Μια νέα επιστημονική ανακάλυψη φέρνει στο φως έναν απρόσμενο παράγοντα κινδύνου για πρώιμο εγκεφαλικό επεισόδιο: την ομάδα αίματος. Ερευνητές διαπίστωσαν ότι ορισμένες ομάδες αίματος σχετίζονται με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης εγκεφαλικού πριν από την ηλικία των 60 ετών.
Η ομάδα αίματος που συνδέεται με τον αυξημένο κίνδυνο πρώιμου εγκεφαλικού
Μια έρευνα έδειξε ότι άτομα με ομάδες αίματος τύπου Α [Α(+) Rhesus θετικό ή Α(-) Rhesus αρνητικό] έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο πριν από τα 60 τους χρόνια σε σύγκριση με άλλες ομάδες αίματος.
Οι ομάδες αίματος αναφέρονται στη ποικιλία χημικών στοιχείων που υπάρχουν στην επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ανάμεσα στις πιο γνωστές είναι οι Α και Β, οι οποίες μπορούν να συνδυαστούν ως ΑΒ ή να υπάρχουν ξεχωριστά ως Α ή Β, ή να μην υπάρχουν καθόλου, όπως στην ομάδα Ο. Υπάρχουν επίσης λεπτές παραλλαγές εντός αυτών των κύριων ομάδων λόγω γονιδιακών μεταλλάξεων.
Μια μελέτη του 2022 αποκάλυψε μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ του γονιδίου της υποομάδας Α1 και του κινδύνου πρώιμου εγκεφαλικού. Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από 48 γενετικές μελέτες που περιλάμβαναν περίπου 17.000 άτομα που είχαν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο και σχεδόν 600.000 που δεν είχαν, όλοι ηλικίας μεταξύ 18 και 59 ετών.
Η γονιδιωματική έρευνα εντόπισε δύο περιοχές που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο πρώιμου εγκεφαλικού. Η μία ήταν κοντά στα γονίδια που καθορίζουν την ομάδα αίματος. Μια περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι άτομα με παραλλαγή της ομάδας Α είχαν 16% υψηλότερη πιθανότητα εγκεφαλικού πριν από τα 60, σε σχέση με άλλες ομάδες αίματος. Αντίθετα, αυτοί με γονίδιο της ομάδας Ο1 είχαν 12% χαμηλότερο κίνδυνο.
Οι ερευνητές, ωστόσο, τόνισαν ότι ο επιπλέον κίνδυνος για την ομάδα Α είναι μικρός και δεν απαιτεί ειδική παρακολούθηση. «Δε γνωρίζουμε ακόμα γιατί η ομάδα αίματος Α μπορεί να σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας, νευρολόγος Steven Kittner από το Πανεπιστήμιο του Maryland. «Πιθανόν να σχετίζεται με παράγοντες πήξης του αίματος και κυτταρικούς μηχανισμούς που συμβάλλουν στο σχηματισμό θρόμβων».
Στατιστικά στοιχεία και παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό
Αν και τα ευρήματα είναι ανησυχητικά, πρέπει να εξετάζονται στο κατάλληλο πλαίσιο. Στις ΗΠΑ, περίπου 800.000 άνθρωποι υποφέρουν από εγκεφαλικό κάθε χρόνο, κυρίως άτομα άνω των 65, με τον κίνδυνο να διπλασιάζεται μετά τα 55.
Η έρευνα περιλάμβανε συμμετέχοντες από Βόρεια Αμερική, Ευρώπη, Ιαπωνία, Πακιστάν και Αυστραλία, με το 35% να προέρχεται από μη ευρωπαϊκές καταγωγές. Μελλοντικές μελέτες με πιο ποικιλόμορφα δείγματα θα μπορούσαν να διευκρινίσουν τη σημασία των αποτελεσμάτων.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα και να κατανοήσουν καλύτερα τους ακριβείς μηχανισμούς. «Χρειαζόμαστε περισσότερες μελέτες παρακολούθησης για να εξερευνήσουμε τους μηχανισμούς του αυξημένου κινδύνου για εγκεφαλικό», δήλωσε ο Kittner.
Επιπλέον, η μελέτη διαπίστωσε ότι ο αυξημένος κίνδυνος για άτομα με ομάδα αίματος Α δεν ήταν σημαντικός για όσους υπέστησαν εγκεφαλικό μετά τα 60. Αυτό υποδηλώνει ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια σε νεότερες ηλικίες μπορεί να έχουν διαφορετικές αιτίες, λιγότερο σχετικές με την αθηροσκλήρωση και περισσότερο με παράγοντες που επηρεάζουν το σχηματισμό θρόμβων.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι τα άτομα με ομάδα αίματος Β έχουν περίπου 11% υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Προγενέστερες έρευνες δείχνουν ότι το «ABO locus» σχετίζεται με την ασβεστοποίηση των στεφανιαίων αρτηριών, που περιορίζει τη ροή του αίματος και μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα.
Η γονιδιακή ακολουθία για τις ομάδες Α και Β έχει επίσης συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης.
