Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αργεντινής ισχυρίζονται ότι έχουν ρίξει φως στο μυστήριο του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, αν και η συσκευή που βρέθηκε είναι σε μεγάλο βαθμό κατεστραμμένη, όπως αναφέρει δημοσίευμα της Mailonline.
Κάποιοι ειδικοί το θεωρούν το πιο περίπλοκο μηχανικό αντικείμενο που έχει διασωθεί από τον αρχαίο κόσμο. Άλλοι πιστεύουν ότι ήταν μια χειροκίνητη μηχανική συσκευή που χρησιμοποιούνταν για να προβλέπει τις θέσεις του ήλιου, της σελήνης και των πλανητών.
Η πολυπλοκότητα της συσκευής έχει πυροδοτήσει θεωρίες ακόμη και για εξωγήινη προέλευση, με αρκετούς να υποστηρίζουν ότι μπορεί να παρέχει αποδείξεις για εξωγήινες γνώσεις που μεταφέρθηκαν στους αρχαίους πολιτισμούς. Ωστόσο, μια νέα μελέτη προτείνει μια διαφορετική εξήγηση για τη λειτουργία του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.
Οι ερευνητές από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Μαρ ντελ Πλάτα στην Αργεντινή θεωρούν ότι η συσκευή αυτή ήταν περισσότερο παιχνίδι παρά ένα λειτουργικό υπολογιστικό εργαλείο.
Η Ανάκτηση του Μηχανισμού
Το 1901, δύτες που αναζητούσαν σφουγγάρια κοντά στις Αντικύθηρες ανακάλυψαν μια μηχανική συσκευή ανάμεσα στα ερείπια ενός βυθισμένου πλοίου. Το αντικείμενο αυτό, φτιαγμένο από χαλκό, χρονολογείται από το τέλος του δεύτερου ή την αρχή του πρώτου αιώνα π.Χ., και από τότε η επιστημονική κοινότητα έχει πυροδοτήσει πολλές θεωρίες σχετικά με τη χρήση του.
Δυστυχώς, η συσκευή, που είχε το μέγεθος ενός κουτιού παπουτσιών, είχε σπάσει σε κομμάτια και είχε υποστεί διάβρωση, γεγονός που συμβάλλει σε πολλούς αναπάντητους προβληματισμούς σχετικά με τον αρχικό της σκοπό.
Καθώς έχει βρεθεί μόνο ένας τέτοιος μηχανισμός, κάποιοι έχουν προτείνει την εξωγήινη προέλευσή του – σαν μια δωρεά από έναν μακρινό πλανήτη. Ωστόσο, η πιο διαδεδομένη υπόθεση είναι ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων λειτουργούσε ως μια μορφή χειροκίνητου μηχανικού υπολογιστή.
Αποτελούμενος από μέχρι 40 χάλκινα γρανάζια, ο μηχανισμός επέτρεπε στους αρχαίους Έλληνες να προβλέπουν την κίνηση των αστέρων και των πλανητών με εκπληκτική ακρίβεια. Ο χρήστης γύριζε μια χαμένη μικρή μανιβέλα, η οποία κινούσε ένα περίπλοκο σύστημα από γρανάζια.
Στην πρόσοψή του, δείκτες απεικόνιζαν τη θέση του ήλιου και της σελήνης στον ουρανό, και υπήρχε ένδειξη για τη φάση της σελήνης.
Για τη νέα αυτή μελέτη, οι επιστήμονες του Εθνικού Πανεπιστημίου της Μαρ ντελ Πλάτα δημιούργησαν μια υπολογιστική προσομοίωση της συσκευής. Επικέντρωσαν τη μελέτη τους στα τριγωνικά “δόντια” των γραναζιών, τα οποία θεωρούνται ουσιαστικό μέρος της λειτουργίας του μηχανισμού.
Διαπίστωσαν ότι ατέλειες στην κατασκευή θα μπορούσαν να προκαλούν συχνές μπλοκαρίσματα, καθιστώντας τη συσκευή άχρηστη. Ένα τέτοιο μπλοκάρισμα, που θα προκαλείτο από το γύρισμα του στροφάλου, θα σήμαινε ότι η συσκευή δεν ήταν πρακτική για επιστημονική χρήση. “Αυτές οι κατασκευαστικές ανακρίβειες αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο μπλοκαρίσματος” αναφέρουν οι ερευνητές.
Επιπλέον, το τριγωνικό σχήμα των δοντιών προκαλεί ανομοιόμορφη κίνηση, με επιτάχυνση και επιβράδυνση καθώς κάθε δόντι εμπλέκεται. Οι ερευνητές καταλήγουν ότι, εάν η συσκευή μπλοκάρει συνεχώς, ίσως να ήταν απλώς ένα έξυπνο παιχνίδι φτιαγμένο για παιδιά. Ωστόσο, επισημαίνουν την εντυπωσιακή προσπάθεια και δεξιοτεχνία που απαιτήθηκε για την κατασκευή της, γεγονός που καθιστά δύσκολο να υποτεθεί ότι φιλοτεχνήθηκε μια τόσο περίπλοκη αλλά μη λειτουργική συσκευή.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μόνον το ένα τρίτο του Μηχανισμού των Αντικυθήρων έχει διασωθεί, συνεπώς ορισμένα σημαντικά τμήματα της συσκευής μπορεί να έχουν χαθεί. Αυτό υποδηλώνει ότι η συσκευή αρχικά ενδέχεται να ήταν πιο αξιόπιστα κατασκευασμένη από ό,τι φαίνεται από την προσομοίωση. Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι “ανακαλύψεις μας πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή”.
Σε κάθε περίπτωση, η ερευνητική ομάδα προτείνει “πιο προηγμένες τεχνικές για την καλύτερη κατανόηση της πραγματικής ακρίβειας και λειτουργικότητας του Μηχανισμού των Αντικυθήρων”. Νωρίτερα, ο βρετανός αστροφυσικός Mike Edmunds είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο κυριότερος σκοπός του Μηχανισμού ήταν πιο εκπαιδευτικός παρά χρήσιμος για πρακτικές και ακριβείς αστρονομικές προβλέψεις.
Η ερευνητική ομάδα συμφωνεί: “Σύμφωνα με τις υποθέσεις μας, τα σφάλματα που εντοπίστηκαν από τον Edmunds υπερβαίνουν τα αποδεκτά όρια που απαιτούνται για την αποφυγή αστοχιών”. Η μελέτη έχει δημοσιευτεί στον διακομιστή προδημοσιεύσεων arXiv, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχει ακόμα αναθεωρηθεί από ανώτερους ειδικούς.
