Η Λιάνα Δενεζάκη, συγγραφέας και εικονογράφος με πάνω από 20 χρόνια πείρας στον τομέα της παιδικής λογοτεχνίας, συζητάει πώς μπορούμε να ενισχύσουμε τη δημιουργικότητα των παιδιών και στέλνει ένα ξεχωριστό μήνυμα σε όλες τις μητέρες που σήμερα γιορτάζουν.
Νάντια Ρηγάτου
Η Λιάνα Δενεζάκη έχει εικονογραφήσει πάνω από 300 παιδικά βιβλία, εκ των οποίων τα 36 είναι δικές της ιστορίες, καθώς επίσης έχει γράψει και ένα μυθιστόρημα για ενήλικες. Τα έργα της έχουν μεταφραστεί και εκδοθεί σε πολλές γλώσσες.
Ως ιδρύτρια του προγράμματος «Δημιουργοί στο Φι και Φι», προωθεί τη φαντασία και την αγάπη για τα βιβλία σε σχολεία και οργανισμούς τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Κάθε χρόνο επισκέπτεται σχολεία και οργανισμούς, όπου συναντά τα παιδιά για να δημιουργήσουν μαζί πολύχρωμους κόσμους.
Είναι η ιδανική σύμβουλος για κάθε μητέρα που επιθυμεί να δει το παιδί της να «ανθίζει».
Πώς ξεκίνησες να εικονογραφείς παιδικά βιβλία;
Δεν νομίζω ότι το επέλεξα εγώ… μάλλον εκείνο με επέλεξε! Από μικρή γεμίζα τα τετράδια με σχέδια και ιστορίες που ζωντάνευαν μπροστά μου. Αργότερα, μαζί με τις φίλες μου, αυτά τα παραμύθια τα μετατρέπαμε σε θεατρικές παραστάσεις, χορούς και τραγούδια. Αποφάσισα ότι το πιο σημαντικό για μένα είναι να δημιουργώ πολύχρωμους κόσμους για παιδιά, και αυτό δεν το αλλάζω με τίποτα!
Πόσος χρόνος χρειάζεται για να σχεδιάσεις έναν παιδικό ήρωα;
Είναι σαν τις φιλίες. Κάποιους ήρωες τους νιώθω ότι τους ξέρω από πάντα, ενώ με άλλους χρειάζομαι λίγο χρόνο για να τους «γνωρίσω». Μερικές φορές τους φαντάζομαι να μου μιλούν, να μοιράζονται τις περιπέτειές τους, άλλες φορές τους δίνω εγώ φωνή και κίνηση. Όσο περισσότερο τους μιλάω, τόσο πιο ξεκάθαρη γίνεται η εικόνα τους στο χαρτί.
Ποιον διάσημο παιδικό ήρωα θα ήθελες να έχεις δημιουργήσει;
Τον Σνούπι ή τη Μαφάλντα! Γιατί; Διότι στο απλό τους επίπεδο κρύβουν αλήθειες που μας κάνουν να γελάμε, να σκεφτόμαστε, να αγαπάμε και να ονειρευόμαστε.
Ποια είναι η πιο άβολη στιγμή που έχεις βιώσει με παιδιά;
Υπάρχουν φορές, κυρίως στις ανώτερες τάξεις του δημοτικού, όταν ο φόβος του λάθους οδηγεί κάποια παιδιά να λένε απογοητευμένα: «εγώ δεν έχω φαντασία». Τότε σταματάω και κάνω μια μεγάλη, αυθόρμητη μουτζούρα. Αναρωτιέμαι φωναχτά: «Έχω δύο επιλογές: ή να την πετάξω ή να την κοιτάξω προσεκτικά και να σκεφτώ πώς μπορώ να την αξιοποιήσω». Ακριβώς εκεί τα παιδιά συμμετέχουν, προτείνοντας ιδέες. Έτσι η μουτζούρα μου μεταμορφώνεται και αποτελεί σύμβολο της δημιουργικότητας. Στη φαντασία δεν υπάρχουν λάθη, μόνο ευκαιρίες!
Πώς είναι οι μητέρες σήμερα; Τι σου λένε;
Όλες οι μητέρες, σε όλες τις εποχές, μοιράζονται την ίδια αγάπη και ανησυχία για τα παιδιά τους. Συχνά ρωτούν τι είναι καλό να διαβάζουν και πώς να τα απομακρύνουν από τις οθόνες. Τους καταλαβαίνω απόλυτα, μιας και όλοι έχουμε «παγιδευτεί» στην τεχνολογία. Λέω συχνά: αφήστε τα κινητά και πείτε ιστορίες. Διηγήσεις από τα δικά σας παιδικά χρόνια, ιστορίες που αγαπήσατε… Δημιουργήστε τις δικές σας παραμύθια και αφιερώστε χρόνο στη φαντασία σας!
Οι στιγμές αυτές είναι πιο πολύτιμες από οποιοδήποτε βίντεο. Πρέπει περιοδικά να βάζουμε τα κινητά στο αθόρυβο και να τα ξεχνάμε σε κάποιο συρτάρι.
Ποια οφέλη αναγνωρίζεις στο διάβασμα παραμυθιών για τα παιδιά;
Τα βιβλία έχουν μεγάλη δύναμη. Εξάγουν ιστορίες που περιμένουν να τις βιώσεις. Ενισχύουν τη φαντασία, την κριτική σκέψη, προάγουν τη δημιουργικότητα και την ενσυναίσθηση. Είναι μια αίσθηση κοινότητας και χαράς! Κυρίως όμως, χτίζουν μια μοναδική σχέση γονιού-παιδιού.
Πιστεύεις ότι η εκτύπωση βιβλίων κινδυνεύει λόγω της ψηφιακής αφήγησης;
Τα ηχητικά βιβλία είναι υπέροχα―συχνά τα ακούω ενώ εικονογραφώ. Από την άλλη, το άγγιγμα της σελίδας, η μυρωδιά του βιβλίου και η αίσθηση του χαρτιού δημιουργούν μια ιδιαίτερη γοητεία. Το βιβλίο αλλάζει και εξελίσσεται, αλλά δεν νομίζω ότι κινδυνεύει, τουλάχιστον για την ώρα!
Με τι ασχολείσαι αυτή την περίοδο;
Γράφω, εικονογραφώ και σχεδιάζω δραστηριότητες για παιδιά, αναζητώντας τρόπους να τα εμπνεύσω να δημιουργήσουν τις δικές τους ιστορίες. Πιστεύω ακράδαντα ότι η φαντασία είναι μια δεξιότητα που μπορεί να καλλιεργηθεί. Θα έπρεπε να ενταχθεί στο σχολικό πρόγραμμα ως βασικό μάθημα, ισάξιο με τα μαθηματικά και τη γλώσσα. Η φαντασία μας προχωρά και μας βοηθά να βρίσκουμε λύσεις σε δύσκολες καταστάσεις.
