Ο 12ήμερος πόλεμος ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον της Κίνας για τον αγωγό φυσικού αερίου Power of Siberia 2, που θα συνδέει τη Ρωσία με την Κίνα μέσω Μογγολίας, σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal.
Αυτό το έργο είχε παραμείνει στάσιμο για χρόνια, εξαιτίας διαφωνιών σχετικά με τις τιμές, τη δομή ιδιοκτησίας αλλά και τις ανησυχίες του Πεκίνου σχετικά με την υπερβολική ενεργειακή εξάρτηση από τη Μόσχα. Ωστόσο, πηγές κοντά στους κινεζικούς σχεδιασμούς ανέφεραν στην αμερικανική εφημερίδα ότι η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή έχει επαναφέρει στη συζήτηση τις γεωπολιτικές ευαισθησίες της Κίνας, στρέφοντας τη χώρα προς πιο «ασφαλείς» χερσαίους εφοδιαστικούς διαδρόμους.
Η εύθραυστη εκεχειρία
Σύμφωνα με στοιχεία της Rystad Energy, περίπου το 30% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Κίνας προέρχεται από LNG του Κατάρ και των ΗΑΕ μέσω των Στενών του Ορμούζ – μια κρίσιμη θαλάσσια οδός που η Τεχεράνη έχει απειλήσει να αποκλείσει. Επιπλέον, πάνω από το 90% των ιρανικών πετρελαϊκών εξαγωγών καταλήγει στην Κίνα, παρά τις αμερικανικές κυρώσεις. Ο Ντόναλντ Τραμπ παραδέχθηκε δημόσια αυτή την πραγματικότητα μετά τη πρόσφατη εκεχειρία: «Η Κίνα μπορεί τώρα να συνεχίσει να αγοράζει πετρέλαιο από το Ιράν. Ελπίζω να αγοράσει και από τις ΗΠΑ», δήλωσε.
Ωστόσο, η εύθραυστη εκεχειρία δεν καθησυχάζει την Κίνα. Σύμφωνα με τον Αλεξάντερ Γκαμπούεφ του Carnegie Russia Eurasia Center, «η κινεζική ηγεσία κατανοεί πλέον τα γεωπολιτικά οφέλη της σταθερής, χερσαίας τροφοδοσίας». Η Μόσχα, που έχει χάσει τη βασική αγορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη μετά την εισβολή στην Ουκρανία, πιέζει για να κλείσει η συμφωνία με την Κίνα. Ρωσικά κρατικά ΜΜΕ αναφέρουν ήδη την «επιστροφή της Κίνας στο σχέδιο Power of Siberia 2», με το θέμα αναμενόμενο να είναι ψηλά στην ατζέντα της επίσκεψης Πούτιν στον Σι Τζινπίνγκ τον Σεπτέμβριο.
Το έλλειμμα εμπιστοσύνης
Παρά την πίεση, η Κίνα παρέμενε επιφυλακτική μέχρι πρόσφατα. Επίσημα, έχει υιοθετήσει κανόνα που περιορίζει τις εισαγωγές ενέργειας από μία χώρα στο 20% του συνόλου – κάτι που περιορίζει τη ρωσική παρουσία. Επιπλέον, ζητάει μερίδιο ιδιοκτησίας στον αγωγό, πρόταση που η Μόσχα απορρίπτει. Η καθυστέρηση της συμφωνίας αντικατοπτρίζει τελικά το έλλειμμα εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών, παρά τη ρητορική περί «φιλίας χωρίς όρια».
Ωστόσο, η νέα συγκυρία μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα. Η γεωπολιτική αστάθεια στον Περσικό Κόλπο, το εμπάργκο LNG των ΗΠΑ κατά της Κίνας και η αυξανόμενη ανάγκη του Πεκίνου για εναλλακτικές πηγές ενέργειας ενισχύουν τη στρατηγική σημασία του αγωγού. Ακόμα και αν υπάρξει συμφωνία, οι αναλυτές εκτιμούν ότι θα απαιτηθούν τουλάχιστον πέντε χρόνια για την κατασκευή του. Ο αρχικός αγωγός Power of Siberia, που λειτουργεί από το 2019, έχει μήκος 2.900 χιλιόμετρα και κόστος δισεκατομμυρίων.
Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμα είναι σαφές: η Κίνα δεν σκοπεύει να μείνει ενεργειακά εκτεθειμένη σε έναν κόσμο γεμάτο αστάθεια.
