Παρά τους φόβους για μαζική απώλεια θέσεων εργασίας από την τεχνητή νοημοσύνη (AI), πρόσφατη ανάλυση της Barclays δείχνει ότι οι βιομηχανίες που βρίσκονται σε κίνδυνο από τον αυτοματισμό δεν έχουν, για την ώρα, προχωρήσει σε ανταλλαγή ανθρώπων με μηχανές.
Ωστόσο, οι εξελίξεις είναι γρήγορες και τα σημάδια αλλαγών στην αγορά εργασίας είναι ήδη ορατά.
Μόνο το 10% των καθηκόντων είναι «ιδανικά» για την AI
Η μελέτη της Barclays, με επικεφαλής τον αναλυτή Mark Cus Babic, ανέλυσε δεδομένα από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Το κύριο εύρημα: λιγότερο από το 10% των καθηκόντων θεωρούνται ταυτόχρονα «καρδιά» της επαγγελματικής δραστηριότητας και μπορούν να εκτελούνται καλύτερα από την AI.
Για παράδειγμα, οι μεταφραστές ξένων γλωσσών εμφανίζουν ψηλή έκθεση στην AI, αλλά απαιτούν επίσης ακρίβεια και ανθρώπινη επαφή. Αντίθετα, επαγγέλματα όπως δακτυλογράφοι, διορθωτές και εισπράκτορες είναι πιο ευάλωτα.
Μισθοί και ανησυχίες
Η Barclays καταγράφει ότι η έκθεση στην AI δεν οδηγεί σε απώλειες θέσεων εργασίας — συχνά συνοδεύεται από αύξηση της απασχόλησης. Ωστόσο, η συσχέτιση με την αύξηση των μισθών είναι αρνητική. Για κάθε μονάδα αύξησης της έκθεσης στην AI, η ετήσια αύξηση των μισθών μειώνεται κατά έως και 0,74 ποσοστιαίες μονάδες.
Παράλληλα, μελέτες από τη McKinsey και το WEF κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την απασχόληση, εστιάζοντας σε χαμηλότερες θέσεις. Οι θέσεις εισαγωγικού επιπέδου είναι αυτές που δέχονται την μεγαλύτερη πίεση.
Σύμφωνα με τη McKinsey, έως το 2030, το 30% των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ θα μπορούσε να αυτοματοποιηθεί πλήρως. Αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, αν αναλογιστεί κανείς ότι κορυφαίες εταιρείες όπως η Microsoft, η Google και η Meta παράγουν πλέον το 25-30% του κώδικά τους μέσω AI. Όπως δήλωσε πρόσφατα ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ: «Σύντομα, η μισή ανάπτυξη λογισμικού θα γίνεται από την AI».
Νέες προσλήψεις με αποδείξεις
Ορισμένες εταιρείες, όπως η Shopify, απαιτούν από τους υπαλλήλους να αποδείξουν ότι η AI δεν μπορεί να εκτελέσει τις εργασίες τους, προτού εγκριθεί μια νέα θέση. Η Gen Z στις ΗΠΑ δηλώνει κατά 49% ότι η AI έχει μειώσει την αξία των πανεπιστημιακών τους σπουδών.
Η τεχνητή νοημοσύνη δεν λειτουργεί μόνο ως απειλή. Σύμφωνα με το WEF, η παραγωγική AI μπορεί να διευρύνει την πρόσβαση στη γνώση και να επαναφέρει την αξία της μαθητείας. Αντί να αντικαταστήσει εντελώς θέσεις εισαγωγικού επιπέδου, μπορεί να προσφέρει ευκαιρίες μάθησης και καθοδήγησης.
Η τελική έκβαση θα εξαρτηθεί από τις επενδύσεις των κοινωνιών στην εκπαίδευση, την ανακατάρτιση και ένα νέο μοντέλο ηγεσίας.
