης της Booking.com για τα βιώσιμα ταξίδια του 2025.
Στη δέκατη έκδοσή της, η έκθεση δείχνει ότι περισσότεροι από τους μισούς ταξιδιώτες είναι πλέον ενήμεροι για τις επιπτώσεις του τουρισμού στις τοπικές κοινότητες και στο περιβάλλον.
Με βάση δεδομένα από 32.000 άτομα σε 34 χώρες, αποκαλύπτει μια δυνητική αλλαγή στην αντίληψη του υπεύθυνου τουρισμού.
Είναι αρκετές οι καλές προθέσεις;
Η προοπτική του κόσμου μέσα από έναν πιο βιώσιμο φακό φαίνεται να κερδίζει έδαφος.
Το 93% των συμμετεχόντων στην έρευνα, που περιλάμβανε χιλιάδες ανθρώπους από έξι ηπείρους, δήλωσε ότι θέλει να κάνει πιο υπεύθυνες επιλογές και έχει ήδη λάβει μέτρα για αυτό. Το ποσοστό αυτό είναι διπλάσιο σε σύγκριση με το 2016. Απλές ενέργειες, όπως το κλείσιμο του κλιματιστικού και η αποφυγή υπερπλήθους τουριστικών περιοχών, εντάσσονται στις νέες τάσεις.
Ωστόσο, η φετινή έρευνα επισημαίνει ότι τα πιο φιλικά προς το περιβάλλον ταξίδια αποτελούν μόνο μια πλευρά της ιστορίας. Οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της εξερεύνησης νέων τόπων, όπως η πίεση στα συστήματα στέγασης και ο σεβασμός των πολιτιστικών παραδόσεων, γίνονται προτεραιότητα για πολλούς τουρίστες.
Σχεδόν το 40% των συμμετεχόντων ψάχνουν συμβουλές για ταξίδια εκτός της υψηλής τουριστικής περιόδου ή για εναλλακτικούς προορισμούς ώστε να αποφύγουν τον συνωστισμό.
Αλλά η έκθεση αποκαλύπτει επίσης μια αποσύνδεση ανάμεσα στις προθέσεις και τις πράξεις.
Σχεδόν το 33% των συμμετεχόντων ανέφεραν αύξηση του κόστους ζωής στους προορισμούς τους λόγω του τουρισμού, αλλά μόνο το 16% θεωρεί ότι η μείωση των επισκεπτών είναι η λύση. Αντιθέτως, πολλοί επιζητούν καλύτερες επενδύσεις στη διαχείριση αποβλήτων, στις δημόσιες μεταφορές και στην προστασία της φύσης για να περιορίσουν τις επιπτώσεις του υπερτουρισμού.
Ορισμένες περιοχές υιοθετούν αυτή τη νέα προτεραιότητα
Κάποιοι προορισμοί προσαρμόζονται στις αναδυόμενες προσδοκίες των τουριστών.
Η Χιλή, για παράδειγμα, προσελκύει ενεργά τους «υπεύθυνους υψηλών δαπανών» τουρίστες που επιθυμούν εμπειρίες πολιτισμικά ευαίσθητες. Αυτοί είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν περισσότερα για να υποστηρίξουν τις τοπικές επιχειρήσεις και τις προσπάθειες διατήρησης. Γι’ αυτό, η χώρα επενδύει στη διεύρυνση των προστατευόμενων περιοχών και σε φιλικές προς το περιβάλλον ταξιδιωτικές επιλογές.
Στους Γκαλαπάγκος, όπου οι ευαίσθητοι οικολογικοί χώροι αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις λόγω του τουρισμού, ορισμένες κρουαζιέρες αναθεωρούν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, δίνοντας προτεραιότητα σε βιώσιμες δραστηριότητες και ενημερώνοντας τους επισκέπτες για τις περιβαλλοντικές συνέπειες.
Άλλοι προορισμοί αισθάνονται την πίεση
Η κατάσταση είναι πιο δύσκολη αλλού, καθώς ο αριθμός των επισκεπτών υπερβαίνει κάποιες τοπικές υποδομές.
Μετά από μια δοκιμή πέρυσι, η Βενετία επανέρχεται με φόρο για ημερήσιες εκδρομές το 2025, προκειμένου να διαχειριστεί την υπερφόρτωση τουριστών στο ιστορικό της κέντρο. Οι επισκέπτες που δε συμμορφώνονται με το νόμο μπορεί να αντιμετωπίσουν υψηλά πρόστιμα, αλλά το τέλος των 10 ευρώ δεν έχει αποδείξει μέχρι στιγμής ότι είναι αποτρεπτικό.
Στην Ισπανία, αντιτουριστικά αισθήματα αυξάνονται σε περιοχές όπως η Βαρκελώνη και η Μαγιόρκα, με τους ντόπιους να διαμαρτύρονται για τις συνέπειες των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Οι τοπικές κυβερνήσεις προσπαθούν να δράσουν, αλλά η πρόοδος είναι αργή και διάσπαρτη.
Ο τουρισμός χρειάζεται πιο σαφείς κατευθύνσεις
Τα ευρήματα από την έκθεση για τα βιώσιμα ταξίδια του 2025 υπογραμμίζουν την κρίσιμη πρόκληση του κλάδου: το πώς να ευθυγραμμιστεί η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση των ταξιδιωτών με ουσιαστικές και προσιτές ενέργειες.
«Για να διασφαλιστεί ότι οι προορισμοί παραμένουν απολαυστικοί τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους επισκέπτες, ο τουρισμός, οι υποδομές και η καινοτομία πρέπει να συμβαδίζουν με τις καλές προθέσεις των ταξιδιωτών», αναφέρει η Danielle D’Silva, διευθύντρια βιωσιμότητας της Booking.com.
Η επιχείρηση προγραμματίζει να προβάλει καταλύματα με αξιόπιστες πιστοποιήσεις βιωσιμότητας και να παρέχει καθοδήγηση στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις της. Με τόσους πολλούς ταξιδιώτες να επιθυμούν να κάνουν βιώσιμες επιλογές, το ερώτημα είναι εάν τα δεδομένα του επόμενου έτους θα δείξουν αν οι προθέσεις αυτές θα μετατραπούν σε αντίκτυπο.
Με πληροφορίες από Euronews