Στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για τη Συρία, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, που προήδρευε, αναφέρθηκε στην ιστορική αλλαγή που έφερε η πτώση του προηγούμενου καθεστώτος στη Συρία.
Στη δήλωσή του, τόνισε ότι αυτή είναι μια «σεισμική» μεταμόρφωση που ανανέωσε την ελπίδα του συριακού λαού και υπογράμμισε την ανάγκη «να διατηρήσουμε ζωντανή αυτή τη φλόγα της ελπίδας, παρά τις προκλήσεις που ενδέχεται να την σβήσουν».
Ο Γεραπετρίτης επισήμανε ότι η Συρία έχει μπροστά της μια ιστορική ευκαιρία να επιτύχει πρόοδο και να σταθεροποιήσει την περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο, μίλησε για τη παραδοσιακή φιλία Ελλάδας-Συρίας και ανέφερε την επίσκεψή του στη Δαμασκό τον Φεβρουάριο, καθώς και τη συμμετοχή του σε διεθνή συνέδρια στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες. Εκφράζοντας τη βούληση της Ελλάδας, δήλωσε ότι η χώρα θα συμβάλει περαιτέρω στην ανοικοδόμηση της Συρίας, διατηρώντας τη «πλούσια εθνοθρησκευτική της ποικιλομορφία».
Οι τρεις βασικοί άξονες για τη Συρία
Ο υπουργός Εξωτερικών παρουσίασε τρεις κύριους άξονες παρέμβασης:
Πολιτική μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς. Η πρώτη παρατήρησή του αναφερόταν στην ανάγκη για μια «πλήρως χωρίς αποκλεισμούς» πολιτική μετάβαση, που να εναρμονίζεται με τις αρχές του Ψηφίσματος 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Τόνισε ότι η συριακή κοινωνία είναι «ένα μωσαϊκό από διαφορετικά στοιχεία» που μπορούν να συμβιώσουν ειρηνικά. Επομένως, η μεταβατική κυβέρνηση θα πρέπει να εξασφαλίσει την πολιτική συμμετοχή όλων, συμπεριλαμβανομένων των Χριστιανών, Αλαουιτών, Δρούζων και Κούρδων, καθώς και των γυναικών.
Αναγνώρισε θετικές ενδείξεις, όπως αυτές που ανέφερε ο ειδικός απεσταλμένος του γενικού γραμματέα, Γκίαρ Πέντερσεν, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι «υπάρχει σημαντικό περιθώριο βελτίωσης». Ανέφερε ότι το Σύνταγμα που θα ακολουθήσει τη Συνταγματική Διακήρυξη πρέπει να αντικατοπτρίζει τις φωνές μιας πολυεθνοτικής και πολυθρησκευτικής κοινωνίας.
Ενημέρωσε για τη σημασία της Συμφωνίας μεταξύ SDF και Δαμασκού της 10ης Μαρτίου, η οποία προωθεί μια ειρηνική προσέγγιση και επεσήμανε την θετική εξέλιξη που αφορούσε την τεχνική διαχείριση θεμάτων όπως το φράγμα Tishreen για την περιφερειακή σταθερότητα.
Επίσης, προειδοποίησε για τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης από ένοπλες ομάδες στο Βόρειο τμήμα της χώρας, καλώντας τη μεταβατική κυβέρνηση να διασφαλίσει ότι αυτές «δεν θα παρεμποδίσουν τη διαδικασία». Ζήτησε από τους περιφερειακούς δρώντες «να αποφύγουν πράξεις βίας ή κλιμάκωσης».
Ο Γεραπετρίτης αναφέρθηκε και στην ανάγκη για ασφάλεια, σημειώνοντας ότι «η αποχώρηση των ξένων μαχητών και η ένταξη όλων των ένοπλων ομάδων στις εθνικές δυνάμεις ασφαλείας, με ταυτόχρονο αποκλεισμό τρομοκρατικών στοιχείων» είναι κρίσιμη για την πολιτική σταθερότητα.
Λογοδοσία και μεταβατική δικαιοσύνη. Ο δεύτερος κεντρικός άξονας είναι η ανάγκη για «λογοδοσία και προώθηση μεταβατικής δικαιοσύνης». Ο Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στα φρικτά γεγονότα του Μαρτίου, όταν «χιλιάδες αθώοι πολίτες, κυρίως Αλαουίτες και Χριστιανοί», έχασαν τη ζωή τους στη Δυτική Συρία. Υπογράμμισε την καταδίκη του Συμβουλίου για αυτά τα γεγονότα και την αναμονή των αποτελεσμάτων της Ερευνητικής Επιτροπής.
Επιπλέον, εξέφρασε ανησυχία για τη βία κατά της Δρούζικης κοινότητας στο Νότο, τονίζοντας ότι «η Συρία για να προχωρήσει θα πρέπει να σταματήσει τη σε sectarian violence». Κάλεσε τις μεταβατικές αρχές να «διατηρήσουν την τάξη και να προστατεύσουν όλους τους πολίτες, φέρνοντας τους υπαίτιους ενώπιον της δικαιοσύνης».
Τόνισε την υποστήριξή της Ελλάδας για μια «ταχεία, διαφανή, αξιόπιστη και αμερόληπτη έρευνα», με τη συμμετοχή των μηχανισμών του ΟΗΕ, και αναγνώρισε τη συμμετοχή του ΥΠΕΞ της Συρίας στη Γενική Συνέλευση και τη «δήλωση ετοιμότητας για συνεργασία με διεθνείς μηχανισμούς λογοδοσίας», προσθέτοντας πως «ο κόσμος περιμένει πράξεις συνοδευμένες από λόγια».
Αντιμετώπιση της οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης. Ως τρίτο και τελευταίο σημείο, ο υπουργός Εξωτερικών έφερε στο προσκήνιο την «ευάλωτη και δύσκολη» οικονομική και ανθρωπιστική κατάσταση στη Συρία. Επίσης, υπογράμμισε την «εκτενή καταστροφή» που υφίσταται η χώρα και ότι η Ελλάδα δεσμεύτηκε οικονομικά στο 9ο Συνέδριο των Βρυξελλών. Δήλωσε ότι η Ελλάδα «επιμένει να στηρίζει τους Σύριους στον αγώνα τους για ανοικοδόμηση».
Αναφερόμενος στην ΕΕ, επεσήμανε πως υπήρξε «άμεση αναστολή ορισμένων περιοριστικών μέτρων» και τόνισε πως περαιτέρω χαλάρωση θα εξεταστεί ανάλογα με την πρόοδο σε θέματα λογοδοσίας, πολιτικής συμμετοχής και σεβασμού του διεθνούς δικαίου.
Επιπλέον, μίλησε για την ανακοίνωση του Προέδρου Τραμπ σχετικά με τις αμερικανικές κυρώσεις, η οποία «αποτελεί σημαντική ευκαιρία για τη Συρία», αρκεί να υπάρχει συνεργασία με τους γείτονες για τη σταθερότητα στην περιοχή.
Ωστόσο, προειδοποίησε για τον κίνδυνο από ριζοσπαστικές ομάδες. «Η χρηματοδότηση και η ασφάλεια των καταυλισμών των ISIS στη Βόρεια Συρία είναι ζωτικής σημασίας», τόνισε.
Επέμεινε ότι η σταθερότητα της Συρίας θα επιτρέψει σε μεγάλο αριθμό εκτοπισμένων να επιστρέψουν με ασφάλεια και εθελοντικά.
Πλήρης υποστήριξη στη Συρία
Κλείνοντας, ο Γεραπετρίτης επανέφερε την πλήρη υποστήριξη της Ελλάδας «στην κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Συρίας», ζητώντας καθολικό σεβασμό του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας.
«Η Ελλάδα επιθυμεί να δει τη Συρία να προοδεύει», δήλωσε, υπογραμμίζοντας την ικανότητα της χώρας να ανακάμψει από τις πιο δύσκολες συνθήκες. Για αυτό απαιτείται από τη συριακή ηγεσία να υιοθετήσει μια «αυθεντικά συριακή και χωρίς αποκλεισμούς πολιτική μετάβαση, προωθώντας τη λογοδοσία και τη μεταβατική δικαιοσύνη».
Καταλήγοντας, εξέφρασε τη στήριξή της Ελλάδας στον ΟΗΕ και στον ειδικό απεσταλμένο Γκίαρ Πέντερσεν «σε αυτή την προσπάθεια».