Η εαρινή έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε σήμερα 4 Ιουνίου 2025, παρέχει στρατηγικές κατεύθυνσης για τα κράτη-μέλη της ΕΕ, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της ευημερίας και της ανθεκτικότητας.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, οι συστάσεις εστιάζουν στην αντιμετώπιση μακροοικονομικών ανισορροπιών, την υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRP), και στη διασφάλιση της δημοσιονομικής σταθερότητας, εντός του αναθεωρημένου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης και της Πυξίδας για την Ανταγωνιστικότητα, σύμφωνα με την ΕΡΤ.
Βασικές Συστάσεις για την Ελλάδα
Δημοσιονομική Πειθαρχία και Αμυντικές Δαπάνες:
Η Ελλάδα θεωρείται ότι συμμορφώνεται με το ανώτατο όριο αύξησης των καθαρών δαπανών (3,7% για το 2025), αξιολογώντας την ευελιξία της εθνικής ρήτρας διαφυγής, η οποία ενεργοποιήθηκε μετά από αίτημα της Ελλάδας και άλλων 15 κρατών-μελών για την αύξηση των αμυντικών δαπανών.
Η Κομισιόν προτρέπει την Ελλάδα να ενισχύσει τις αμυντικές της δαπάνες, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 6ης Μαρτίου 2025, χρησιμοποιώντας την εθνική ρήτρα διαφυγής για να υπερβεί τις συνιστώμενες αυξήσεις στις δαπάνες για αμυντικούς σκοπούς.
Επίσης, η Επιτροπή καλεί την Ελλάδα να συνεχίσει τη μείωση του δημόσιου χρέους (από 153,6% του ΑΕΠ το 2024 σε 146,6% το 2025, σύμφωνα με τις προβλέψεις) και να ενισχύσει τη φορολογική συμμόρφωση μέσω ψηφιοποίησης και κεντρικών ελέγχων.
Επιτάχυνση στη Υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας:
Η Επιτροπή υπογραμμίζει την ανάγκη επιτάχυνσης της εφαρμογής του RRP, συμπεριλαμβανομένου του κεφαλαίου REPowerEU, δεδομένης της λήξης των παροχών του Ταμείου Ανάκαμψης το 2026.
Πρόσθετα, η Ελλάδα καλείται να προχωρήσει γρηγορότερα στα προγράμματα πολιτικής συνοχής (ΕΤΠΑ, JTF, ESF+, CF), αξιοποιώντας την ενδιάμεση αξιολόγηση προκειμένου να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική ανθεκτικότητα.
Αντιμετώπιση Μακροοικονομικών Ανισορροπιών:
Η Ελλάδα διατηρεί ανισορροπίες, όπως υψηλό δημόσιο και εξωτερικό χρέος, μη εξυπηρετούμενα δάνεια και υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Παρά τη μείωση του χρέους και τη βελτίωση της αγοράς εργασίας, η Επιτροπή συστήνει περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της παραγωγικότητας, τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσω ταχύτερων δικαστικών διαδικασιών και τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης.
Ανταγωνιστικότητα και Δομικές Μεταρρυθμίσεις:
Σύμφωνα με την Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, η Ελλάδα καλείται να μειώσει το διοικητικό βάρος και να απλοποιήσει τις διαδικασίες αδειοδότησης και παραχωρήσεων.
Επιπλέον, πρέπει να άρει εμπόδια εισόδου σε επαγγελματικές υπηρεσίες και αγορές προϊόντων, να βελτιώσει τη διακυβέρνηση έρευνας και καινοτομίας, και να επιταχύνει τις διαδικασίες στη δικαιοσύνη, ιδίως για δημόσιες συμβάσεις.
Ενεργειακή Μετάβαση και Κλιματική Ανθεκτικότητα:
Η Ελλάδα καλείται να μειώσει την εξάρτησή της από ορυκτά καύσιμα, να καταργήσει σταδιακά τις επιδοτήσεις τους και να ενισχύσει την ηλεκτροκίνηση και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον, προτείνεται η εκπόνηση σχεδίου για την κλιματική θωράκιση υποδομών και η βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων.
Η Κομισιόν επισημαίνει την ευαλωτότητα της Ελλάδας σε ακραία καιρικά φαινόμενα (ξηρασίες, πλημμύρες, πυρκαγιές), με υψηλό κόστος αποκατάστασης υποδομών και χαμηλή ασφαλιστική κάλυψη για φυσικές καταστροφές.
Παράλληλα, διαπιστώνει ότι η γεωργία καταναλώνει το μεγαλύτερο μέρος των υδάτινων πόρων, ενώ οι μικροί δήμοι στερούνται πόρων και ικανοτήτων για βιώσιμη διαχείριση του νερού.
Κοινωνική Συνοχή και Εκπαίδευση:
Η Επιτροπή αναγνωρίζει προκλήσεις στην κοινωνική σύγκλιση, με χαμηλή συμμετοχή γυναικών και ευάλωτων ομάδων στην αγορά εργασίας, υψηλά ποσοστά φτώχειας και περιορισμένη πρόσβαση σε προσχολική εκπαίδευση. Συνιστά την ενίσχυση ευέλικτων εργασιακών ρυθμίσεων, την επέκταση της προσχολικής και μακροχρόνιας φροντίδας, τη βελτίωση της εκπαίδευσης μέσω επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών, και την ενίσχυση του συστήματος κοινωνικής προστασίας.