Η κριτική του Αντώνη Σαμαρά σχετικά με την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης, την οποία χαρακτήρισε «άκρατο κατευνασμό», δεν είναι νέα, καθώς έχει εκφράσει προηγουμένως παρόμοιες απόψεις με περισσότερες λεπτομέρειες.
Το αποκορύφωμα του άρθρου του στο ΝΕΑ το περασμένο Σάββατο ήταν η φράση: «αυτή δεν είναι κυβέρνηση της ΝΔ, είναι κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη».
Ο πρώην πρωθυπουργός ήθελε να τονίσει την απόσταση που έχει δημιουργηθεί μεταξύ της διακυβέρνησης Μητσοτάκη και των βασικών αρχών της ΝΔ, εγείροντας το ερώτημα εάν σκοπεύει να ιδρύσει νέο κόμμα που θα εκπροσωπεί τη νέα Δεξιά.
Αυτό το ερώτημα έχει διπλή σημασία: αφορά τις προθέσεις του πρώην πρωθυπουργού και αν η συγκυρία επιτρέπει τη δημιουργία ενός νέου κομματικού σχηματισμού στο δεξιό φάσμα του πολιτικού συστήματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το περιβάλλον του Σαμαρά, υπάρχουν κινήσεις και προεργασία για την ίδρυση ενός νέου πολιτικού φορέα σε επίπεδο θέσεων, προγράμματος, προσώπων και χρηματοδότησης. Η απόφαση φαίνεται ότι έχει σχεδόν ληφθεί, και είναι πλέον θέμα χρόνου και συγκυρίας. «Μόλις ο Αντώνης δώσει το σήμα, θα είμαστε έτοιμοι», αναφέρει πηγή από το περιβάλλον του. Κρίσιμη για τους υπολογισμούς του είναι η ημερομηνία των εκλογών και οι διεθνείς εξελίξεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Υπάρχει πιθανότητα να ανακοινωθεί το νέο κόμμα νωρίτερα απ’ ότι αναμενόταν, προκαλώντας έκπληξη.
Χάσμα
Ο πολιτικός βολονταρισμός είναι σημαντικός, αλλά χρειάζονται και οι κατάλληλες συνθήκες για την ίδρυση νέου πολιτικού φορέα. Οι δημοσκοπήσεις και η πολιτική ατμόσφαιρα δείχνουν ότι υπάρχει αυξανόμενο χάσμα μεταξύ του κοινωνικού σώματος και των εκλεγμένων εκπροσώπων του.
Η εκτενής αντεπίθεση της κυβέρνησης τους τελευταίους δύο μήνες είχε ως αποτέλεσμα η ΝΔ να ανέβει στην πρόθεση ψήφου από το 20,9% στο 22,6%, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της Metron Analysis. Οι εκτιμήσεις για τα εκλογικά αποτελέσματα παραμένουν αβέβαιες, με αποτέλεσμα να θολώνεται η εικόνα. Ωστόσο, τα ποιοτικά ευρήματα δείχνουν ότι πάνω από το 60% της κοινωνίας πιστεύει ότι η χώρα πηγαίνει σε λάθος κατεύθυνση και πάνω από το 70% εκφράζει αρνητικά συναισθήματα, με αυτά να φτάνουν έως το 82%. Ακόμα και το 36% θεωρεί πιθανό να ψήφιζε έναν νέο κομματικό φορέα στον κεντροαριστερό-αριστερό χώρο, ενώ το 33% θα ψήφιζε ένα νέο κόμμα από το δεξιό και κεντροδεξιό φάσμα.
Νέα Δεξιά
Ο Αντώνης Σαμαράς έχει εκφράσει από νωρίς τις θέσεις του για διάφορα ζητήματα και είναι ο μόνος που έχει κινηθεί σύμφωνα με την αλλαγή που επέφερε ο Τραμπ, πριν καν αναλάβει την προεδρία των ΗΠΑ. Αποστασιοποιήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία και αμφισβήτησε τις ενεργειακές πολιτικές και τη στροφή από τους υδρογονάνθρακες, επιστρέφοντας τώρα η ΕΕ και η ελληνική κυβέρνηση σε αυτούς. Επίσης, συγκρούστηκε με την woke ατζέντα σχετικά με τους γάμους ομόφυλων ζευγαριών και δεν στήριξε το μεταναστευτικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης, ενώ είναι αντίθετος στην πολιτική των έμμεσων φόρων από την περίοδο που ήταν πρωθυπουργός (2012-2014).
Η θέση του στα ελληνοτουρκικά είναι ξεκάθαρη. Μαζί με τον Κώστα Καραμανλή, υποστηρίζουν ότι χρειάζεται μία νέα ανάγνωση της Τουρκίας και η Ελλάδα πρέπει να είναι έτοιμη για όλα τα ενδεχόμενα. Αν χρειάζεται συνολική επανατοποθέτηση, έχει μια πρόταση διαφορετική από αυτήν της κυβέρνησης. Ωστόσο, οφείλει να απαντήσει σε κομβικά ζητήματα όπως η οικονομία και η αναδιανομή εισοδήματος, τα οποία μέχρι τώρα έχει αποφύγει. Ο Σαμαράς αμφισβητεί το επιχείρημα του Μαξίμου πως δεν υπάρχει εναλλακτική, υπογραμμίζοντας ότι είναι σε θέση να αναλάβει τη διακυβέρνηση.
Στο εσωτερικό της ΝΔ, περίπου το 20% των ψηφοφόρων της έχουν ήδη αποχωρήσει και αναζητούν πολιτική στέγη, προστιθέμενοι σε αυτούς που προτιμούν την αποχή, εκτιμώντας ότι αποτελεί περίπου το 50% του εκλογικού σώματος. Δημιουργούν έτσι μια ευρεία εκλογική δεξαμενή.
Κρίσιμη η στάση Καραμανλή
Για να προχωρήσει το εγχείρημα Σαμαρά, απαιτείται η στήριξη του Κώστα Καραμανλή. Παρά το γεγονός ότι έχει διαχωρίσει τη θέση του από τη διακυβέρνηση Μητσοτάκη, φήμες αναφέρουν ότι έχει ακόμα επιφυλάξεις. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται από τον Καραμανλή να στείλει το μήνυμα ότι η καραμανλική δεξιά δεν εκπροσωπείται από τη ΝΔ του Μητσοτάκη.
Αν και υπάρχουν κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες, η δυνατότητα ενός εγχειρήματος υπό τον πρώην πρωθυπουργό να εκφράσει τη γενικευμένη δυσαρέσκεια και να καλύψει το πολιτικό κενό παραμένει αβέβαιη. Άλλωστε, δεν είναι ο μόνος που κινείται στην πολιτική σκηνή, καθώς αντιδρούν και άλλες δυνάμεις εντός και εκτός της ΝΔ. Το πώς θα αντιδράσει το οικονομικό και μιντιακό σύστημα εξουσίας είναι επίσης ένα καθοριστικό ερώτημα.