Σύμφωνα με αναφορά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), σημαντικά γεωπολιτικά γεγονότα, όπως είναι οι εμπορικές εντάσεις, ενδέχεται να οδηγήσουν σε μεγάλες διορθώσεις στις χρηματιστηριακές τιμές.
Αυτές οι ενδείξεις μπορεί να προκαλέσουν αστάθεια στις αγορές, αποτελώντας απειλή για την οικονομική σταθερότητα, όπως αναφέρεται σε ένα κεφάλαιο της επικείμενης έκθεσης του ΔΝΤ για την Παγκόσμια Οικονομική Σταθερότητα.
Το ΔΝΤ δεν επικαλείται συγκεκριμένα γεγονότα, όπως οι πρόσφατοι δασμοί που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, σημειώνει ότι οι κίνδυνοι που σχετίζονται με ειδήσεις, περιλαμβανομένων συγκρούσεων και τρομοκρατικών επιθέσεων, έχουν αυξηθεί δραματικά από το 2022.
Σε ένα συνοδευτικό ιστολόγιο, το ΔΝΤ προτρέπει τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να διατηρούν επαρκή κεφάλαια και ρευστότητα για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν σε πιθανές απώλειες από γεωπολιτικούς κινδύνους και να χρησιμοποιούν προσομοιώσεις καταστάσεων (stress tests) για την αναγνώριση και διαχείριση τέτοιων κινδύνων.
Στην έκθεσή του, το ΔΝΤ καταδεικνύει ότι γεγονότα υψηλού κινδύνου, όπως πόλεμοι και διπλωματικές εντάσεις, είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση των τιμών των μετοχών κατά μέσο όρο 1% μηνιαίως παγκοσμίως, με τις αναδυόμενες οικονομίες να αντιμετωπίζουν μέση πτώση 2,5%.
Διεθνείς στρατιωτικές αναταραχές, όπως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, αναγνωρίζονται ως οι πιο κρίσιμες καταστάσεις κινδύνου, με τις μετοχές να υποχωρούν κατά περίπου 5% μηνιαίως, διπλάσιο από άλλες γεωπολιτικές απειλές.
Η πλήρης έκθεση του ΔΝΤ αναμένεται να δημοσιευθεί κατά τη διάρκεια της εαρινής συνόδου με την Παγκόσμια Τράπεζα, που ξεκινά στις 21 Απριλίου. Οι ανακοινώσεις του Τραμπ σχετικά με τους δασμούς είναι πιθανό να είναι στο επίκεντρο των εαρινών συναντήσεων.
Την περασμένη εβδομάδα, οι αναταραχές στη Γουόλ Στριτ ήταν οι πιο έντονες από την πανδημία COVID το 2020, με τον δείκτη S&P 500 να μειώνεται πάνω από 10% από την ημέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Τραμπ, ενώ οι τιμές του χρυσού έφτασαν σε ιστορικά υψηλά.
Έρευνα για τους καταναλωτές στις ΗΠΑ δείχνει ότι οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό έχουν φτάσει το υψηλότερο επίπεδο από το 1981, ενώ οικονομικοί φορείς προειδοποιούν για τον αυξανόμενο κίνδυνο ύφεσης.
Το ΔΝΤ σημειώνει επίσης ότι η οικονομική αβεβαιότητα ενισχύει τους λεγόμενους “κινδύνους tail”, δηλαδή την πιθανότητα ακραίων απωλειών σε επενδυτικά χαρτοφυλάκια, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν σοβαρά τη χρηματιστηριακή αγορά.
Αναφέρει ότι οι αυξημένοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι ανεβάζουν επίσης τα ασφάλιστρα κρατικού κινδύνου, επηρεάζοντας άλλες οικονομίες μέσω εμπορικών και οικονομικών σχέσεων.
Στο συνοδευτικό ιστολόγιο, το ΔΝΤ αναλύει τη σημασία των δασμολογικών μέτρων ΗΠΑ-Κίνας από το 2018 μέχρι το 2024, αναφέροντας ότι μεγάλες ανακοινώσεις είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση των μετοχών και στις δύο χώρες.
Heightened geopolitical tensions can hurt stock markets, raise government borrowing costs, and pose risks to financial stability (new blog: https://t.co/jNKFxHiS4z | new chapter w/ video: https://t.co/KE5O2ziZDI) pic.twitter.com/AVNv4StRXt
— IMF (@IMFNews) April 14, 2025