Τα τελευταία δύο χρόνια, όποιος ανέβαινε στις ανατολικές πλαγιές του Υμηττού στην Αττική, συναντούσε εικόνες που θύμιζαν την άγρια Δύση. Κοπάδια από αδέσποτα άλογα περιφέρονταν ελεύθερα σε εκτάσεις που δεν είχαν περιφραχτεί, τα περισσότερα από τα οποία ήταν ταλαιπωρημένα και κακοποιημένα. Ο αριθμός τους ξεπερνούσε τα εκατό. Αλλά πώς προήλθε αυτό το κοπάδι και πώς έφτασε σε αυτόν τον αριθμό;
Όλα άρχισαν από έναν άνθρωπο στην περιοχή Ραψανά, ο οποίος πλέον δεν ζει. Για πολλά χρόνια είχε στην κατοχή του μερικά ολιγάριθμα κοπάδια αλόγων, που παρέμειναν ανεπιτήρητα και άρχισαν να αναπαράγονται συνεχώς. Σήμερα, αυτά τα άλογα βρίσκονται ασφαλή χάρη στην παρέμβαση μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης, της Help Horses, η οποία τα μετέφερε σε δίκτυο προστασίας στο Κορωπί και στα παλιά ορνιθοτροφεία πάνω από τη λεωφόρο Βάρης-Κορωπίου.
Το πρακτορείο ΑΠΕ-ΜΠΕ κατέγραψε την κατάσταση των αδέσποτων αλόγων, καθώς και τις μαρτυρίες για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η οργάνωση λόγω του υψηλού κόστους φροντίδας ενός τόσο μεγάλου αριθμού ιπποειδών. Το σενάριο και η σκηνοθεσία ανήκουν στον δημοσιογράφο Γιώργο Κουβαρά.
Η ανάπτυξη του κοπαδιού
«Κατά τις μαρτυρίες των κατοίκων, όλα ξεκίνησαν γύρω στο 2006, όταν εγκαταστάθηκε στην περιοχή ένας άνθρωπος που σήμερα δεν ζει. Τα άλογα αυξάνονταν συνεχώς ενώ κανείς δεν έβαζε όρια στον άνθρωπο αυτό, ο οποίος προφανώς είχε κάποιο πρόβλημα ή διαταραχή» υπογραμμίζει η Μαρία Μαρόλια, ιδρύτρια της Help Horses.
«Όταν δεν μπορείς να φροντίσεις τόσα ζώα και δεν μπορείς να τους παρέχεις κατάλληλο χώρο για την ευζωία τους, γινόμαστε μάρτυρες μιας παράλογης κατάστασης. Δεν είναι δυνατόν να θέλουμε όλοι να έχουμε 100 ά horse παρά να μην μπορούμε να τα συντηρήσουμε».
Έλλειψη βοήθειας
Επισκεπτόμαστε το κέντρο περίθαλψης της Help Horses, το οποίο στηρίζεται αποκλειστικά σε εθελοντές. Έχοντας σώσει από κακοποίηση δεκάδες άλογα, έχουν μισθώσει έναν χώρο όπου παρέχουν περίθαλψη σε πολλά ιπποειδή. Η κυρία Μαρόλια αφηγείται στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις δυσκολίες που συνάντησε στην προσπάθειά της να σώσει τα άλογα.
«Στην αρχή, όταν ταΐζαμε τα ζώα και φέρναμε νερό, όλα πήγαιναν καλά, μέχρι τη στιγμή που ο άνθρωπος αυτός κατάλαβε ότι θα ξεκινήσουμε τις στειρώσεις και ότι έπρεπε τα ζώα να βγουν από εκεί και να βρουν υιοθεσίες ή τουλάχιστον μια καταλληλότερη κατάσταση».
Σήμερα, σε αυτό το χώρο βρίσκουν φροντίδα δεκάδες άλογα που αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες, καθώς δεν υπάρχει καμία βοήθεια από την πολιτεία και το κόστος είναι πολύ βαρύ. Ο Γιώργος Σταμάκος, εργαζόμενος στην Help Horses, περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις οδυνηρές καταστάσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν. «Όταν περιμένει φορτηγό με τροφές και δεν έχουμε χρήματα να το πληρώσουμε ή όταν βλέπουμε τις ποσότητες τροφών να εξαντλούνται και φτάσουμε στην τελευταία σειρά, τότε αρχίζουμε να μαζεύουμε το χύμα σανό με τα χέρια για να μπορέσουμε να το μοιράσουμε στα ζώα, ώστε να μην αρχίσουν να μαλώνουν».
«Αναρωτιέμαι πώς θα τα καταφέρουμε, τονίζει από την πλευρά της η Μαρία Μαρόλια, όταν αυτή τη στιγμή φιλοξενούμε σχεδόν 50 άλογα και το κόστος για τη διατροφή τους ανέρχεται περίπου σε 7.000 ευρώ το μήνα».
Στα παλιά ορνιθοτροφεία
Είναι δέκα η ώρα το πρωί και παρά την απειλή βροχής, ακολουθούμε τους εθελοντές της Help Horses στα παλιά ορνιθοτροφεία πάνω από τη λεωφόρο Βάρης-Κορωπίου. Οι εθελοντές έρχονται καθημερινά, ανεξαρτήτως καιρού, για να ταΐσουν τα άλογα που έχουν διασωθεί. Αυτή τη στιγμή, ο κύριος στόχος είναι να σταματήσει η αναπαραγωγή των αλόγων.
«Έχουμε σταματήσει την αναπαραγωγή στα ορνιθοτροφεία και στο κτήμα. Δυστυχώς, δεν έχουμε καταφέρει να το πετύχουμε πλήρως, διότι μας λείπει η βοήθεια. Οι πόροι για κατασκευές και άλλες ανάγκες είναι περιορισμένοι» αναφέρει η Μαρία Μαρόλια στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Κίνδυνοι στο δρόμο
Κατευθυνόμαστε στο σημείο όπου ζούσε το αδέσποτο κοπάδι, καταγράφοντας περίπου 26 άλογα, ανάμεσα τους δύο επιβήτορες. Αυτή τη στιγμή δεν είναι γόνιμοι, αλλά σε λίγο μπορεί να πολλαπλασιαστούν. «Ένας αρσενικός επιβήτορας μπορεί να ζευγαρώσει με τουλάχιστον 40 φοράδες», σημειώνει η Μαρία Μαρόλια. «Αυτό σημαίνει ότι και τα 26 θηλυκά ζώα μπορούν να μείνουν έγκυα».
Ακριβώς απέναντι, σε μια βίλα, παρατηρούμε άλλα τέσσερα άλογα. Φαίνεται ότι η ιδιοκτήτρια τα μετέφερε σπίτι της. Σε άλλες περιπτώσεις έχουν παρατηρηθεί ακόμη περισσότερα άλογα στο ίδιο σημείο. Μια εικόνα άκρως χαρακτηριστική για τη χώρα μας. Δίπλα σε μεγάλα εκπαιδευτήρια στην περιοχή, βλέπουμε μια πινακίδα που προειδοποιεί τους οδηγούς για την παρουσία αδέσποτων αλόγων.
«Αυτή η πινακίδα είναι η μοναδική προφύλαξη έναντι στα αδέσποτα άλογα, που μπαίνουν στον δρόμο ξαφνικά» λέει ο Γιώργος Σταμάκος. «Αν όμως είσαι με μηχανή και πηγαίνεις βράδυ, και πετάγονται πέντε άλογα στο δρόμο, καταλαβαίνετε τι κινδύνους ελλοχεύουν».
Οι εθελοντές
Στην Help Horses υπάρχουν περίπου 230 εγγεγραμμένοι εθελοντές, εκ των οποίων επταπατέρως συμμετέχουν περίπου 40 κάθε εβδομάδα. «Εγώ έρχομαι δύο φορές τη βδομάδα» λέει ένας από τους εθελοντές. «Παλαιότερα ερχόμουν πιο συχνά, αλλά είναι αρκετά κουραστικό. Έχουμε οργανώσει ομάδες για να καλύψουμε τις βάρδιες και ο καθένας προσπαθεί να συμμετέχει τακτικά».
Μετά από παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη και εξώδικα, η υπόθεση των αδέσποτων αλόγων του Υμηττού έχει αναλάβει πλέον ο Εισαγγελέας Προστασίας Ζώων και βρίσκεται σε νομική διαδικασία. Τις τελευταίες ημέρες, η Help Horses κατάφερε να μεταφέρει και τα 26 αδέσποτα άλογα σε ειδικό χώρο στα παλιά ορνιθοτροφεία. Ωστόσο, ως πότε θα μπορέσουν να βασίζονται αποκλειστικά στους εθελοντές;