Δύο σημαντικά μυστήρια περιμένουν να επιλυθούν μετά το πλήρες μπλακ άουτ που συνέβη το μεσημέρι της Δευτέρας στην Ισπανία, την Πορτογαλία και μέρος της Νότιας Γαλλίας, κυρίως σε περιοχές που συνορεύουν με την Ισπανία, η οποία προχώρησε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης το βράδυ. Η διακοπή της ηλεκτροδότησης, η οποία αποκαθίσταται σταδιακά, δεν μπορεί προφανώς να αποδοθεί σε έναν μόνο λόγο, δεδομένου της έκτασης της καταστροφής, και αναδεικνύει την ευαλωτότητα των εθνικών δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας.
Στη Γαλλία, η ηλεκτροδότηση αποκαταστάθηκε γρήγορα, με τις αρχές να προσφέρουν βοήθεια στην γειτονική Ισπανία, όπου η επανασύνδεση του ρεύματος προχωρούσε αργά από το απόγευμα της Δευτέρας.
Έπειτα από το πρωτοφανές χάος που προκλήθηκε και στις δύο χώρες της Ιβηρικής Χερσονήσου, κυκλοφορούν σενάρια ότι η διακοπή του ρεύματος ίσως οφείλεται σε κυβερνοεπίθεση ή άλλη πράξη σαμποτάζ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικοινώνησε αμέσως με τις κυβερνήσεις της Μαδρίτης και της Λισαβόνας, υπογραμμίζοντας τα πρωτόκολλα επαναφοράς των συστημάτων και παρακολουθώντας στενά την κατάσταση.
Η πορτογαλική εταιρεία REN, διαχειριστής του ηλεκτρικού δικτύου της Πορτογαλίας, ανέφερε ότι η διακοπή της ηλεκτροδότησης οφείλεται σε βλάβη στο ισπανικό δίκτυο, σχετιζόμενη με ένα “σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο”.
Τα δύο μυστήρια
Ο πρώην διευθυντής της ΕΜΥ, Θοδωρής Κολυδάς, με ανάρτησή του στο Χ, προσπάθησε να εξηγήσει το φαινόμενο, σημειώνοντας ότι η επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση κάτω από τις γραμμές ηλεκτρικής ενέργειας (όπως αυτές των 400 kV) είναι αποτέλεσμα των ατμοσφαιρικών συνθηκών.
Ο Ισπανός Πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, ανέφερε σε διάγγελμα ότι δεν έχει προσδιοριστεί η αιτία του μπλακ άουτ και προέτρεψε τους πολίτες να είναι προσεκτικοί, να ακολουθούν τις οδηγίες των αρχών και να παρακολουθούν τις επίσημες ανακοινώσεις.
Το ένα μυστήριο αφορά την αιτία της διακοπής ρεύματος, ενώ το άλλο είναι το πότε θα αποκατασταθεί πλήρως η ηλεκτροδότηση.
#BREAKING #SPAIN #ESPANA #Apagón #Blackout
🔴 SPAIN : 📹 ABOUT MASSIVE BLACKOUT IN THE COUNTRY, PRIME MINISTER PEDRO SÁNCHEZ SAID :
“We still don’t have conclusive information about the reasons for this outage, so I ask the public to follow information from official channels.… pic.twitter.com/dhM5oCrsen
— LW World News 🌏 (@LoveWorld_Peopl) April 28, 2025
Η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης ξεκίνησε σταδιακά στη Χώρα των Βάσκων και περιοχές της Βαρκελώνης, καθώς μάρτυρες ανέφεραν περί αναγέννησης από το πρακτορείο Reuters, χωρίς όμως να είναι σαφές πότε θα ολοκληρωθεί η αποκατάσταση για το μπλακ άουτ που επηρεάζει ολόκληρη την Ιβηρική. Μέχρι τις 22:00 ώρα Ελλάδας, το 20% της Ισπανίας είχε αποκαταστήσει την ηλεκτροδότηση.
Τα νοσοκομεία στη Μαδρίτη και την Καταλονία ανέστειλαν τις προγραμματισμένες ιατρικές πράξεις, αλλά είναι σε θέση να φροντίζουν τους κρίσιμους ασθενείς χάρη στις γεννήτριές τους.
Πολλές εγκαταστάσεις διυλιστηρίων σταμάτησαν τη λειτουργία τους, και πολυκαταστήματα όπως τα Lidl και ΙΚΕΑ έκλεισαν στις δύο χώρες. Ωστόσο, το ΙΚΕΑ ανακοίνωσε ότι οι πελάτες μπορούσαν να παραμείνουν στο κεντρικό κατάστημα, καθώς δεν υπήρχαν μέσα μεταφοράς.
Τα τρένα ακινητοποιήθηκαν και τα φανάρια διέκοψαν τη λειτουργία τους στην Ισπανία. Αυτόματα, οι τρεις πυρηνικοί αντιδραστήρες σε δύο σταθμούς παραγωγής ενέργειας διακόπηκαν, όπως προβλέπεται σε τέτοιες περιπτώσεις, με την κυβέρνηση να διαβεβαιώνει για την ασφάλεια των αντιδραστήρων.
BREAKING 🚨: Spain, Portugal and a few other EU countries are in total blackout.
Train passengers in Spain got stuck in the middle of nowhere. This is insane.
(#Spain #poweroutage #blackout
pic.twitter.com/4ulStEARLt— Ismail Mir (@MirTraveldxb) April 28, 2025
«Δεν ξέρω τι να κάνω. Η κόρη μου στη Βαρκελώνη γεννάει και ανησυχώ μήπως χάσουμε το τρένο για εκεί», δήλωσε ο Άνχελες Αλβάρεθ, ένας επίδοξος ταξιδιώτης έξω από τον σιδηροδρομικό σταθμό Ατότσα στη Μαδρίτη.
Οι εικόνες από σουπερμάρκετ της Μαδρίτης δείχνουν μεγάλες ουρές και άδεια ράφια, καθώς οι πολίτες σπεύδουν για προμήθειες. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές έχουν κλείσει προσωρινά.
Η Τράπεζα της Ισπανίας ανακοίνωσε ότι τα ηλεκτρονικά τραπεζικά συστήματα λειτουργούν «ικανοποιητικά» λόγω εφεδρικών συστημάτων, αλλά κάποιοι κάτοικοι επισημαίνουν ότι οι οθόνες των ΑΤΜ έχουν κλείσει.
«Είμαι σε κέντρο δεδομένων και όλα έχουν σβήσει. Οι συναγερμοί ηχούν και περιμένουμε να μάθουμε τι έχει συμβεί», ανέφερε ο μηχανικός Χοσέ Μαρία Εσπέχο από την Βαρκελώνη.
Βίντεο που ανάρτησε ο δήμαρχος της Μαδρίτης, Χοσέ Λουίς Μαρτίνεθ-Αλμέιδα, προέτρεπε τους πολίτες να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους, τονίζοντας τη σημασία της ελεύθερης κυκλοφορίας οχημάτων έκτακτης ανάγκης.
Στην Πορτογαλία, η εταιρεία ύδρευσης EPAL προειδοποίησε για πιθανές διακοπές και στην υδροδότηση, ενώ οι καταναλωτές σχημάτιζαν ουρές σε καταστήματα αγοράς φακών, γεννητριών και μπαταριών. Ο πάροχος EDP διαμήνυσε στους πελάτες του ότι δεν γνωρίζει πότε θα αποκατασταθεί η κατάσταση, σημειώνοντας ότι μπορεί να χρειαστούν «πολλές ώρες» για την επαναφορά της κανονικότητας.
Ραδιοφωνικοί σταθμοί στην Ισπανία ανακοίνωσαν ότι το μετρό της Μαδρίτης εκκενώθηκε, ενώ διακόπηκαν και οι αγώνες τένις του Όπεν της Μαδρίτης.
Με τις πινακίδες κυκλοφορίας εκτός λειτουργίας, οι δρόμοι της πόλης ήταν γεμάτοι μποτιλιαρίσματα, με ανθρώπους σε φθορίζοντα γιλέκα να διευθύνουν την κυκλοφορία.
A massive #PowerOutage on 28 April plunged #Spain, #Portugal, & parts of southern #France into darkness. The #outage disrupted daily life for over 50M people, halting subways, flights, & severing phone lines & ATM services. #LisbonAirport #SpainBlackout #Madrid #SpainPortugal pic.twitter.com/9dOZW85umo
— Salar News (@EnglishSalar) April 28, 2025
Μαζικές διαδηλώσεις έλαβαν χώρα στους δρόμους της Μαδρίτης με ισχυρή αστυνομική παρουσία γύρω από κτίρια καθοριστικής σημασίας. Ένας από τους τέσσερις ουρανοξύστες που φιλοξενούν τη Βρετανική Πρεσβεία εκκενώθηκε.
Ο τοπικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί μετέφεραν ότι αρκετοί άνθρωποι εγκλωβίστηκαν σε ανελκυστήρες και σε μετρό, με τις υπηρεσίες διάσωσης να κάνουν 286 απεγκλωβισμούς στην περιοχή της Μαδρίτης.
Κάποιοι κάτοικοι, που συνέδεσαν τις συσκευές τους στο ιντερνέτ, ανάρτησαν βίντεο με τις περιπέτειές τους κατά τη διάρκεια του μπλακ άουτ, καταγράφοντας τις εμπειρίες τους στα μέσα μεταφοράς ή σε ανελκυστήρες.
Έως το 43% της ενέργειας της Ισπανίας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, όπως αιολική και ηλιακή ενέργεια, ενώ η πυρηνική ενέργεια καλύπτει το 20% των αναγκών της χώρας, με τα ορυκτά καύσιμα να συνεισφέρουν το 23%.
Το χάος στην Πορτογαλία
Η ιστοσελίδα της πορτογαλικής κυβέρνησης, portugal.gov.pt, τέθηκε εκτός λειτουργίας και παρέμεινε έτσι έως αργά το βράδυ της Δευτέρας, με μήνυμα σφάλματος. Έπεσε αμέσως μετά την ηλεκτρική διακοπή που προκλήθηκε.
Η πορτογαλική αστυνομία δήλωσε ότι οι φωτεινοί σηματοδότες έχουν σβήσει σε όλη τη χώρα. Το μετρό στη Λισαβόνα και το Πόρτο δεν λειτουργεί, ενώ τα δρομολόγια των τρένων σταμάτησαν.
Η TAP Air ανέφερε πως το αεροδρόμιο της Λισαβόνας λειτουργεί με εφεδρικές γεννήτριες, με την διαχειρίστρια εταιρεία 46 αεροδρομίων στην Ισπανία να ανακοινώνει καθυστερήσεις πτήσεων.
Δεδομένου ότι οι πολίτες σπεύδουν σε καταστήματα για προμήθειες τροφίμων, η κατάσταση ηλεκτροδότησης παραμένει αβέβαιη. Οι δρόμοι της Λισαβόνας χαρακτηρίζονται ήσυχοι σύμφωνα με τον δήμαρχο, ο οποίος εκτιμά ότι μπορεί να χρειαστούν κι άλλες ώρες για να αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση.
Ο επικεφαλής της REN δήλωσε ότι η ενέργεια αναμένεται να αποκατασταθεί “εντός πέντε με έξι ωρών”. Ο João Faria Conceição ανέφερε ότι το Πόρτο πιθανότατα θα επανασυνδεθεί νωρίτερα, ενώ η Λισαβόνα θα χρειαστεί περισσότερη ώρα.
Η ηλεκτροδότηση αποκαταστάθηκε τελικά το βράδυ σε 750.000 νοικοκυριά στην Πορτογαλία, σύμφωνα με ανακοίνωση του Εθνικού Δικτύου Ενέργειας (REN).
Άλλα μπλακάουτ
Τέτοια εκτενή μπλακ άουτ είναι σπάνια στην Ευρώπη. Το 2003, ένα πρόβλημα σε διασύνδεση μεταξύ Ιταλίας και Ελβετίας προκάλεσε 12ωρο μπλακ άουτ στην Ιταλία.
Το 2006, υπερφόρτωση δικτύου στη Γερμανία οδήγησε σε διακοπές σε Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία και άλλες χώρες.