Η αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου
Οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου έχουν αρχίσει πάλι να αυξάνονται, καθώς η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν πλήττει πλέον κρίσιμες ενεργειακές υποδομές. Σημειώθηκε άνοδος 4,94% στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού τύπου Brent, φτάνοντας τα 77,90 δολάρια το βαρέλι, και 3,7% στο αμερικανικό αργό WTI, που ανήλθε στα 75,67 δολάρια.
Επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές
Το Σαββατοκύριακο, ισραηλινά μη επανδρωμένα αεροσκάφη επιτέθηκαν σε δύο εγκαταστάσεις επεξεργασίας φυσικού αερίου στο κοίτασμα South Pars στον Περσικό Κόλπο, σύμφωνα με ιρανικά κρατικά μέσα. Επιπλέον, υπήρξαν αναφορές για επίθεση σε μεγάλη αποθήκη πετρελαίου κοντά στην Τεχεράνη, ενώ ιρανικοί πύραυλοι προκάλεσαν ζημιές σε διυλιστήριο στη Χάιφα, σύμφωνα με την Jerusalem Post και τους Times of Israel. Η έκταση των ζημιών δεν είναι ακόμη σαφής, αλλά οι επιθέσεις σε ενεργειακές εγκαταστάσεις αυξάνουν την ανησυχία για διακοπή παραγωγής και εφοδιασμού στην περιοχή.
Η αγορά πετρελαίου αντιδρά
Η αγορά πετρελαίου είχε ήδη σημειώσει κέρδη την Παρασκευή, μετά τις ισραηλινές επιθέσεις σε ιρανικές στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις, με το WTI να κλείνει την εβδομάδα με άλμα 13%, τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία άνοδο από τον Μάρτιο του 2022, κατά την περίοδο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Η πιθανότητα κλεισίματος των Στενών του Ορμούζ από το Ιράν, όπου διέρχεται περίπου το 20% της παγκόσμιας θαλάσσιας μεταφοράς πετρελαίου, επανέρχεται στο προσκήνιο. Στρατηγός του Ιράν δήλωσε πως εξετάζεται το κλείσιμο του περάσματος, κάτι που, κατά την Goldman Sachs, θα μπορούσε να εκτοξεύσει τις τιμές πάνω από 100 δολάρια το βαρέλι, με την JPMorgan να προβλέπει μέχρι 130 δολάρια.
Αναλυτές αμφισβητούν την ικανότητα του Ιράν να επιβάλει αποκλεισμό. Η Χελίμα Κροφτ από την RBC Capital Markets ανέφερε ότι η παρουσία του Πέμπτου Αμερικανικού Στόλου δυσκολεύει έναν τέτοιο αποκλεισμό. «Ωστόσο, μπορούν να στοχεύσουν σε δεξαμενόπλοια ή να ναρκοθετήσουν τα στενά», τόνισε.
Καθώς η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν συνεχίζεται χωρίς ενδείξεις αποκλιμάκωσης, οι αγορές πετρελαίου παραμένουν σε επαγρύπνηση, με τους γεωπολιτικούς κινδύνους να εντείνουν τις ανησυχίες για σημαντικές αναταράξεις στις τιμές και την ενεργειακή ασφάλεια της Δύσης.
Προβλήματα για πολίτες και κυβερνήσεις
Η αναζωπύρωση των τιμών του πετρελαίου προσθέτει επιπλέον πίεση στους καταναλωτές. Οι τιμές της βενζίνης αναμένεται να αυξηθούν, όπως και τα κόστη μεταφοράς εμπορευμάτων, επηρεάζοντας άμεσα το κόστος ζωής. Μεταφορές αεροπορικές, οδικές και θαλάσσιες αναμένεται να γίνουν πιο ακριβές, επηρεάζοντας τις τιμές σε τρόφιμα, ρούχα και είδη πρώτης ανάγκης.
Αυτό προκαλεί νέο πονοκέφαλο σε κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες που προσπαθούν να ελέγξουν την ακρίβεια από την πανδημία και την ρωσική εισβολή. Ο πληθωρισμός, που είχε αρχίσει να υποχωρεί, ενδέχεται να επανέλθει σε ανοδική πορεία, ανατρέποντας σχέδια για μειώσεις επιτοκίων και εντείνοντας την πολιτική δυσαρέσκεια σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Για την Ευρωζώνη και τις ΗΠΑ, μια νέα ενεργειακή κρίση μπορεί να επιφέρει νέα επιβράδυνση της ανάπτυξης ή και επιστροφή στη στασιμότητα, τη στιγμή που οι καταναλωτές βλέπουν την αγοραστική τους δύναμη να μειώνεται συνεχώς.
