Η Βουλή ενέκρινε την Πέμπτη τη σύμβαση παραχώρησης για το έργο του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (Β.Ο.Α.Κ.), συγκεκριμένα για το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο, μήκους 157 χλμ.
Η σύμβαση περιλαμβάνει επίσης τμήμα «προαίρεσης», το τμήμα Κίσσαμος-Χανιά, μήκους περίπου 30 χλμ. Αυτή η προαίρεση θα ασκηθεί αμέσως μετά την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων.
Κατά την ομιλία του, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, ανέφερε ότι ο Β.Ο.Α.Κ. είναι ο κύριος οδικός αναπτυξιακός άξονας του νησιού, εξασφαλίζοντας την ασφάλεια μεταφορών και προωθώντας την οικονομική, τουριστική και κοινωνική ανάπτυξη της Κρήτης.
Ο κ. Δήμας σημείωσε ότι, κατά την έναρξη των πρόδρομων εργασιών της σύμβασης, το υπουργείο ζήτησε από τον παραχωρησιούχο τη δημιουργία μελετών για παρεμβάσεις οδικής ασφάλειας σε περιοχές με καταγεγραμμένα ατυχήματα, με στόχο να ξεκινήσουν κάποιες από αυτές το καλοκαίρι.
Ο υπουργός επεσήμανε ότι ο στρατηγικός στόχος της κυβέρνησης είναι ο Β.Ο.Α.Κ. να αποτελέσει έναν ενιαίο, σύγχρονο και ασφαλή οδικό άξονα που θα συνδέει την Κίσσαμο με τη Σητεία.
Σύμφωνα με τον κ. Δήμα, έχουν ήδη εκπονηθεί μελέτες για την επέκταση του Β.Ο.Α.Κ. ανατολικά, από τον Άγιο Νικόλαο έως την Παχιά Άμμο, και το υπουργείο θα χρηματοδοτήσει τις μελέτες από την Παχιά Άμμο μέχρι τη Σητεία.
Ο κ. Δήμας υπογράμμισε τη σημαντική συμβολή της κυβέρνησης, τονίζοντας ότι με επιμονή και διαρκείς διαπραγματεύσεις εξασφάλισε τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση του έργου προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος και της τοπικής κοινωνίας.
Διόδια
Σχετικά με τα διοδίων, ο κ. Δήμας δήλωσε ότι «δεν υπάρχει αυτοκινητόδρομος χωρίς διόδια. Η μη επιβολή διοδίων θα επιβάρυνε τους φορολογούμενους σε όλη τη χώρα για την κάλυψη του κόστους κατασκευής και λειτουργίας του έργου».
Κλείνοντας την ομιλία του, ανέφερε: «Με την έγκριση σήμερα, επιβεβαιώνουμε το αυτονόητο. Ένα έργο που καθυστέρησε, αλλά τώρα θεμελιώνεται σε στέρεες βάσεις, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και μακροπρόθεσμη προοπτική, υπό την καθοδήγηση του πρωθυπουργού. Όλες οι κυβερνήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη από το 2019 εργάστηκαν μεθοδικά για να φτάσουμε σήμερα στην κύρωση της σύμβασης του κεντρικού τμήματος του Β.Ο.Α.Κ. Εμείς είμαστε εδώ για το έργο, θα το υπερψηφίσουμε και έτσι θα γίνει πραγματικότητα. Άρα, κάποιοι ασχολούνται με μικροπολιτικές, ενώ εμείς προχωράμε με τα έργα».
Η σύμβαση παραχώρησης
Η χρηματοδότηση του έργου προέρχεται από τρεις πηγές:
- Κατ’ αρχάς, ο παραχωρησιούχος πρέπει να επενδύσει 219,3 εκατ. ευρώ. Αν ασκηθεί το δικαίωμα προαίρεσης, η επένδυση αυτή θα φτάσει τα 243,5 εκατ. ευρώ.
- Δεύτερον, η χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου ανέρχεται σε 693 εκατ. ευρώ, και αν ασκηθεί το δικαίωμα προαίρεσης, αυτή θα αυξηθεί κατά 99 εκατ. ευρώ.
- Τρίτον, τα δάνεια από εμπορικές τράπεζες προς τον παραχωρησιούχο ανέρχονται σε 971,8 εκατ. ευρώ, χωρίς το δικαίωμα προαίρεσης. Αν αυτό ενεργοποιηθεί, τα δάνεια θα ανέλθουν σε 1,079 δισ. ευρώ.
Η σύμβαση προβλέπει ανώτατο ύψος διοδίων 0,053 ευρώ ανά χλμ. προ ΦΠΑ για τα οχήματα κατηγορίας 2, με τις υπόλοιπες κατηγορίες να παραμένουν ίδιες με αυτές των άλλων αυτοκινητόδρομων.
Δεδομένου ότι τα έσοδα από τα διόδια δεν αρκούν για την κάλυψη του συνολικού κόστους, το Δημόσιο αποφάσισε να καταβάλλει σκιώδη διόδια στον παραχωρησιούχο, ποσοστό που αποτελεί στοιχείο του διαγωνισμού και ανέρχεται στο 64,62% του επιβαλλόμενου διοδίου τέλους.
Η σύμβαση προβλέπει επιπλέον ότι αν η απόδοση της επένδυσης ξεπεράσει το συμφωνημένο όριο, το ποσοστό των σκιωδών διοδίων θα μειώνεται κλιμακωτά και εν τέλει θα μηδενίζεται.
Η σύμβαση παραχώρησης του τμήματος Χανιά-Ηράκλειο υπογράφεται μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, της ανώνυμης εταιρείας «ΔΙΚΤΑΙΟΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ», και της ανώνυμης εταιρείας «ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ».
Η διάρκεια της σύμβασης είναι 35 έτη, εκ των οποίων τα 5 αφορούν την περίοδο εκπόνησης μελετών και κατασκευών.
Στο τέλος της περιόδου παραχώρησης, θεσπίζεται διαδικασία επιστροφής του έργου στο Δημόσιο, με διαδοχικές επιθεωρήσεις για την κατάσταση του έργου σύμφωνα με τις συμβατικές απαιτήσεις.
