Ανοιχτό Παράθυρο για Ειρήνη στην Ουκρανία μετά την Επικοινωνία Τραμπ-Πούτιν
Αν και ο πόλεμος συνεχίζεται, ένα παράθυρο για ειρηνικές διαπραγματεύσεις φαίνεται να έχει ανοίξει ύστερα από τη δίωρη συνομιλία μεταξύ του Τραμπ και του Πούτιν μέσω του “κόκκινου τηλεφώνου”, με φόντο τις πρόσφατες διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη, πιθανώς και στο Βατικανό.
Ο Ρώσος πρόεδρος, αφού υπόκειται σε αυξανόμενες πιέσεις, εμφανίζεται πρόθυμος να συμμετάσχει σε ουσιαστικές ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία για τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί ότι μια άμεση συνάντηση Πούτιν-Ζελένσκι είναι μάλλον απίθανη.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί απλώς με ένα τηλεφώνημα μετά από τρία χρόνια πολέμου. Απαιτούνται περισσότερα, αν και οι ηγέτες που συμμετείχαν στη συνομιλία είναι ίσως οι μόνοι με τη δύναμη να επιτύχουν την ειρήνη.
Βαθέως Αιτίες της Σύγκρουσης
Ο πρόεδρος Τραμπ φαίνεται περισσότερο αισιόδοξος, ενώ ο Πούτιν είναι πιο συγκρατημένος. Όπως φέρεται να δήλωσε ο Πούτιν, «το πιο σημαντικό για τη Ρωσία είναι να εντοπιστούν και να εξαλειφθούν οι ρίζες της ουκρανικής κρίσης». Πρόσθεσε πως η Ρωσία και η Ουκρανία θα πρέπει να επιδείξουν τη βούληση να βρουν συμβιβασμούς προς όφελος και των δύο πλευρών.
Η αναφορά του Πούτιν για «συμβιβασμούς» είναι διόλου αμελητέα, ιδίως δεδομένου ότι η Ρωσία βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση στο πεδίο της μάχης.
Ωστόσο, ο Πούτιν ξεκαθάρισε ότι η Ρωσία δεν επιδιώκει άμεση κατάπαυση του πυρός, αλλά συμφώνησε με τον αμερικανό ομόλογό του να εργαστούν πάνω σε ένα «μνημόνιο» για μια πιθανή μελλοντική συνθήκη ειρήνης.
Αυτές οι διαπραγματεύσεις Τραμπ-Πούτιν στοχεύουν στην «εξάλειψη των βαθύτερων αιτίων της κρίσης» μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων που αφορούν την Ουκρανία αλλά και ευρύτερης γεωπολιτικής σημασίας: από τους εξοπλισμούς μέχρι τη διαχείριση των πυρηνικών όπλων, και από την εμπλοκή στη Μέση Ανατολή μέχρι τις σχέσεις της Ρωσίας με την Κίνα και τον ενεργειακό ανταγωνισμό.
Χρόνος και Υπομονή
Καθώς προχωρούμε, θα απαιτηθούν χρόνος και υπομονή. Η Ρωσία θεωρεί ότι οι θεμελιώδεις αρχές πρέπει να κωδικοποιηθούν μέσω μιας συμφωνίας για μια νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη, κάτι παρόμοιο με ένα δεύτερο «Ελσίνκι».
Η Μόσχα συνεχίζει να απαιτεί καλύτερη μεταχείριση των Ρώσων ή ρωσόφωνων πολιτών της Ουκρανίας και μια γραπτή δέσμευση για μη ένταξη του Κιέβου στο ΝΑΤΟ, όπως αναφέρεται στις συμφωνίες του Μινσκ 2. Από την άλλη πλευρά, η Ουκρανία, σωστά, ζητά την επιστροφή των κατεχόμενων εδαφών — μια αξίωση που είναι σχεδόν αδύνατο να εκπληρωθεί, υποστηριζόμενη μόνο από μερικούς Ευρωπαίους «προθύμους».
Η Στάση των «Προθύμων»
Η στρατηγική των «προθύμων» επικεντρώνεται στην επιβολή περαιτέρω κυρώσεων κατά της Μόσχας. Παρόλα αυτά, οι κυρώσεις έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές, καθώς η Ρωσία έχει αποδείξει την ικανότητά της να προσαρμόσει την οικονομία της και, παρά τις προκλήσεις, συνεχίζει να αντέχει.
Ο Τραμπ προσπαθεί μάλιστα να πείσει τους ευρωπαϊκούς ηγέτες να αναθεωρήσουν τις στρατηγικές τους για στρατιωτική υποστήριξη και κυρώσεις.
Η ευρωπαϊκή στήριξη προς το Κίεβο, παρά τα διαθέσιμα κεφάλαια και τις δεσμεύσεις των «προθύμων», παραμένει ασταθής και αναποτελεσματική, κυρίως λόγω της έλλειψης πολιτικής και στρατιωτικής ισχύος της ΕΕ.
Η Μόσχα δεν υπολογίζει σοβαρά την Ευρώπη, ούτε στις διαπραγματεύσεις ούτε στη συνέχιση των επιθέσεων. Η κατάσταση αυτή παραμένει θλιβερή, αν και η ΕΕ είναι διχασμένη και με περιορισμένη ικανότητα να αλλάξει τα δεδομένα.