Το μήνυμα του Λευκού Οίκου σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία είναι σαφές και έχει επισημανθεί τις τελευταίες ημέρες. Η υπομονή των Ηνωμένων Πολιτειών εξαντλείται, καθώς η πρόοδος στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις είναι ανύπαρκτη.
Της Εύης Απολλωνάτου
Μέχρι τώρα, ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει επιρρίψει ευθύνες στο Κίεβο, χρησιμοποιώντας αυστηρή γλώσσα σε ό,τι αφορά τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Χθες, απευθύνθηκε απευθείας στον Ρώσο Πρόεδρο με τη χαρακτηριστική φράση: «Βλαντίμιρ, σταμάτα». Προηγήθηκε μια αιματηρή πυραυλική επίθεση στο Κίεβο, η οποία προκάλεσε την οργή τόσο του Ζελένσκι όσο και της Ευρώπης.
Κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πρωθυπουργό της Νορβηγίας, ο Τραμπ έδωσε για πρώτη φορά τελεσίγραφο με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τις δύο πλευρές προκειμένου να προχωρήσουν στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Εξέφρασε την απογοήτευσή του για τον Πούτιν, αποκαλύπτοντας ότι θα περιμένει μία εβδομάδα για να δει αν θα υπάρξει συμφωνία. Επίσης προειδοποίησε ότι «θα συμβούν γεγονότα» εάν οι βομβαρδισμοί δεν σταματήσουν.
Αν και δεν αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες συνέπειες, θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλουν οικονομικές κυρώσεις αν κρίνουν τη Ρωσία υπεύθυνη για το αδιέξοδο, κάτι που η Μόσχα προσπαθεί να αποφύγει με κάθε τρόπο.
Η κρίσιμη συνάντηση στη Μόσχα
Στο πλαίσιο αυτό, ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού Προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, κατευθύνεται σήμερα στη Μόσχα για έναν νέο γύρο συνομιλιών. Έχει συναντήσει τον Ρώσο Πρόεδρο τρεις φορές, μεταφέροντας τις θέσεις του Τραμπ και προσπαθώντας να επιτύχει συμφωνία για τον τερματισμό της έντασης στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με το περιοδικό Politico, ο Γουίτκοφ προωθεί ένα σχέδιο αποχαλάρωσης των αμερικανικών κυρώσεων προς τη Ρωσία, ειδικά σχετικά με τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2.
Ωστόσο, το σχέδιο αυτό δεν έχει αποσπάσει ευρεία υποστήριξη στον Λευκό Οίκο, με τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Μάρκο Ρούμπιο, να είναι αντίθετος σε μια τέτοια κατεύθυνση, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το περιοδικό.
Μέχρι στιγμής, το Κρεμλίνο προσπαθεί με διάφορους διπλωματικούς ελιγμούς και μια απελπιστική 30ωρη κατάπαυση πυρός, η οποία δεν τηρήθηκε, να κρατήσει το παράθυρο του διαλόγου με την Ουάσινγκτον ανοιχτό, χωρίς να φαίνεται ότι μπλοκάρει το σχέδιο του Τραμπ.
Αυτή την κατεύθυνση είχε και η συνέντευξη του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, στο αμερικανικό δίκτυο CBS, όπου δήλωσε ότι η Μόσχα επιθυμεί να υπογράψει μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου, αν και επιμένει ότι υπάρχουν «συγκεκριμένα στοιχεία» που πρέπει να διευκρινιστούν.
‼️🇷🇺🇺🇸 In an interview with CBS, Russian Foreign Minister Sergey Lavrov said that Trump is right in his assessment that the U.S. and Russia are moving in the right direction toward a settlement in Ukraine.
Lavrov emphasized that Russia is ready to make a deal on Ukraine, though… pic.twitter.com/e7DhRSTSJe
— Maimunka News (@MaimunkaNews) April 25, 2025
Τρέχουσες εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις και το «σκόπελο» της Κριμαίας
Αναλύοντας τις δηλώσεις που έγιναν χθες από το Οβάλ Γραφείο, φαίνεται ότι οι συζητήσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία είναι σε προχωρημένο στάδιο.
«Έχουμε δείξει τη γραμμή του τερματισμού. Χρειάζεται να πουν ‘ναι’ και οι δύο πλευρές, αλλά η χθεσινή πυραυλική επίθεση θα πρέπει να υπενθυμίζει σε όλους γιατί αυτός ο πόλεμος χρειάζεται να τερματιστεί», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Από τα όσα έχουν διαρρεύσει για την προτεινόμενη αμερικανική συμφωνία, η Κριμαία αποτελεί το κύριο «εμπόδιο» για την επίτευξη συμφωνίας. Η Ουάσινγκτον επιθυμεί το Κίεβο να αναγνωρίσει ότι η Κριμαία ανήκει de jure, δηλαδή νομικά στην Ρωσία, και όχι απλώς de facto, δηλαδή στην πραγματικότητα.
Αυτό σημαίνει ότι νομικά η ρωσική εκμετάλλευση της Κριμαίας, την οποία κατέλαβε το 2014, θα είναι αμφισβητήσιμη. Αυτή η κατάσταση εγείρει δύο σοβαρά προβλήματα για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που τον οδηγούν στην κατηγορηματική άρνηση μιας τέτοιας εξέλιξης.
Πρώτον, θα χρειαστεί να υποχωρήσει από τη γραμμή του Κιέβου, που δηλώνει ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί καμία παραχώρηση ουκρανικών εδαφών στη Ρωσία. Το κύριο πρόβλημα είναι ότι αν το Κίεβο συμφωνήσει στην παραχώρηση της Κριμαίας, δεν αποκλείεται η Ρωσία να επιδιώξει και άλλες ουκρανικές περιοχές, καθιστώντας έτσι την πολιτική ακεραιότητα της χώρας αβέβαιη.
Δεύτερον, η αναγνώριση από τη Ρωσία ότι μπορεί να καταλάβει εδάφη μέσω πολέμου, αντίθετα προς το διεθνές δίκαιο, θα ανοίξει την πόρτα και σε άλλες ρωσικές επιθέσεις για κατάληψη εδαφών.
Φυσικά, δεν είναι μόνο η Κριμαία που εμποδίζει τον Ζελένσκι να συμφωνήσει στο αμερικανικό σχέδιο· και οι άλλοι όροι της συμφωνίας είναι εξαιρετικά αυστηροί. Πρώτον, η Ουκρανία θα πρέπει να αποδεχθεί ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αν και μπορεί να συμμετάσχει στην Ε.Ε.
Επιπλέον, η Ουκρανία θα αναγκαστεί να αναγνωρίσει de facto την ρωσική κατοχή του 20% των εδαφών της, δηλαδή των περιοχών που βρίσκονται πίσω από τις γραμμές του μετώπου σε Ντονιέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια.