Ένα smartphone που μεταφέρθηκε παράνομα από τη Βόρεια Κορέα αποκάλυψε μια ανησυχητική -για τους χρήστες- σύγκλιση τεχνολογίας και κυβερνητικού ελέγχου, μέσω ενός συστήματος παρακολούθησης που θυμίζει το μυθιστόρημα «1984» του Τζόρτζ Όργουελ.
Όπως καταγράφηκε σε έρευνα του BBC, η συσκευή, αν και εξωτερικά μοιάζει με άλλα smartphones, περιέχει μηχανισμούς που τροποποιούν λέξεις και εντοπίζουν «ύποπτη» γλώσσα.
Για παράδειγμα, η φράση «Νότια Κορέα» αυτόματα μετατρέπεται σε «μαριονέτα-κράτος», ενώ η λέξη αργκό «oppa» αντικαθίσταται με το «σύντροφος». Σε αυτή την τελευταία περίπτωση, εμφανίζεται προειδοποίηση ότι η λέξη «oppa» επιτρέπεται μόνο για τα μεγαλύτερα αδέρφια.
Επιπλέον, το smartphone καταγράφει στιγμιότυπα οθόνης (screenshots) κάθε πέντε λεπτά, τα οποία αποθηκεύονται σε κρυφό φάκελο μη προσβάσιμο από τον χρήστη, αλλά πιθανόν προσβάσιμο από τις βορειοκορεατικές Αρχές.
Ο έλεγχος της πληροφόρησης
Ο Martyn Williams από το Stimson Center στην Ουάσινγκτον εξηγεί στο BBC ότι «τα smartphones έχουν γίνει ουσιώδη για την προπαγάνδα του καθεστώτος στη Βόρεια Κορέα». Προειδοποιεί ότι η χώρα «κερδίζει έδαφος» στον πόλεμο πληροφοριών.
Η συσκευή στάλθηκε παράνομα εκτός της χώρας στα τέλη του 2023 από το Μέσο Ενημέρωσης Daily NK, που έχει την έδρα του στη Σεούλ, αποκαλύπτοντας μια επιπλέον πτυχή της σφοδρής τεχνολογικής καταστολής του καθεστώτος του Κιμ Γιονγκ Ουν.
Από το 2023, η χρήση νοτιοκορεατικών εκφράσεων και λέξεων έχει καταστεί επίσημο έγκλημα, ενώ ομάδες επιτήρησης περιπολούν τους δρόμους παρακολουθώντας τη συμπεριφορά των νέων.

Συγκλονιστικές μαρτυρίες καταπάτησης δικαιωμάτων
Η 24χρονη Kang Gyuri, αποστάτρια που διέφυγε το 2023 και ζει τώρα στη Νότια Κορέα, δήλωσε στο BBC: «Με σταματούσαν γιατί έκανα τα μαλλιά μου και ντύνομαι όπως οι Νοτιοκορεάτισσες».
Εξήγησε ότι ομάδες καταστολής «κατέσχεσαν το κινητό μου και διάβασαν τα μηνύματά μου για να ελέγξουν αν χρησιμοποίησα απαγορευμένες λέξεις».
Η αυστηροποίηση των ελέγχων φαίνεται πως είναι απάντηση στις προσπάθειες της Νότιας Κορέας να μεταφέρει μηνύματα πέρα από τα σύνορα, ενημερώνοντας τους βορειοκορεάτες πολίτες για τις διαφορές με τον υπόλοιπο κόσμο.

Λαθραία USB κρυμμένα σε κιβώτια με φρούτα
Παρά την πλήρη απαγόρευση ξένων μέσων επικοινωνίας, μερικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί καταφέρνουν να μεταδίδουν πληροφορίες τη νύχτα μέσω μεσαίων και βραχέων κυμάτων.
Επιπλέον, χιλιάδες USB και micro-SD κάρτες με κορεατικά δράματα και K-pop τραγούδια περνούν λαθραία τα σύνορα κάθε μήνα, συχνά κρυμμένα σε κιβώτια φρούτων.
Η χρηματοδότηση αυτών των προσπαθειών προέρχεται κυρίως από την αμερικανική κυβέρνηση, αλλά κάποιοι προειδοποιούν ότι οι περικοπές βοήθειας επί προεδρίας Τραμπ μπορεί να δώσουν πλεονέκτημα στον Κιμ.
«Ο έλεγχος αυτός είναι αναγκαίος γιατί μεγάλο μέρος του μύθου γύρω από τον Κιμ είναι φτιαχτό. Πολλά όσα λέγονται στον κόσμο τους είναι ψέματα», σημειώνει ο Martyn Williams.
Για την Kang, η πρώτη της επαφή με τον έξω κόσμο ήρθε μέσω παράνομων ραδιοφωνικών εκπομπών και τηλεοπτικών δραμάτων, που την παρακίνησαν να αποδράσει από αυτό που αποκαλεί «κομμουνιστική δυστοπία».
«Ένιωθα ότι πνιγόμουν και ξαφνικά ένιωσα την ανάγκη να φύγω», είπε.
«Νόμιζα ότι ήταν φυσιολογικό το κράτος να μας περιορίζει τόσο. Πίστευα ότι έτσι ήταν και σε άλλες χώρες. Όμως, καθώς συνειδητοποίησα, μόνο στη Βόρεια Κορέα συνέβαινε αυτό».