Στην πόλη Μύρα της Αττάλειας, στην Τουρκία, μια πρόσφατα ανακαλυφθείσα ασβεστόλιθου σαρκοφάγος ενδέχεται να περιέχει τα λείψανα του Αγίου Νικολάου, του αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας του 4ου αιώνα, ο οποίος υπήρξε η πηγή έμπνευσης για τη σύγχρονη μορφή του Άγιου Βασίλη που γνωρίζουμε σήμερα.
Η ανακάλυψη έγινε κάτω από την ιστορική εκκλησία του Αγίου Νικολάου, προσελκύοντας παγκόσμιο ενδιαφέρον, καθώς ο χώρος αυτός έχει αναδείξει σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα τα τελευταία χρόνια.
Οι ραδιοχρονολογήσεις με άνθρακα θα επιβεβαιώσουν εάν πραγματικά πρόκειται για την τελευταία κατοικία του Αγίου.
Η αναζήτηση του τάφου του Αγίου Νικολάου
Η αρχαιολογική έρευνα στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου συνεχίζεται αδιαλείπτως από το 1989. Παρόλα αυτά, η πρόσφατη ανακάλυψη θεωρείται η πιο πειστική μέχρι στιγμής.
Η σαρκοφάγος, κρυμμένη σε βάθος έξι μέτρων κάτω από ένα διώροφο βοηθητικό κτίριο, παρέμεινε θαμμένη για αιώνες.
Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ebru Fatma Findik από το πανεπιστήμιο Μουσταφά Κεμάλ στην πόλη Χατάι επιβεβαίωσε ότι η σαρκοφάγος έχει διάσταση περίπου δύο μέτρων και το κεκλιμένο καπάκι της ταιριάζει με τα τοπικά σχέδια της εποχής.
Πριν την εύρεση της σαρκοφάγου, οι αρχαιολόγοι βρήκαν θραύσματα πήλινων λυχναριών και οστά ζώων, αποδεικτικά στοιχεία ενός ενταφιασμένου χώρου.
Επιγραφές που θα αποκαλύψουν αρχαία μυστικά
Μία από τις κυριότερες προτεραιότητες της ερευνητικής ομάδας είναι η εύρεση επιγραφών που θα μπορούσαν να προσδιορίσουν την ταυτότητα του ατόμου που είναι θαμμένο στη σαρκοφάγο.
Όπως αναφέρει η Findik, «Η μεγαλύτερη ελπίδα μας είναι να ανακαλύψουμε κάποια επιγραφή».
Αυτή τη στιγμή, μόνο ένα μικρό τμήμα του ταφικού θαλάμου έχει αποκαλυφθεί.
Περισσότερες εκτεταμένες ανασκαφές θα είναι απαραίτητες τους επόμενους μήνες.
Επιβεβαίωση της ταυτότητας του νεκρού
Ο Birol Incecikoz, γενικός διευθυντής πολιτιστικών μνημείων και μουσείων της Τουρκίας, δήλωσε στη Χουριέτ ότι η επιστημονική ανάλυση θα είναι καθοριστική για να διαπιστωθεί εάν η σαρκοφάγος ανήκει πράγματι στον Άγιο Νικόλαο.
«Η τοποθεσία είναι πολλά υποσχόμενη και συμφωνεί με ιστορικές μαρτυρίες», εξήγησε ο Incecikoz.
«Ακόμη δεν έχουμε φτάσει στο σημείο να δηλώσουμε ότι πρόκειται για τον τάφο του Αγίου Νικολάου, αλλά είμαστε πολύ κοντά. Η ραδιοχρονολόγηση με άνθρακα και οι άλλες διαδικασίες που εφαρμόζουμε θα επιτρέψουν τη διασταύρωση της γνησιότητάς του».
Το καπάκι της σαρκοφάγου ταιριάζει με την εποχή, αλλά μόνο η λεπτομερής έρευνα θα αποδείξει αν τα οστά εντός της ανήκουν στον Άγιο που έζησε στην εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Ο Άγιος Νικόλαος, Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας: Πίστη, παράδοση και ιστορία
Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στα Πάταρα της Λυκίας.
Διορίστηκε Αρχιεπίσκοπος Μύρων (η σημερινή Ντέμρε της Τουρκίας), όπου έγινε γνωστός για τις πράξεις καλοσύνης και γενναιοδωρίας που έκαμνε κρυφά. Βοηθούσε φτωχά κορίτσια, παρέχοντάς τους προίκα.
Οι φιλανθρωπικές ενέργειες του Αγίου Νικολάου αποτέλεσαν τη βάση για τον μύθο του Άγιου Βασιλείου που μοιράζει δώρα τα Χριστούγεννα.
Ο Άγιος Νικόλαος απεβίωσε το 342 μ.Χ., σύμφωνα με τις αναφορές, στη φυλακή για τη διάδοση του Χριστιανισμού.
Το 1087, κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών, οι Ιταλοί έμποροι μετέφεραν τα οστά του στο Μπάρι της Ιταλίας. Ωστόσο, σύμφωνα με ιστορικές πηγές, κομμάτια από τα λείψανα του ίσως να βρίσκονται ακόμα στην Τουρκία.
Μάλιστα, ένα θραύσμα από τα οστά του φυλάσσεται σήμερα στο Μουσείο της Αττάλειας.
Από την Ανατολία στον Βόρειο Πόλο
Η μεταμόρφωση του Αγίου Νικολάου από τα Μύρα σε Άγιο Βασίλειο εκτείνεται σε πολλούς αιώνες και ηπείρους.
Στην μεσαιωνική Ευρώπη, ο μύθος του Αγίου συνέπεσε με την τοπική λαϊκή παράδοση. Οι Ολλανδοί τον αποκαλούσαν “Άγιο Νικόλαο” (Sint Nikolas), ένας τίτλος που αλλοιώθηκε όταν Ολλανδοί αποίκοι μετέφεραν την τοπική τους παράδοση στην Αμερική (Santa Claus).
Ο γνωστός άγιος με τα κόκκινα ρούχα και τη γενειάδα που γνωρίζουμε σήμερα καθόρισε τον 19ο αιώνα, χάρη στις εικονογραφήσεις του Thomas Nast και τις διαφημίσεις του Haddon Sundblom το 1920 για την Coca-Cola.
Η προσθήκη των ταράνδων και του έλκηθρου σχετίζεται με νορβηγικές παραλλαγές του μύθου.
Μνημείο της UNESCO και προορισμός θρησκευτικού τουρισμού
Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου στα Μύρα είναι καταχωρημένη από το 2000 στην προσωρινή λίστα μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους θρησκευτικούς προορισμούς, προσελκύοντας χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, κυρίως από τη Ρωσία.
Καθώς οι ερευνητές περιμένουν τα αποτελέσματα της ραδιοχρονολόγησης, ο κόσμος παρακολουθεί με ενδιαφέρον την επιβεβαίωση του πραγματικού τάφου του ευαγγελιστή πίσω από τον Άγιο Νικόλαο.
