Το τοπίο της οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα υπόκειται σε ραγδαίες μεταβολές με την εισαγωγή καινοτόμων λύσεων. Η κυβερνητική δέσμευση για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, σε συνδυασμό με την καλλιέργεια μιας νέας κουλτούρας υπευθυνότητας και τη δημιουργία συνθηκών για τη δραστική μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, αποκτά ουσία με την έναρξη ενός πιλοτικού προγράμματος που υποστηρίζεται από τρία υπουργεία: Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Μεταφορών και Προστασίας του Πολίτη.
Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει την εγκατάσταση καμερών σε οκτώ επιλεγμένα σημεία της Αττικής και σε 10 λεωφορειολωρίδες. Παράλληλα, πρόκειται να υλοποιηθούν αλλαγές που θα ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια του συστήματος ελέγχου και επιβολής κυρώσεων για τις τροχαίες παραβάσεις. Στον συνολικό σχεδιασμό περιλαμβάνεται η εγκατάσταση περισσότερων από 2.000 καμερών σε αστικά δίκτυα σύμφωνα με τις υποδείξεις της ΕΛΑΣ, ενώ 500 εξειδικευμένες κάμερες θα τοποθετηθούν σε λεωφορεία. Επί του παρόντος, 388 κάμερες από την Περιφέρεια Αττικής είναι σε φάση υλοποίησης, ενώ και οι υπάρχουσες κάμερες σε χώρους όπως η Αττική Οδός θα συμμετέχουν.
Κεντρικό εργαλείο αυτής της πρωτοβουλίας είναι η δημιουργία ενός ενιαίου και διαλειτουργικού συστήματος παρακολούθησης και καταγραφής παραβάσεων. Αυτή η καινοτομία επιτρέπει την άμεση και δίκαιη αντιμετώπιση σοβαρών παραβάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Το σχέδιο περιλαμβάνει εγκατάσταση σύγχρονων καμερών σε σημεία υψηλού κινδύνου, όπως κεντρικές αρτηρίες, όπου θα λειτουργούν αυτοματοποιημένα συστήματα καταγραφής και αποτροπής. Μέσω αυτής της τεχνολογίας, θα καταγράφονται αμέσως παραβάσεις όπως υπερβολική ταχύτητα, παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, μη χρήση ζώνης ασφαλείας ή κράνους, χρήση κινητού κατά την οδήγηση και παραβιάσεις διαβάσεων πεζών. Θα δημιουργηθεί επίσης ένα νέο πληροφοριακό σύστημα που θα ενσωματώνει όλες τις καταγραφές, επιτρέποντας άμεση σύνδεση με τις αρμόδιες αρχές και τη γρήγορη επεξεργασία, επιβεβαίωση και επιβολή ποινών.
Μέσω αυτής της τεχνολογίας εξασφαλίζεται ταχύτητα, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στη διαχείριση των τροχαίων παραβάσεων. Οι πολίτες και οι οδηγοί θα μπορούν να ενημερώνονται άμεσα μέσω SMS και ψηφιακής θυρίδας στο Gov.gr Wallet, να δουν το υλικό της παράβασης, να υποβάλουν ηλεκτρονικές ενστάσεις και να πληρώσουν πρόστιμα εύκολα, χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις. Επιπλέον, τα στοιχεία θα ενσωματώνονται αυτόματα στο point system, διασφαλίζοντας ακριβή καταγραφή του ιστορικού κάθε οδηγού και ενισχύοντας μια κουλτούρα υπευθυνότητας και συμμόρφωσης.
Ο στόχος είναι σαφής: η δημιουργία ενός σύγχρονου, αξιόπιστου και λειτουργικού πλαισίου ελέγχου οδικής συμπεριφοράς που θα μειώσει τα τροχαία ατυχήματα, θα προστατεύσει ζωές και θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στην Πολιτεία. Ακολουθώντας καλές πρακτικές από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αυτό το νέο μοντέλο οδικής ασφάλειας εντάσσεται σε ένα ευρύτερο στρατηγικό σχέδιο μεταρρύθμισης, όπου η διαφάνεια, η τεχνολογία και η δικαιοσύνη συνενώνονται προς όφελος των πολιτών.
Με την εφαρμογή αυτών των μέτρων, η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα εποχή στην οδική ασφάλεια, όπου η τεχνολογία και η διαφάνεια γίνονται τα κύρια εργαλεία για την προστασία της ζωής και τη διασφάλιση της τάξης στους δρόμους. Η προσπάθεια αυτή δεν περιορίζεται στην εφαρμογή τεχνικών λύσεων, αλλά συνεπάγεται αλλαγή νοοτροπίας, ενεργή συμμετοχή των πολιτών και καλλιέργεια κουλτούρας υπευθυνότητας και σεβασμού. Κεντρική ιδέα είναι ότι κάθε άνθρωπος, κάθε οικογένεια και κάθε κοινότητα αξίζουν ασφαλείς δρόμους. Μέσω αυτών των καινοτόμων λύσεων, η Ελλάδα προχωρά προς αυτή την κατεύθυνση. Η τεχνολογία, η σωστή διοίκηση και η συλλογική προσπάθεια συνδιαμορφώνουν το νέο πρότυπο οδικής ασφάλειας, που στοχεύει στην υπηρεσία της δικαιοσύνης και του πολίτη. Η ελπίδα είναι ότι οι δρόμοι μας θα γίνουν πιο ασφαλείς, και η ζωή μας πιο πολύτιμη. Η ασφάλεια στους δρόμους είναι ευθύνη όλων μας και υποχρέωση της Πολιτείας να την εξυπηρετεί με όλους τους δυνατούς τρόπους.
«Η αξιοποίηση της τεχνολογίας επιτρέπει να επιτύχουμε πραγματικές αλλαγές με ευρύ κοινωνικό αντίκτυπο, όπως η αναβάθμιση της ασφάλειας στους δρόμους. Σε συνεργασία με τα Υπουργεία Προστασίας του Πολίτη και Υποδομών και Μεταφορών, υλοποιούμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την εγκατάσταση καμερών σε κρίσιμα σημεία του οδικού δικτύου, οι οποίες θα εντοπίζουν παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Σύντομα θα τοποθετηθούν πιλοτικά κάμερες στις 8 επιλεγμένες τοποθεσίες της Αττικής και σε 10 γραμμές λεωφορείων. Επίσης, προχωρούμε στην ανάπτυξη ενός ενιαίου πληροφοριακού συστήματος για τη διαχείριση των προστίμων. Σκοπός μας είναι η αντιμετώπιση παθογενειών, όπως η καθυστερημένη επιβολή προστίμων. Πλέον, η καταγραφή, η επιβεβαίωση, η ένσταση και η είσπραξη θα γίνονται ψηφιακά, διασφαλίζοντας διαφάνεια και ταχύτητα. Ο στόχος μας είναι να ενισχύσουμε μια νέα κουλτούρα υπευθυνότητας στους δρόμους. Κάθε παράβαση δεν είναι απλώς ένας αριθμός, είναι μια πιθανή απειλή για μια ανθρώπινη ζωή», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «η τοποθέτηση καμερών σε επιλεγμένα σημεία είναι μέρος του ευρύτερου σχεδίου της Κυβέρνησης για την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας. Στόχος μας είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής και η δημιουργία αισθήματος ασφάλειας στους πολίτες. Οι κάμερες θα χρησιμοποιηθούν για τη βεβαίωση παραβάσεων, όπως η υπερβολική ταχύτητα και η παραβίαση σηματοδοτών, και θα διευκολύνουν τη ρύθμιση της κυκλοφορίας με σεβασμό στα προσωπικά δεδομένα. Πρόκειται για μέτρο πρόληψης και όχι επιτήρησης, με πρωταρχικό στόχο την ασφάλεια στους δρόμους και τις γειτονιές μας».
Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, επεσήμανε ότι «η λειτουργία των καμερών δεν είναι απλώς τεχνική επιλογή, αλλά πολιτική απόφαση για την προστασία ζωών. Αν και δεν είναι δημοφιλής, είναι απαραίτητη για την αποτροπή ατιμωρησίας και την εφαρμογή του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Μαζί με τον Δημήτρη Παπαστεργίου, προχωράμε στη δημιουργία ενός ψηφιακού και αξιόπιστου συστήματος που θα εντοπίζει παραβάσεις και θα επιβάλλει ποινές δίκαια».
Οι ενέργειες
Κεντρικό εργαλείο της πρωτοβουλίας είναι η ανάπτυξη ενός ενιαίου και διαλειτουργικού συστήματος ψηφιακής διαχείρισης παραβάσεων. Το νέο σύστημα θα συνδέεται αυτόματα με τις κάμερες, θα καταγράφει ηλεκτρονικά παραβάσεις σε πραγματικό χρόνο και θα ενημερώνει τους οδηγούς μέσω SMS. Επιπλέον, θα διευκολύνει τη διαδικασία επιβολής κυρώσεων, συμπεριλαμβανομένης της αφαίρεσης διπλώματος, με διαφάνεια και αποδοτικότητα. Η υλοποίηση έχει ξεκινήσει, με την αποσφράγιση προσφορών που πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιουνίου, επιλογή αναδόχου τον Ιούλιο και την πρώτη πιλοτική φάση τον Σεπτέμβριο του 2025.
Το πρόγραμμα εγκατάστασης καμερών περιλαμβάνει τη προμήθεια και εγκατάσταση σύγχρονων καμερών σε κρίσιμα σημεία του οδικού δικτύου, οι οποίες θα συνδεθούν με το ενιαίο πληροφοριακό σύστημα. Η διαδικασία διαγωνισμού θα γίνει σύντομα, με λειτουργία των καμερών να αναμένεται στις αρχές του 2026.
Η εγκατάσταση θα γίνει σε στρατηγικά σημεία της Αττικής, όπου θα παρακολουθούνται παραβάσεις, όπως υπερβολική ταχύτητα και στάθμευση σε λεωφορειολωρίδες. Τα συλλεγόμενα δεδομένα θα ενσωματώνονται στο νέο πληροφοριακό σύστημα, συμβάλλοντας στην άμεση αντιμετώπιση παραβατικών συμπεριφορών. Οι Δήμοι που θα επηρεαστούν περιλαμβάνουν τους Αθηναίων, Αγίας Παρασκευής, Ραφήνας-Πικερμίου, Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Ελληνικού-Αργυρούπολης, Φιλοθέης-Ψυχικού, Αλίμου και Καλλιθέας.
Παράλληλα, θα γίνει πιλοτική τοποθέτηση καμερών σε λεωφορεία σε 10 επιλεγμένα σημεία της Αττικής για την παρακολούθηση παραβάσεων στις λεωφορειολωρίδες. Οι κάμερες αυτές θα εντοπίζουν παραβάσεις όπως η κίνηση ή στάθμευση σε λεωφορειολωρίδες και η υπέρβαση ταχύτητας.
Με την υλοποίηση αυτών των μέτρων, η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα εποχή στην οδική ασφάλεια, όπου τεχνολογία και διαφάνεια θα ενισχύσουν την προστασία ζωών και την ασφάλεια στους δρόμους. Αυτή η προσπάθεια πλέον αφορά όχι μόνο τεχνικές λύσεις, αλλά και αλλαγή νοοτροπίας και ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην καλλιέργεια υπευθυνότητας. Ο θεμέλιος λίθος είναι η πεποίθηση ότι όλοι αξίζουν ασφαλείς δρόμους. Με τις καινοτόμες λύσεις, η Ελλάδα προχωρά προς αυτό το όραμα, προσδιορίζοντας τη συνεργασία κυβέρνησης και πολιτών ως τον κεντρικό παράγοντα. Ελπίδα είναι οι δρόμοι μας να γίνουν ασφαλέστεροι και η ζωή μας πιο πολύτιμη. Η ασφάλεια στους δρόμους είναι ευθύνη όλων και χρέος της Πολιτείας να υπηρετηθεί με όλα τα διαθέσιμα μέσα.