Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επανέφερε σε αμφιβολία την Πέμπτη (6/3) τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στο NATO, αλλά και την αλληλεγγύη των χωρών της συμμαχίας, προκαλώντας την αντίδραση του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ζήτησε «σεβασμό».
«Αν δεν πληρώνουν, δεν θα τους υπερασπιστώ»
«Είναι λογικό. Αν δεν πληρώνουν, δεν θα τους υπερασπιστώ», δήλωσε ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος, μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο. Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που εκφράζει ανάλογες απόψεις, αναγνωρίζοντας μάλιστα ότι έχει δέχθεί σφοδρή κριτική στο παρελθόν για παρόμοιες δηλώσεις.
Ωστόσο, παρά την επιβεβαίωση ότι οι εταίροι στο NATO είναι «φίλοι», δήλωσε ότι «πρέπει να συμβάλλουν περισσότερο» στις στρατιωτικές τους δαπάνες.
Ο Τραμπ εξέφρασε επίσης αμφιβολίες σχετικά με το αν οι σύμμαχοι των ΗΠΑ θα προσέτρεχαν σε βοήθεια σε περίπτωση ανάγκης. «Το μεγαλύτερο πρόβλημά μου με το NATO (…) είναι ότι αν οι ΗΠΑ αντιμετώπιζαν πρόβλημα και καλούσαν τη Γαλλία ή άλλες χώρες, δεν θα τις κατονομάσω, και έλεγαν ‘έχουμε πρόβλημα, Γαλλία’ — νομίζετε ότι θα ερχόταν να μας προστατεύσουν; Δεν είμαι σίγουρος…»
Μακρόν: «Είμαστε πιστοί σύμμαχοι»
«Είμαστε πιστοί σύμμαχοι», αντέτεινε ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, στις Βρυξέλλες, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου μετά την έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
Ο Γάλλος πρόεδρος υπογράμμισε ότι η Γαλλία προσεγγίζει τις ΗΠΑ και τους ηγέτες με «σεβασμό και φιλία», και πως η χώρα του έχει «δικαίωμα να ζητά το ίδιο» από την Αμερική.
Αναφέρθηκε στη συμβολή του μαρκησίου ντε Λαφαγιέτ στην ανεξαρτησία των ΗΠΑ. «Ήμασταν πάντα εκεί ο ένας για τον άλλον», δήλωσε ο Μακρόν, κάνοντας και αναφορά στην αμερικανική απόβαση στη Νορμανδία το 1944.
Οι ευρωπαϊκές χώρες, για πολλές δεκαετίες μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εξαρτώνταν από την αμερικανική ασφάλεια, η οποία ήταν εγγυημένη μέσω του ΝΑΤΟ, με αποτέλεσμα να μειώσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες.
Κριτική από τον Τραμπ
Οι ΗΠΑ, δαπανώντας σχεδόν το 3,3% του ΑΕΠ τους για την άμυνα το 2024, έχουν επικρίνει διαρκώς το χαμηλό επίπεδο των στρατιωτικών δαπανών στην Ευρώπη. Τον Ιανουάριο, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι πιστεύει πως τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ θα έπρεπε να δαπανούν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνά τους.
Την Πέμπτη, έκανε επίσης κριτική στην αμυντική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ιαπωνίας, λέγοντας: «Έχουμε μια ενδιαφέρουσα συμφωνία με την Ιαπωνία, είμαστε υποχρεωμένοι να την προστατεύουμε, αλλά εκείνη δεν έχει υποχρέωση να μας προστατεύσει». «Ποιος κάνει αυτές τις συμφωνίες;» αναρωτήθηκε ρητορικά.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ βρισκόταν υπό αμερικανική στρατιωτική κατοχή, η Ιαπωνία υιοθέτησε ένα Σύνταγμα που περιλάμβανε άρθρο για την αποκήρυξη του πολέμου. Ωστόσο, οι τελευταίες δεκαετίες, η χώρα έχει σταδιακά απομακρυνθεί από την αυστηρά ειρηνιστική πολιτική της, με τις στρατιωτικές της δαπάνες να αυξάνονται και με το Τόκιο να επιδιώκει την απόκτηση ικανοτήτων «αντεπίθεσης».