Τα οικογενειακά γραφεία (family offices) γνωρίζουν ταχεία ανάπτυξη στον χρηματοοικονομικό τομέα, καθώς οι υπερ-πλούσιοι αναζητούν εξατομικευμένες υπηρεσίες για τη διαχείριση του πλούτου τους. Αντιμετωπίζουν, ωστόσο, σοβαρές προκλήσεις στην εύρεση διαχειριστών κεφαλαίων.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του CNBC, μέχρι τον Σεπτέμβριο του προηγούμενου έτους, λειτουργούσαν παγκοσμίως 8.030 οικογενειακά γραφεία, διαχειριζόμενα συνολικά 3,1 τρισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Deloitte. Μέχρι το 2030, αναμένεται ότι ο αριθμός αυτός θα φτάσει τα 10.720, με 5,4 τρισ. δολάρια υπό διαχείριση.
«Προβλέπουμε ότι έως το 2034, αν συνεχιστούν οι τρέχουσες ταχύτητες παραγωγικότητας των συμβούλων, θα υπάρχει έλλειμμα περίπου 100.000 συμβούλων στην αγορά», ανέφερε η McKinsey τον Φεβρουάριο.
Σύμφωνα με την Έκθεση για τα Family Offices στη Βόρεια Αμερική από τη RBC και την Campden Wealth που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, πολλοί από τους οικογενειακούς γραφείς δήλωσαν ότι η εύρεση προσωπικού αποτελεί «μεγάλη πρόκληση» και αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσληψη και τη διατήρηση στελεχών. Το ίδιο ισχύει και για τα ευρωπαϊκά οικογενειακά γραφεία.
Ταυτόχρονα, σε αναδυόμενους ασιατικούς χρηματοοικονομικούς κόμβους όπως η Σιγκαπούρη, τα οικογενειακά γραφεία στρέφονται προς την αυτοματοποίηση διαδικασιών και την εξωτερική ανάθεση, λόγω έλλειψης ταλέντου στην περιοχή.
Ωστόσο, τα οικογενειακά γραφεία ανταγωνίζονται τράπεζες, εταιρείες private equity και hedge funds για την προσέλκυση κορυφαίων στελεχών.
Εμπιστοσύνη
Η έλλειψη ταλέντου δεν σχετίζεται μόνο με την ανεπάρκεια υποψηφίων, αλλά και με το γεγονός ότι πολλά οικογενειακά γραφεία είναι πολύ επιλεκτικά στην επιλογή του «ιδανικού» υποψήφιου. Κύριο κριτήριο είναι η εμπιστοσύνη.
«Γιατί ο εργοδότης εμπιστεύεται τον λογιστή; Επειδή έχουν μια μακροχρόνια σχέση», αναφέρει ο Tobias Prestel, διευθύνων σύμβουλος της Prestel and Partner Family Office Conferences.
«Στον τομέα των οικογενειακών γραφείων, συχνά δεν προσλαμβάνεται το πιο κατάλληλο άτομο, αλλά το άτομο που εμπιστεύονται», λέει στο CNBC. «Αν διαθέτεις 500 εκατομμύρια, ποιον εμπιστεύεσαι; Σε ποιον δίνεις το “κλειδί” για τα πάντα; Δεν είναι εύκολη απόφαση», προσθέτει ο Prestel, ο οποίος οργανώνει ιδιωτικά φόρουμ για επενδυτές και οικογενειακά γραφεία διεθνώς.
Ο Reto Jauch, εταίρος στη SZ&J, παρατηρεί ότι κάποια γραφεία δίνουν υπερβολική έμφαση στην εμπιστοσύνη, εις βάρος άλλων κριτηρίων, κάτι που μπορεί να είναι επιζήμιο για την εργασία.
Επιπλέον, σύμφωνα με την Iris Xu, ιδρύτρια της εταιρείας λογιστικής και επιχειρηματικών υπηρεσιών Jenga στη Σιγκαπούρη, τα οικογενειακά γραφεία συχνά αναζητούν στελέχη που να μπορούν να συνδυάζουν ρόλους CFO και Chief Investment Officer. «Αυτό είναι εξαιρετικά απαιτητικό. Πολύ λίγοι επαγγελματίες είναι πρόθυμοι και ικανοί να αναλάβουν όλα αυτά τα καθήκοντα», εξηγεί.
Αυξήσεις αποδοχών
Οι πλούσιοι ιδιοκτήτες οικογενειακών γραφείων καταβάλλουν αυξημένες προσπάθειες για να προσελκύσουν τα επιθυμητά ταλέντα. Αυτό συχνά σημαίνει ότι προσφέρουν premium λόγω εμπιστοσύνης – ιδιαίτερα όταν θέλουν κάποιον να εργάζεται αποκλειστικά γι’ αυτούς, σημειώνει ο Jauch. Είναι συχνό το φαινόμενο να προσφέρουν έως και 190.000 δολάρια το χρόνο για μια θέση βοηθού διοίκησης.
Στην Ευρώπη, τα οικογενειακά γραφεία αυξάνουν τα πακέτα αποδοχών και προσφέρουν μπόνους, ευκαιρίες συνεπένδυσης και ποσοστά από τα κέρδη διαχείρισης, σύμφωνα με ξεχωριστή έκθεση της Campden Wealth και της HSBC.
Ρίσκο και ανυπαρξία δομής
Οι νέοι εργαζόμενοι συχνά διστάζουν να ενταχθούν σε οικογενειακά γραφεία εξαιτίας της έλλειψης σαφούς εταιρικής δομής και της αντίληψης ότι πρόκειται για «εργασία για συνταξιοδότηση», αναφέρουν ειδικοί του κλάδου στο CNBC.
«Πολλοί θεωρούν ότι τα οικογενειακά γραφεία είναι ριψοκίνδυνα λόγω της ανεπίσημης δομής τους, των ασαφών ιεραρχιών και της αβέβαιης καριέρας», λέει η Xu. Οι θέσεις που σχετίζονται με επενδύσεις είναι πιο δύσκολο να καλυφθούν και παρουσιάζουν υψηλό ποσοστό αποχωρήσεων, συνήθως μετά από 1 έως 2 χρόνια.
«Στον εταιρικό κόσμο, όλα είναι αναλώσιμα – ακόμα και ο CEO», λέει ο Jauch. «Στο οικογενειακό γραφείο, η οικογένεια είναι σταθερή και κεντρική. Η εργασία για μια οικογένεια απαιτεί ευαίσθητη ισορροπία – κάτι που δεν είναι πάντα εύκολο». «Χρειάζεται συγκεκριμένος χαρακτήρας. Πρέπει να κρατάς χαμηλό προφίλ, αλλά και να έχεις αρκετή αυτοπεποίθηση για να εκφράζεις την άποψή σου», εξηγεί.
«Είναι μια λεπτή ισορροπία: είσαι σύμβουλος, εκφέρετε γνώμη, αλλά στο τέλος, η απόφαση ανήκει πάντα στην οικογένεια. Αυτό δεν αλλάζει».
«Δεν θέλω να βάλω όλα τα αυγά σε ένα καλάθι»
Αυτός είναι και ο λόγος που ο Τζον, 45χρονος δικηγόρος, αρνήθηκε πρόταση για θέση νομικού συμβούλου σε οικογενειακό γραφείο στη Σιγκαπούρη – χαρακτηρίζοντάς την «το να βάλεις όλα τα αυγά σε ένα καλάθι».
«Μπορεί να τα πας καλά με το άτομο ή και όχι. Αλλά για κάποιον στην κατάσταση της ζωής μου, με οικογένεια και υποχρεώσεις, ήταν πολύ μεγάλο ρίσκο… όπου εν τέλει ένας άνθρωπος μπορεί να αποφασίσει να σε απολύσει», είπε.
Επιπλέον, επικαλέστηκε την έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τη μισθολογική πρόοδο και τις ευκαιρίες εξέλιξης.
Ο ίδιος εργαζόταν τότε σε επενδυτική τράπεζα και φοβόταν ότι η μετάβαση σε έναν πιο «κλειστό» χώρο θα δυσκόλευε την επιστροφή του στον εταιρικό κόσμο.
Ο Jauch καταλήγει: «Η εργασία σε οικογενειακό γραφείο μπορεί να είναι πολύ ανταποδοτική – αν θέλεις να είσαι μέρος ενός σκοπού και αν σε ικανοποιεί η εξέλιξή σου να είναι ποιοτική και ουσιαστική, όχι απαραίτητα ιεραρχική».